Page 8 - 14. ISTIB Haber Mayıs 2023 Sayı 14

10SYF8_MASTER 7.05.2023 23:40 Page 1

isTiB Haber

isTAnBUl TiCAReT BORsAsı GAZeTesi G I D a & G Ü n D E M & h a B E R www.istib.org.tr

Türk zeytinyağının Deprem baharatı da

uluslararası başarısı

için sanayici
ne yapmalı?

Sanayici, üreticinin bir olumsuz etkiledi
önceki sayıda saydığım
adımlara uygun üretim
yapmasından sonra aynı
hassasiyet ve özeni
zeytin sıkımında da w haKan KopUz
göstererek ilerlemeli.
Kaliteli bir ürün, kaliteli Ahmet Bülent üneydoğu anadolu
bir üretim işlemi ile Kasap Bölgesi diğer tarım oldu.
devam etmeli. İSTİB Meclis ürünlerinde olduğu Bir süre Emin Demirci
Kaliteli zeytinyağının Başkanı G gibi baharat üretim ve
belirli adımları vardır. üretiminde de çok önemli bir sevkiyat yapılamadı. Firmalar
1. hasat: hasadın kalite standartlarına yere sahiptir. Özellikle baharat taahhütlerini yerine getiremedi.
uygun şekilde yapılması ve sıkım tesisine denince en çok bilinen kırmızı Birçok firma kendi olanaklarını
ulaştırılması. biber, isot, nane, sumak, gibi kullanarak faaliyete başladı.
birçok önemli ürün deprem
2. Kaliteli sıkım: öncelikli olarak sıkımı ancak makine ekipmanı ve
yapılacak zeytinlerin temini konusunda bölgesindeki; Gaziantep, Kilis, teçhizat temini konusunda
Kahramanmaraş, adıyaman,
hızı davranmak gereklidir. zeytin Şanlıurfa illerinde sorunlar yaşandı. Temin edilse de
dalından toplandıktan hemen sonra hava yetiştirilmektedir. yüksek maliyetlerden şikayet
alacak şekilde kasalara koyularak Bu nedenle Kahramanmaraş edildi” dedi.
bekletilmeden ve güneşe maruz kalmadan merkezli 11 ili etkileyen deprem Tarlaların büyük
tesise temini sağlanmalıdır. Tesise gelen felaketi sonrası baharat piyasası kısmı ekildi
zeytin bekletilmeden sıkıma alınmalıdır. olumsuz etkilendi. Ekimlerin
Tesise gelen zeytin, hamur haline büyük bir kısmı yapılmasına Emin Demirci, bölgedeki
gelmeden önce temiz su haznesinde karşın bazı baharat fabrikaları ve üreticiler tarafından tarla
(kirlenmesini beklemeden, sık sık işletmeleri tahribata uğradığı için ekimlerinin büyük bir
bölümünün deprem öncesi
temizleme suyunu yenileyerek) yıkanıp önemli kayıplar yaşandı. Bölge gerçekleştiğini, deprem sonrası
toprağından arındırılmalıdır. Temizlenen deki güncel durumu İSTİB haber bazı bölgelerde gübre sıkıntısı
zeytinler hamur haline geldiğinde yüksek gazetesine aktaran İstanbul yaşansa da devlet desteğiyle
sıcaklıklara maruz kalmadan Ticaret Borsası Meclis Üyesi Emin üstesinden gelindiğini belirtti.
yoğrulmalıdır (soğuk sıkım için: 22-27 Demirci, depremin baharat
Derece, normal sıkım için: 34 Dereceyi tarımına ve sanayisine etkilerini, en büyük sorun
geçmeyecek şekilde) . bu nedenle oluşan temel çalışacak işçi olmaması
zeytin, yağına ayrılana kadar sorunları değerlendirdi. Sanayici ve üreticinin bundan
olabildiğince ısı, ışık ve hava temasından Baharat depolama sonraki en önemli sorununun
uzak tutulmalıdır. Çevre kirliliğini alanlarında yıkılmalar çalışacak personel bulamaması
engellemek adına kullanılan makinasyon yaşandı olduğuna dikkat çeken Emin
sistemi çift faz olacak şekilde dizayn Demirci, “Bölgede yaşayan geçici
edilmelidir. Sıkımı yapılan zeytinyağları Deprem sonrasında depolama işçilerin deprem dolayısıyla
ön kimyasal analizleri ve duyusal analizi ve imalat sanayi alanında birçoğunun hayatını kaybetmesi,
yapıldıktan sonra bekletilmeden krom zayiatlar olduğunu belirten İSTİB kalanların ülkelerine dönmesi
tanklara alınıp 2 günlük dinlenmeye Meclis Üyesi Emin Demirci, bölgedeki işgücü sorununu
bırakılmalıdır. Dinlenen zeytinyağı daha “Sezonluk olarak depolanan artırdı. Bilindiği gibi bölgedeki
sonra filtre edilerek tortusundan baharatlar diğer tarım ürünleri tarım ürünlerinin yetiştirilmesi ve
ayrılmalıdır. Son olarak stoklanan krom gibi yıl boyunca işlenerek hasadı yapılırken el işçiliğine
tanklara azot gazı basılarak, ihtiyaç olana piyasaya sunulur. Deprem yoğun ihtiyaç duyuluyor. Bu
kadar zeytinyağların doğru bir şekilde dolayısıyla depolama alanlarında konuda sanayici ve üreticilerin,
saklanması sağlanır. (Bidonda IBC de yıkılmalar oldu, imalat alanları, yetkililerden zamanında tedbir
güneş altında hava ile temas edebilecek makine ve teçhizat zarar gördü. alınması, çevre illerden çalışacak
şekilde olan kaplarda bekleyen zeytinyağı, En önemlisi iş gücü kayıp ve personelin temin edilmesi,
hızla okside olur, kimyasal ve duyusal göçleri yaşandı. Depolama ve barınacakları yaşam alanların
olarak kötüleşir.) imalat sanayi alanlarındaki yapılması, çalışacak personele
Uluslararası standartlara uygun, yeni göçükler, ürünlerde zayiat ve ücret desteği yapılması gibi
gelişmeleri takip eden ve hijyen kapasite düşüklüğüne sebep talepleri bulunmaktadır” dedi.
konusunda önde gelen bir yönteme sahip
olarak model bir üretim geliştirmek ürüne
artı değer katmaktadır. zeytinyağını
üretirken üç faz sistemden iki faza Diğer bir mesele de Mevzuata Uyum Kontrol Listesi (3) n Çıkması muhtemel sorunların
geçmek, üretim teknolojilerini gelişen aile işletmesinin yeni engellenmesi için tavsiyeler, gerekli
çağa uydurmak ve buna entegre nesile sağlıklı bir şekilde Aile AnAyAsAsı görülmesi halinde aile üyelerine koçluk
olabilmek gerekiyor. aktarılabilmesidir. Bu hizmeti verileceğinin kararlaştırılması,
Üretiminizi geliştirdiğiniz, iyileştirdiniz geçişin sağlıklı bir herkesin pay sahibi olması yerine tek şirket çalışanı olup olmayacağı meselesi, n anlaşmazlıkların, çatışma
ama bu yeterli değil bir sonraki adım artık şekilde bir şirketin çatı şirket olarak organize yer alacaklarsa bunun şartları, hallerinin çözümü için alternatif ihtilaf
dünyanın önem verdiği karbon ayak izi gerçekleştirilmesi hem Dr. Öğr. Ü. edilmesi gereklidir. n Şirket yöneticisi aile üyelerine çözüm sitemi kurulması (hakem heyeti
değerlerinde üretim yapabilmek, doğaya aile büyüklerinin Fatih Aydoğan Bundan başka aile üyeleri arasında maaş, ücret vs. ödenip ödenmeyeceği oluşturulması vs.),
verilen salınımı kontrol altında tutabilmek hayatını şirket işleriyle ilgili zuhur edebilecek meselesi, n Rekabet yasaklarının
ve sayısal olarak beyan edebilmek ürünün kolaylaştırmakta hem de yeni neslin ihtilafların çözümü için bir hakem n aile dışından kişilerin hangi düzenlenmesi, rakiplerle her türlü ticarî
tercih edilmesinde önemli bir yere heveslerini, umutlarını doğru yöneterek heyetinin oluşturulması; aile şartlarda yönetim kuruluna ilişkinin yasaklanması,
sahiptir. onları verimli birer aile üyesi haline sorunlarının aile dışında, değişik seçilebileceği, n her türlü yasağa aykırı hareket için
zeytinyağını ürettiniz, sıra ambalajına getirmektedir. İşlerin zamanı geldiğinde meclislerde, medyada tartışılmasının n Bağımsız yönetim kurulu cezaî şart öngörülmesi,
geliyor. ambalajlı olarak üretilmiş olan yeni kuşaklara sağlıklı bir şekilde yasaklanması, rekabet yasaklarının düzenlemesi, n aile şirketinin üçüncü kişilere
ürün özellikle de ihracata yönelik aktarılması ise ancak önceden düzenlenmesi, gereğinde cezaî şart n aile sorunlarının aile dışında, devredilip devredilmeyeceği
ürünlerde tercih edilecek ürün belirlenecek bir planla mümkün öngörülmesi de bu kapsamdadır. değişik meclislerde, medyada hususunun belirlenmesi,
gruplardandır. ambalajı da tercih ederken olabilecektir. aksi halde aile yapısındaki ayrıca, aile prensiplerinin yeni tartışılmasının yasaklanması, n Miras hukukuna ilişkin
üretimde doğaya duyulan saygının bu ani değişiklikler hazırlıksız olan aile kuşaklara aktarılması için aile n payların aile üyeleri içinde devri, hükümlerin yazılması.
noktada da göz önünde bulundurulması bireylerini çok sarsabilecektir. prensipleri tespit edilmeli ve yazılı hale oransal devir düzenlemesi, Yukarıda açıklanan hususların
gerekiyor. Geri dönüşüme uygun aile şirketlerinin sağlıklı ve verimli getirilmelidir. n Yabancılaşmanın önlenmesi, aile gerçekleştirilebilmesi için -gerekli
ambalajlar bilinçli tercihlerde sizi bir adım bir şekilde faaliyetine devam edebilmesi Bu kapsamda aile anayasası içinde dışı pay devirlerinin yasaklanması, görülürse- aile üyeleri ile görüşülmesi
öteye taşımaktadır. için aile ve şirket işlerini genel hatlarıyla yer alabilecek hususları şu şekilde n Evlilik, miras gibi hallerde payın ve yeterli bilgiye sahip olunmasından
düzenleyen, ileride çıkabilecek sorunları
(genel hatlarıyla aile yapısının
artık birçok ülke daha önce aradığı sayabiliriz: geçişinin engellenmesi,
ürün kalite standardını ürünün bugünden tespit ederek çözüm önerileri n ailenin sözlü olarak ifade edilmiş n Mirasa ilişkin hususların tanınmasından) sonra, şirket
getiren, mevcut şirketleri yapılandıran,
faaliyetlerine uygun bir aile
ambalajında da yakalamış durumda. her aileye uygun hale getiren bir kural ve yaklaşımlarının, geleneklerinin düzenlenmesi, miras sözleşmesi vs. anayasasının düzenlenmesi, aile
ülke her tip ambalajı kabul etmiyor. planlamaya ihtiyaç bulunmaktadır. yazılı ve bağlayıcı hale getirilmesi, aile hazırlanması, anayasasındaki düzenlemelerin Ticaret
ambalajın çevreci olup olmadığına Özellikle aile şirketlerinde pay itibarını artırıcı tedbirler öngörülmesi, n Şirket genel kurulunda kararların Kanunu’nun izin verdiği ölçüde şirket
bakarak bilinçli bir alım yapıyor. sahipliği durumu, payların aile üyeleri n Genç neslin yetiştirilmesi için nasıl alınacağının karara bağlanması, esas sözleşmesine aktarılması
ambalaja koyduğunuz bu ürünü içinde devri, payların aile dışından sistem oluşturulması, belirli konularda ağırlaştırılmış yeter gerekmektedir.
markalı olarak sunduğunuz zaman katma kişilere devrinin engellenmesi, evlilik, n aile içi iletişimin güçlendirilmesi, sayılar öngörülmesi, bu sayede arzu Bu sebeple aile anayasası bütün aile
n Stratejik planlama (kısa ve uzun
edilen şekilde pay sahiplerinin genel
değer yaratarak yurt dışında sergilenmesi miras gibi hallerde payın geçişi; şirket şirketleri için işler yolunda giderken
sektörün yeni yatırımcıları için de teşvik genel kurulunda kararların nasıl vadeli planlar), kurul karar sürecine dâhil edilmesi, yapılmasını önemle tavsiye ettiğimiz bir
dışlanma durumlarının engellenmesi,
n Kriz yönetimi mekanizması,
edici bir çalışma oluyor. alınacağı, belli kararlar için özel n Finansal öngörüler, n Şirket yönetim kurulunda aile çalışmadır. aile anayasası ile aile
her yıl düzenlenen ve uluslararası yetersayılar öngörülmesi, şirket yönetim n aile meclisinin/konseyinin üyelerinin temsil edilmesi, özel pay şirketlerinde sürdürülebilirlik
çapta yapılan yarışmalar; kurulunda aile üyelerinin temsil oluşturulması, grupları oluşturulması, yönetimde söz sağlanırken belirlenen temel ilkelerle aile
topraklarımızdan elde ettiğimiz bu şifa edilmesi, özel pay grupları n Birden fazla şirket olduğunda hakkı olacak aile üyelerinin belirlenmesi, ilişkileri de korunmuş olmaktadır. hem
kaynağın ile sesimizi ve kalitemizi oluşturulması, aile üyelerinin şirket şirketler topluluğunun oluşturulması aile üyelerinin arzu edilen şekilde sürdürülebilirliği hem de kurumsallığı
duyurmak önemli bir araçtır. Bu nedenle yönetim kurulunda yer alıp almayacağı, kararı, yönetim kurulunda bulunmasının düzenleyen yazılı bir kaynak olması
uluslararası düzenlenen her türlü aile dışından kişilerin hangi şartlarda n Şirketin misyon ve vizyonunun sağlanması, öngörülemeyen durumların oluşması
platformlara; yurt dışı fuarlara, yönetim kuruluna seçilebileceği, şirketin yazılı hale getirilmesi, n Şirketin üçüncü kişilere karşı halinde şirketin devamlılığını sağlar.
uluslararası yarışmalara, webinara temsili gibi konuların düzenlenmesi, n aile şirketinin sosyal temsilinin kapsayıcı bir düzenlemeye aile anayasası ile sağlanan şirket
zeytinyağımızı taşıyarak temsilde çıkması muhtemel sorunların sorumluluklarının belirlenmesi, bağlanması, menfaati ile aile kararlarının birbirinden
öncülük etmek gerekir. Bu noktada engellenmesi için önem taşımaktadır. n Şirket için sakıncalı olguların tespit n İmtiyazların oluşturulması, belirli ayrı görülerek, süreçlerin yürütülmesi
ülkemizde de bu yarışmalara ev sahipliği Yine bu kapsamda aile şirketlerinin edilmesi, bir orandaki kârın dağıtılması ve vizyon çatışmasının önlenmesidir.
yapmada katkı sağlayabilir diye kolay yönetilebilir bir şekilde n halefiyet şartlarının belirlenmesi, mecburiyeti getirilmesi, Bütün aile şirketleri için, ailenin kendi
düşünüyorum. yapılandırılması, aile özelliklerine göre n pay sahipliği durumu, kimin hangi n Kilitlenme halleri için önceden dinamiklerine ve hizmet verdikleri
Bir sonraki sayıda Türk zeytinyağının yapılandırmanın anonim şirket ya da oranda hangi şirkette pay sahibi olacağı, çözüm yöntemi öngörülmesi, alım ve sektörlerine uygun kendilerine özel bir
uluslararası başarısı için devletin yapması limited şirket çatısı altında n aile üyelerinin şirket yönetim satım hakları, birlikte satma hakkı- aile anayasası oluşturulmasını tavsiye
gerekenleri aktaracağım. gerçekleştirilmesi, her bir şirkette kurulunda bizzat yer alıp almayacağı, mecburiyeti hükmü konulması, ediyoruz.