İSTİB’DEN İHRACATIMIZ KADAR GIDAYI İSRAF EDİYORUZ UYARISI
(16.10.2020 . 13:10:04) (Okuma: 574)
İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz "Yıllık tarımsal gıda ihracatımız 18 milyar dolar. Emek veriyoruz, destek ve teşvikler veriyoruz. Avrupa’da zirveye çıkıp üretimde rekor kırıyoruz ancak yaklaşık ihracatımız kadar gıdayı da çöpe atıyoruz.
Gıda israfı sadece ürün kaybı olarak değerlendirilmemeli. Aynı zamanda su, arazi, enerji, emek ve sermaye kaybı, en acısı da can kaybı demektir. Dünyada her gün binlerce insan açlıktan veya yetersiz beslenmeden hayatını kaybediyor. Hâlbuki dünyada gıda kaybının dörtte biri bile engellense 830 milyon açlık çeken insan beslenebilecek” dedi.
İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz, 16 Ekim Dünya Gıda Günü vesilesiyle AA muhabirine bu alanda yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi verdi.
İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Başkanı Ali Kopuz, Türkiye'nin artan gıda israfıyla mücadele ettiğini belirterek, "Yıllık tarımsal gıda ihracatımız 18 milyar dolar. Emek veriyoruz, destek ve teşvikler veriyoruz. Avrupa’da zirveye çıkıp üretimde rekor kırıyoruz ancak yaklaşık ihracatımız kadar gıdayı da çöpe atıyoruz." dedi.
Dünyamızın tarımsal üretim kapasitesinin sınırlı olduğunu hatırlatan Kopuz, ayrıca nüfusun da artmaya devam ettiğini söyledi. Bu nüfus artış hızıyla 2050 yılına gelindiğinde mevcut gıda ihtiyacının en az yüzde 50 çoğalacağını aktaran Kopuz, "Üretim teknolojilerinin gelişmesi üretimi artıran bir faktör… Öte yandan iklim değişikliği, tarımda kimyasal kullanımı, su kaynaklarının azalması gibi nedenlerle üretim kapasitesi düşüyor. Bu noktada bizim için en akılcı, en maliyetsiz ve en insani çözüm gıda israfının engellenmesidir. Çünkü dünyada üretilen gıdanın üçte biri israf ediliyor…" bilgilerini verdi.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, kayıp ve israfın hububatta yüzde 30, süt ürünlerinde yüzde 20, balık ve deniz ürünlerinde yüzde 35, meyve ve sebzede yüzde 45, et ürünlerinde yüzde 20 ve yağlı tohumlar ile bakliyat ürünlerinde yüzde 22 seviyesinde olduğunu aktaran Kopuz, "Bu sadece ürün kaybı olarak değerlendirilmemeli. Aynı zamanda su, arazi, enerji, emek ve sermaye kaybı, en acısı da can kaybı demektir. Dünyada her gün binlerce insan açlıktan veya yetersiz beslenmeden hayatını kaybediyor. Hâlbuki dünyada gıda kaybının dörtte biri bile engellense 830 milyon açlık çeken insan beslenebilecek." dedi.
"Hazinemizi çöpe atma lüksümüz yok"
Kopuz, İstanbul Ticaret Borsası olarak “Gıda İsrafını Engelleme Projesi” ile bu genel tabloyu değiştirmek amacıyla çalışmalar yaptıklarını belirterek, proje kapsamında İstanbul Ticaret Borsası olarak, konuyla ilgili birçok paydaş ile görüştüklerini söyledi.
Belediyeler tarafından yılda 33 milyon ton atık toplandığını belirten Kopuz, şunları kaydetti:
"Tahminlere göre yerel yönetimler tarafından yılda toplanan 33 milyon ton atığın 14,5 milyon ton kadarı gıda atığı. Bu da takriben 14,5 milyar dolar ediyor. Yani 14,5 milyar doları çöpe atıyoruz. Öte yandan ülkemiz gıda hasılasında Avrupa’da birinci, dünyada ise ilk 10 içerisinde. Yıllık tarımsal gıda ihracatımız 18 milyar dolar. Emek veriyoruz, destek ve teşvikler veriyoruz. Avrupa’da zirveye çıkıp üretimde rekor kırıyoruz ancak yaklaşık ihracatımız kadar gıdayı da çöpe atıyoruz. Pandemi, tüm dünyaya gıdanın ne kadar önemli ve stratejik olduğunu gösterdi. Hazinemizi çöpe atma lüksümüz yok."
"Gıda israfı konusunda yeni fikirler bulacağımıza inanıyoruz"
Kopuz, İSTİB olarak yürüttükleri "Gıda İsrafını Engelleme Projesi" ile gıda israfı konusunda bir bilinç oluşturmak ve gıda israfını azaltmak istediklerini ifade ederek, ayrıca Gıda Bankacılığı sisteminin geliştirilmesini hedeflediklerini anlattı.
Projenin ilk aşamasında toplumsal farkındalık oluşturmak amacıyla kamu spotları hazırladıklarını belirten Kopuz, bu spotların televizyonlarda yayınlanması için RTÜK’e başvuru yaptıklarını kaydetti.
Gıda israfının azaltılması amacıyla hem belediyeler, hem ilgili bakanlıklar, hem de çeşitli sivil toplum kuruluşlarıyla iş birlikleri yürüttüklerini söyleyen Kopuz, şöyle konuştu: "Gıda israfının engellenmesi için yeni fikirler ve projeler bulmak amacıyla bir de yarışma düzenledik. Türkiye’deki tüm üniversite öğrencilerinin katılabileceği yarışma ile gıda israfı konusunda yeni fikirler bulacağımıza inanıyoruz. Gıda israfını önleme konusunda proje üreten tüm üniversiteliler, www.gidaisrafiprojeyarismasi.com adresinden başvurularını yapabilirler.
Tarımsal, depolama ve lojistik alanlarındaki sıkıntılar nedeniyle oluşan kayıplar ile ilgili hem Tarım ve Orman Bakanlığı ile hem de Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile ortak çalışmalar yapmayı amaçlıyoruz. Gıda israfının engellenmesini sürdürmenin en iyi yolunun toplumsal bir bilinç oluşturmak olduğunu düşünüyoruz. Bunun da en sağlıklı ve kalıcı yolu eğitim müfredatına gıda israfının girmesidir. Bu konuda FAO’nun çocuklar için hazırladığı kitapları Türkçeye kazandırıp Milli Eğitim Bakanlığı’na sunmak için çalışıyoruz."
"Çabalarımızın ülkemiz ve dünyamızın geleceği için hayati önemde olduğunun farkındayız"
Kopuz, Türkiye’nin Kurtuluş Savaşı’nı yokluklar içinde kazandığını hatırlatarak, özellikle iki dünya savaşı arasındaki dönemde çok sıkıntılar yaşandığını söyledi.
Refah arttıkça varlığın kıymetini bilmeyen nesillerin oluştuğunu anlatan Kopuz, “Bunu yeni nesilleri eleştirmek için söylemiyorum. Bu normal bir tutumdur. Ancak tehlikelidir. Çünkü varlığın kıymetini yeni nesillere biz öğretemediğimizde, bu kıymet Allah saklasın, yoklukla öğrenilir.” değerlendirmesini yaptı.
Yeni nesle gıda tasarrufu bilincini kazandırmak istediklerini anlatan Kopuz, bu doğrultuda Tarım ve Orman Bakanlığı’nın başlattığı “Gıdanı Koru” kampanyasını çok önemsediklerini ve desteklediklerini kaydetti.
Belediyelerin gıda tasarrufu konusunda önemli bir rolü olduğunu ifade eden Kopuz, şöyle devam etti: “Belediyeler özellikle geri dönüşüm konusunda onlara önemli görevler düşüyor. Belediyelerle hem atıkların ayrıştırılması hem de açık büfelerin kaldırılmasının tavsiye edilmesi için çalışmalar yürütüyoruz. Atıkların ayrıştırılması ve bu şekilde toplanması için 2015 yılında çıkarılan yasanın uygulanması konusunda girişimlerde bulunuyoruz. Belediyelerin çöp kamyonlarının, konteynerlerinin gıda israfına dikkati çeken afişlerle donatılması için çalışmalar yapıyoruz.
Tüm bu çalışmalarımızda hem daha çok ve verimli gıda üretimini, hem de gıda israfının azaltılmasını hedefliyoruz. Bu açıdan bakıldığında, çabalarımızın ülkemiz ve dünyamızın geleceği için hayati önemde olduğunun farkındayız. Bu farkındalığın verdiği güçle gıda israfını azaltmak için çalışmayı sürdüreceğiz." dedi.