Page 16 - borsaaktüel-42k
P. 16

İSTİB
                                                              95
                                                             YAŞINDA



                             PİyASAyA dÜZEN VE İSTİKRAR GETİRdİ





           1923  yılında  İzmir’de  toplanan           sasına ilişkin tekliflerinin meclis
           İktisat Kongresi’nde ülke ça-                 riyaseti  tarafından  gereği-
           pında  ticaret  borsalarının                    nin  yapılması  için  İktisat
           kurulmasının   yaygın-                           vekaleti’ne  havale  edil-
           laştırılması  yolundaki                           mesini arz ediyorlardı.
           karar  ve  teklif  daha
           İktisat   nezaretine                               TeKlİF 23 OCAK
           (ekonomi  Bakanlığı-                                1924’Te TBMM’de    Denizli Mebusu Necip
           na) ulaşmadan önce,                                 GÖrüşüldü          Ali Bey          Denizli Mebusu Yusuf
                                                                                                   Başkaya Bey
           1924  yılı  başında                                Mustafa Kemal
           Ankara’da  çok  önemli                             Paşa: Gereği ya-    İbrahim  Paşazade  Hüseyin  Bey’in  riyaseti
           bir  gelişme  oldu.  18                           pılsın               altında  Aziz,  ziya,  Asım,  nuri  ve  umu-
           Ocak  1924  tarihinde                                                  mi  Katip  Mehmet  vehbi  beylerden  oluşan
           denizli  mebusları  necip                        İstanbul’da bir hububat ve   bu  komisyon,  Ticaret  Birliği  üyeleriyle  bir
           Ali  ile  Yusuf  Beyler,  Büyük                mahsulat  borsası  açılması   araya  gelerek,  İstanbul  Ticaret  Borsası
           Millet  Meclisi  riyaseti’ne  ortak          hakkında  iki  denizli  mebusu   Talimatnamesi’ni yazacaktı.
           bir  takrir  vererek,  İstanbul’da  bir   Borsanın ilk reisi   tarafından  yapılan  teklif,  Büyük
           zahire ve hububat borsası açılma-  Hamdi Bey  Millet  Meclisi’nin  23  Ocak  1924   TAlİMATnAMeSİ, Mİllİ TürK TİCAreT
           sını teklif ettiler.                      tarihli  toplantısında  görüşülerek   BİrlİĞİYle BİrlİKTe YAzıldı
                                               olumlu  karşılandı.  Bunun  üzerine,  Türkiye
           İşTe Kuruluşun ArdındAKİ İKİ İSİM:   Büyük Millet Meclisi reisi sıfatıyla Mustafa   Müslüman-Türk tüccarını milli iktisat anlayı-
                                                                                  şı etrafında organize edip bir güç odağı ha-
           neCİP Alİ ve YuSuF BeY              Kemal Paşa, 24 Ocak 1924’de Başvekalete
                                               (Başbakanlık) bir yazı göndererek konunun   line getirmek amacıyla kurulmuş olan Milli
           denizli  milletvekilleri  necip  Ali  ve  Yusuf   tetkik edilmesini istedi.  Türk Ticaret Birliği, zahire borsasının gerek-
           Beyler,  tekliflerinde  ticari  kapasitesi  çok                        liliği hususunda Ticaret Odasıyla hem fikir-
           yüksek olan İstanbul’da ticaret borsası bu-  Meclis  riyaseti’nin  borsaya  ilişkin  gönder-  di. O tarihte Ticaret Birliği’ne bağlı bulunan
           lunmaması  yüzünden  çekilen  sıkıntılar  ve   diği  yazı  Başvekalet’e  ulaştıktan  sonra,   “zahireciler  zümresi”  borsanın  Galata’da,
           tüccarın bu konudaki şikayetlerinden bah-  Başvekil İsmet İnönü, 26 Ocak 1924’de ko-  Mehmet Ali Paşa Hanı’nda açılmasını uygun
           sediyorlardı.  Buna  göre,  şehre  getirilen   nuyu,  gereğinin  yapılması  ricasıyla  İktisat
           tarım ürünleri dağınık şekilde, hanlarda ve   vekaleti’ne havale etti.
           ötede beride satılmakta, zahire ve hububat
           tüccarları birbirlerinden habersiz olarak ge-  BAKAnlıK, Kuruluş İçİn İTO’Yu
           lişi güzel iş yapmaktaydılar. Bu durumdan   GÖrevlendİrdİ
           şikayetçi olanlar yetkililerden artık çözüm   dönemin  Cumhurbaşkanı  Mustafa  Kemal
           bekliyorlardı.                      Paşa’nın, TBMM Başkanı sıfatıyla Hükümete
                                               yolladığı “İstanbul Hububat ve zahire Bor-
           denizli mebusları necip Ali ve Yusuf Bey-
           lere göre bu sorun, Sirkeci’de yeniden inşa   sası”  kurulması  teklifi,  İktisat  vekaletinde
           edilen Büyük vakıf Han’ın altında açılacak   bir  süre  incelenerek,  Ticaret  vekaleti’ne
           bir  borsayla  çözülebilirdi.  Her  nevi  hubu-  iletildi.  Ticaret  vekaleti,  Temmuz  başında
           bat ve mahsulatın işlem göreceği bu bor-  İstanbul Ticaret Odası’na bir yazı yazarak,
           sa  kurulduğu  takdirde  tüccarlar  aynı  çatı   İstanbul’da açılması teklif edilen ticaret ve
           altında  toplanacak,  bütün  alım-satımlar   zahire borsası için bir talimatname taslağı
           burada muntazam bir surette yapılacak, bu   hazırlanmasını istedi.
           sayede,  hem  üreticilerin  hem  de  tüccarın   Bunun  üzerine,  9  Temmuz  1924’de  Oda
           menfaatleri  korunmuş  olacaktı.  Mebuslar,   bünyesinde  bir  Ticaret  ve  zahire  Borsa-
           takrirlerinin sonunda, İstanbul zahire Bor-  sı  Komisyonu  kuruldu.  Ticaret  Odası  reisi   İstanbul Ticaret ve Zahire Borsası Talimatnamesi



           14
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21