Page 61 - Sayı-52 Temmuz Ağustos 2021

TEMMUZ-AĞUSTOS’21 5959
TEMMUZ-AĞUSTOS’21

radyonun ilkel topraklama düzeneği ile toprağa ver-
mek ve radyonun yanmasını önlemekti. Topraklan-
ma ayrıca enerjinin fazla gelişini dengeler ve şaseye
geçen elektriğin insana zarar vermesini engellerdi.
Özellikle lambalı radyolarda manyetik dalgalarla be-
raber, anten devresine giren yabancı dalgaların filtre
edilerek toprağa aktarılması gerekirdi. Fişi her sefe-
rinde doğru takmanın bir yolu da prize ve fişe işaret
koymaktı.
Anten kurmak için oldukça yüksek bir yere üç direk
dikilir ve bu direklere de 75 Om’luk örgülenmiş ba-
kır telden ekstra anten teli çekilir. Bu durum havada-
ki elektro dalgalarının daha fazla alınması sağlar. Aksi
halde dalga boyları antene az temas ederse radyoya
manyetik dalga zayıf geleceğinden ses verimli çık-
mazdı. Anten için tel altı veya on iki metre uzunlukta
çekilmelidir. Vericinin yakınlığı ve uzaklığına göre de
ses değişir.

TAMİR İÇİN GEREKLİ MALZEMELER! jeneratörü, lehim havyası, ommetre, pense en çok
Radyo tamirlerinde, elektrik kontrol kalemi, çeşitli kullanılan aletlerdir. Lambalar, rezistanslar, kondan-
tornavidalar, yan keski, karga burnu, cımbız, eğe, kü- satörler ve diyotlar ise en çok kullanılan malzeme-
çük çekiç, doğru akım güç kaynağı, avometre, sinyal lerdir.

LAMBALI RADYO BİR SİHİRLİ KUTUYDU

“Radyolu günler”den unutulmaz bir motiftir lam-
balı radyolar… Büyük, ahşap mobilyalı modeller-
le başlayıp, zamanla ebonit kasalı, daha modern
tiplerine kadar pek çok modelle geçmişin günle-
rini renklendiren sihirli birer kutuydu her biri.
En ilginç özelliklerinden biri açılışıydı lambalı
radyoların. Düğmesine basar basmaz ses gelmez,
lambaların ısınması gerekirdi. Bu nedenle radyo-
yu açıp başka bir işe dalmışsanız aniden yükselen
sesle irkilir, kimi zaman şaşırırdınız.
rik enerjisini sağlardı.
Ebonitin, ahşabın, ısınan elektronik parçaların ve
tozun bileşiminden oluşan kendine özgü bir ko- Transistörlerin gözle görülemeyecek kadar küçül-
mesi ile birlikte radyo alıcıları da kol saatinin içi-
kusu da vardı lambalı radyo günlerinin.
ne kadar girdiler. Evlerimizin başköşesinde nakışlı
İlkel olarak tanımlayabileceğimiz ilk radyolar için örtüler içinde kurulup oturan o ses sihirbazları
lamba radyonun kalbidir. Nasıl ki kalbi olmayan kutular evlerimizden çıkıp gittiler. Hem de bir
canlı yaşayamazsa, lambasız radyolar da çalışmaz- daha dönmemek üzere gittiler. Ancak onlara ba-
dı. Lambanın yanışı her şeyden önce radyonun zen umulmadık yerlerde rastlıyoruz. Eski bir dos-
arızasız olduğunu, çalışmaya hazır olduğunu gös- tumuzu görmenin duyguları içinde, derin bir iç
terirdi. Lambalar dalgaları sese dönüştüren elekt- çekmeden de yapamıyoruz.