Page 32 - Sayı-45 Mayıs Haziran 2020

EKONOMİYE BAKIŞ

İki senaryo, iki gelecek...

İlk senaryoya göre Çin’de başlayan salgının örtbas etmesiyle dünyaya yayılmasının
sağlandığı ve bu salgının etkilerini hızla bertaraf eden Çin’in dünyanın ihtiyacını

eskisinden çok daha fazla karşılayacak bir ülkeye dönüştürülmesi olarak tarif ediliyor.

İkinci senaryoya göre ise ABD, bu derece hızla yayılan bir küresel virüs salgınına,
hazırlıksız yakalanmayı tercih mi. Böylece, ABD, İngiltere, Fransa ve Rusya’nın bile
dahil olacağı bir çok ülke, Çin’den ağır tazminat talebinde mi bulunacaklar?

Koronavirüs ‘Kovid-19’ küresel virüs salgını son- PROF. DR. 2 dünya savaşı’na sokmak adına, bu bilgiye
rasına dönük iki temel senaryo ağırlık kazanı- yönelik hazırlık yapmadığı iddia edilir. 7 ara-
yor. uluslararası ve ulusal düzeyde, analistler ve KEREM ALKİN lık 1941’deki saldırı sonrası, bu defa amerikan
düşünce kuruluşları tarafından dile getirilen bi- halkının yüzde 50’den fazlası savaşa girmeyi
rinci senaryo, küresel virüs salgınının ‘küreselci onaylamaktadır. Peki, 2. bir ‘Pearl Harbor’ va-
müesses nizam’ bir operasyonu olarak, bilhassa kasıyla mı karşı karşıyayız? 8 nisan tarihinde
önce Çin’de başlatıldığı, Çin’in bu salgını örtbas Business ınsider’da yayınlanan bir haber, aBd
etmesiyle dünyaya yayılmasının sağlandığı ve ordusu’nun ve aBd ordusu ulusal Tıbbi İstih-
bu salgının etkilerini hızla bertaraf eden Çin’in barat Merkezi’nin geçtiğimiz kasım ayında, as-
dünyanın hammadde, ara mamul ve nihai ma- ya’daki karargahlardan olası bir koronavirüs sal-
mul ihtiyacını eskisinden çok daha fazla karşı- gının ‘küresel bir afet’e dönüşme riski taşıdığına
layacak bir ülkeye dönüştürülmesi olarak tarif dair istihbarat aldıklarını belirtiyor.
ediliyor. Bu durumda, aBd, bu derece hızla yayılan bir
dolayısıyla, 1990’lı yılların sonlarından bu yana küresel virüs salgınına, bu istihbarata rağmen,
‘küreselci müesses nizam’ın kurumsal ağı içeri- nasıl hazırlıksız yakalandı? yoksa, hazırlıksız ya-
sinde yer alan holdingler, şirketler, yatırımcılar, kalanmayı tercih mi etti? Böylece, aBd, sonra-
sermayedarlar ve aileler, kendi kontrollerinde sında İngiltere ve Fransa’nın başını çekecek, belki
olmasını istedikleri bir ‘küresel sistem’ için artık EKONOMİYE BAKIŞ Rusya’nın bile dahil olacağı bir çok ülke, Çin’den
aBd’nin ‘amiral gemisi’ olamayacak kadar han- ağır tazminat talebinde mi bulunacaklar? Çin’i
tallaştığını, göçmen politikasındaki kırılmalara ‘küresel ticaret’teki iddiasını dengelemeye, Gü-
bağlı olarak giderek hızla yaşlandığını düşüne- ney Çin denizi ve asya-Pasifik’teki askeri yapı-
rek, bunu ‘tek çocuk kuralı’nı kaldırmış ve nü- lanmasında geri adım atmaya mı zorlayacaklar?
fusu 1,4 milyarı geçmiş Çin’e yükleyecekler ise, Çin yeni ‘amiral gemisi’ Çin, aBd’den 200 değil, 400 milyar dolar daha fazla mal almayı taahhüt
olacak ise, o zaman Çin’in bu küresel virüs salgınından daha da güçlene- etmek durumda kalacak? aBd ‘amiral gemisi’ olma imkanını Çin’e kaptır-
rek çıkması gerekiyor. Çünkü, bir grup tarihçi, analist ve düşünce kuru- mayacak mı? Hangi senaryo, küresel sistem için hangi gelecek?
luşu, Çin’deki komünist devriminin finansörünün de, destekleyicisinin de
öteden beri aynı ‘küreselci müesses nizam’ olduğunu iddia etmekteler. HEdEF ‘KEndİ KEndİnE yETEBİlME’
İkinci senaryo ise, yeni bir ‘Pearl Harbor’ operasyonu. 9 ağustos 1941’de osmanlı’nın sanayileşme Hamlesi 1830-1840 döneminde başlamıştır.
aBd Başkanı Roosevelt ile Birleşik Krallık Başbakanı Churchill arasında Türkiye dünya imalat sanayinde 190 yıldan beri var olan, bilhassa son
varılan atlantik sözleşmesi Birleşik Krallık’ın aBd’yi kapitalist sistemin 40 yılda iddiasını daha da arttırmış bir ülke. Türkiye’nin 150 milyar dola-
ve ‘atlantik İttifakı’nın yeni lideri olarak tanıması olarak kabul edilir. İki ra ulaşan sanayi üretimi dünyada 155 ülkenin GsyH’sından daha büyük.
liderin imzasıyla 14 ağustos 1941’de açıklanan atlantik Bildirisi (atlantic dünya imalat sanayi üretiminde en büyük 16. ülkeyiz. Tayland, İsviçre,
Charter), esasen bugünkü küresel ekonomik ve siyasi sistemin, liberalleş- İrlanda, Malezya, Hollanda, arjantin, avustralya gibi ülkelerin yüzde 50,
meye dayalı bir ticaret sisteminin de ilk anonsudur. ancak, aBd 2. dünya yüzde 100, hatta yüzde 150 üzerinde bir imalat sanayi üretiminden söz
savaşı’na dahil değildir. Ve, aBd halkının yüzde 50’sinden fazlası da yeni ediyoruz Türkiye için.
bir ‘kanlı’ savaşa dahil olmak istememektedir. Bu nedenle, sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nin teşkilat yapılanması de-
aBd donanma istihbaratının aBd’nin Pasifik’teki önemli donanma üsle- ğiştirilerek, 3 önceki genel müdürlük Milli Teknoloji Genel Müdürlüğü
rinden birisi olan Pearl Harbor’a büyük bir japon donanma gücünün yak- ve sanayi Genel Müdürlüğü oluşturuldu. Bakanlığa, ‘milli’, ‘özgün’ ve
laştığını ihbar ettiği, Beyaz saray’ın ise bu istihbarata rağmen, aBd’yi ‘yüksek teknolojili’ üretim için önemli görevler üstlenmesini sağlayacak

30