Page 16 - borsaaktüel-42k
P. 16
İSTİB
95
YAŞINDA
PİyASAyA dÜZEN VE İSTİKRAR GETİRdİ
1923 yılında İzmir’de toplanan sasına ilişkin tekliflerinin meclis
İktisat Kongresi’nde ülke ça- riyaseti tarafından gereği-
pında ticaret borsalarının nin yapılması için İktisat
kurulmasının yaygın- vekaleti’ne havale edil-
laştırılması yolundaki mesini arz ediyorlardı.
karar ve teklif daha
İktisat nezaretine TeKlİF 23 OCAK
(ekonomi Bakanlığı- 1924’Te TBMM’de Denizli Mebusu Necip
na) ulaşmadan önce, GÖrüşüldü Ali Bey Denizli Mebusu Yusuf
Başkaya Bey
1924 yılı başında Mustafa Kemal
Ankara’da çok önemli Paşa: Gereği ya- İbrahim Paşazade Hüseyin Bey’in riyaseti
bir gelişme oldu. 18 pılsın altında Aziz, ziya, Asım, nuri ve umu-
Ocak 1924 tarihinde mi Katip Mehmet vehbi beylerden oluşan
denizli mebusları necip İstanbul’da bir hububat ve bu komisyon, Ticaret Birliği üyeleriyle bir
Ali ile Yusuf Beyler, Büyük mahsulat borsası açılması araya gelerek, İstanbul Ticaret Borsası
Millet Meclisi riyaseti’ne ortak hakkında iki denizli mebusu Talimatnamesi’ni yazacaktı.
bir takrir vererek, İstanbul’da bir Borsanın ilk reisi tarafından yapılan teklif, Büyük
zahire ve hububat borsası açılma- Hamdi Bey Millet Meclisi’nin 23 Ocak 1924 TAlİMATnAMeSİ, Mİllİ TürK TİCAreT
sını teklif ettiler. tarihli toplantısında görüşülerek BİrlİĞİYle BİrlİKTe YAzıldı
olumlu karşılandı. Bunun üzerine, Türkiye
İşTe Kuruluşun ArdındAKİ İKİ İSİM: Büyük Millet Meclisi reisi sıfatıyla Mustafa Müslüman-Türk tüccarını milli iktisat anlayı-
şı etrafında organize edip bir güç odağı ha-
neCİP Alİ ve YuSuF BeY Kemal Paşa, 24 Ocak 1924’de Başvekalete
(Başbakanlık) bir yazı göndererek konunun line getirmek amacıyla kurulmuş olan Milli
denizli milletvekilleri necip Ali ve Yusuf tetkik edilmesini istedi. Türk Ticaret Birliği, zahire borsasının gerek-
Beyler, tekliflerinde ticari kapasitesi çok liliği hususunda Ticaret Odasıyla hem fikir-
yüksek olan İstanbul’da ticaret borsası bu- Meclis riyaseti’nin borsaya ilişkin gönder- di. O tarihte Ticaret Birliği’ne bağlı bulunan
lunmaması yüzünden çekilen sıkıntılar ve diği yazı Başvekalet’e ulaştıktan sonra, “zahireciler zümresi” borsanın Galata’da,
tüccarın bu konudaki şikayetlerinden bah- Başvekil İsmet İnönü, 26 Ocak 1924’de ko- Mehmet Ali Paşa Hanı’nda açılmasını uygun
sediyorlardı. Buna göre, şehre getirilen nuyu, gereğinin yapılması ricasıyla İktisat
tarım ürünleri dağınık şekilde, hanlarda ve vekaleti’ne havale etti.
ötede beride satılmakta, zahire ve hububat
tüccarları birbirlerinden habersiz olarak ge- BAKAnlıK, Kuruluş İçİn İTO’Yu
lişi güzel iş yapmaktaydılar. Bu durumdan GÖrevlendİrdİ
şikayetçi olanlar yetkililerden artık çözüm dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal
bekliyorlardı. Paşa’nın, TBMM Başkanı sıfatıyla Hükümete
yolladığı “İstanbul Hububat ve zahire Bor-
denizli mebusları necip Ali ve Yusuf Bey-
lere göre bu sorun, Sirkeci’de yeniden inşa sası” kurulması teklifi, İktisat vekaletinde
edilen Büyük vakıf Han’ın altında açılacak bir süre incelenerek, Ticaret vekaleti’ne
bir borsayla çözülebilirdi. Her nevi hubu- iletildi. Ticaret vekaleti, Temmuz başında
bat ve mahsulatın işlem göreceği bu bor- İstanbul Ticaret Odası’na bir yazı yazarak,
sa kurulduğu takdirde tüccarlar aynı çatı İstanbul’da açılması teklif edilen ticaret ve
altında toplanacak, bütün alım-satımlar zahire borsası için bir talimatname taslağı
burada muntazam bir surette yapılacak, bu hazırlanmasını istedi.
sayede, hem üreticilerin hem de tüccarın Bunun üzerine, 9 Temmuz 1924’de Oda
menfaatleri korunmuş olacaktı. Mebuslar, bünyesinde bir Ticaret ve zahire Borsa-
takrirlerinin sonunda, İstanbul zahire Bor- sı Komisyonu kuruldu. Ticaret Odası reisi İstanbul Ticaret ve Zahire Borsası Talimatnamesi
14