Page 34 - borsaaktuel-71-k
P. 34

34
           34                      DEĞERLENDİRME



                                YILLIK İZİN UYGULAMASI









                                Anayasanın 50. maddesinde, çalışanlara tanınan  renin bir veya birçok işyerinde çalıştığı süreler bir-
                                dinlenme hakkı çerçevesinde yapılan yasal düzenle-  leştirilerek hesaba katılır. Ayrıca işçinin sürekli ola-
                                menin bir bölümünü yıllık ücretli izin hakkı oluş-  rak çalışmış olma koşulu aranmamalıdır. Hükmün
                                turmaktadır. Böylece işçinin her yıl belirli bir süre  ifadesi, işçinin aralıklı olarak çalışması halinde, bu
                                ücreti ödenerek dinlendirilmesi suretiyle sağlığının  sürelerin birleştirilerek hesaplanmasının gerektiğini
                                korunması ve işgücünün yenilenmesi sağlanmakta-  ortaya koymaktadır. Yani, bir işyerinde sekiz ay ça-
                                dır. Anayasanın anılan maddesi doğrultusunda yıllık  lıştıktan sonra işten ayrılan işçinin daha sonra aynı
           AV. DOÇ. DR.         ücretli izinler, İş Kanununun 53 ve devamı madde-  işverene ait bir işyerine girmesi halinde, sekiz aylık
           ALİ EKİN             leri ile bu kanunun 60. maddesine dayanılarak çı-  sürenin bir yılın dolmasında hesaba katılması gere-
                                karılmış bulunan 3.3.2004 tarihli Yıllık Ücretli İzin   kir. Bu durumda yeniden işe girişinden itibaren dört
                                Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. İş Kanunu 53/1’e   ay daha çalışan işçinin bir yılı doldurmuş olarak izne
                                göre; işyerinde işe başladığı günden itibaren, dene-  hak kazandığı kabul edilmelidir.
                                me süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış   İş  sözleşmesi  işveren  tarafından  feshedilen  işçinin
                                olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
                                                                          İK. m.20 uyarınca yaptığı başvuru üzerine mahke-
                                Yıllık ücretli izin hakkı İş Kanununun sosyal ka-  mece feshin geçersizliğine karar verilip işçi işe baş-
                                rakterini gösteren emredici hükümlerle düzenlen-  latılmışsa, fesih ile başlama tarihi arasında işçinin
                                miş bulunmaktadır. İK. m.53/2’de, yıllık ücretli   çalıştırılmadığı süre yıllık ücretli izin süresinin he-
                                izin hakkından vazgeçilemeyeceği belirtmekte, aynı   sabında dikkate alınmalıdır. Çünkü fesih nedeninin
                                maddenin 3.fıkrasında ise; niteliklerinden ötürü bir   geçerli olmadığı yargı organı tarafından saptanarak
                                yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde   feshin geçersizliğine karar verilmesinin anlamı, fes-
                                çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin   hin hiçbir hüküm ve sonuç meydana getirmemesi,
                                hükümlerinin  uygulanamayacağı  belirtilmiştir.  İK.   taraflar arasında iş ilişkisinin aynen devam etmesidir.
                                m.58’de ise izinde çalışma yasağı koyularak, bu izni
                                kullanan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir   Aynı işverene ait değişik işyerlerinde geçirilen hizmet
                                işte çalıştığının anlaşılması üzerine, işverenin bu   sürelerinin yıllık izin haklarının hesaplanmasında
                                izin süresi içinde işçiye ödediği ücretin işçiden geri   birleştirilmesi esası ile ilgili olarak, kamu kesiminin
                                alınabileceği vurgulanmıştır. Hemen belirtilmelidir   özelliğine uygun bir hükme Kanunda yer verilmiştir.
                                ki yıllık ücretli izin hakkının nispi emredici bir hak   İK. m.54/son’a göre, aynı bakanlığa bağlı işyerleri
                                olduğu İK. m.45’de belirtilmiştir. Yani işçi lehine ar-  ile aynı bakanlığa bağlı tüzel kişiliklerin işyerlerin-
                                tırılarak uygulanabilir.                  de geçen süreler ve kamu iktisadi teşebbüsleri yahut
                                                                          özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye da-
                                YILLIK ÜCRETLİ İZNE HAK KAZANILMASI       yanılarak kurulan banka ve kuruluşlar veya bunlara
                                                                          bağlı işyerlerinde geçen süreler işçinin yıllık ücretli
                                İK. m.53/1’e göre, işçinin yılık ücretli izne hak ka-
                                zanabilmesi için işyerinde işe başladığı günden, yani   izin haklarının hesaplanmasında göz önünde bulun-
           Yıllık ücretli iznin   fiilen işe başladığı tarihten itibaren, deneme süresi   durulur.
           kazanılması için     de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olma-  İşyerinin devri söz konusu olduğunda ise İK.
           gerekli olan bir     sı şarttır. Kanunun madde metninden de anlaşıldı-  m.6/2’ye göre, devralan işveren, işçinin hizmet sü-

           yıllık çalışmanın    ğı üzere işyerindeki çalışması bir yılı doldurmayan  resinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işve-
                                işçiler için orantılı olarak bir ücretli izin hakkı söz  ren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla
           işverenin            konusu değildir.                          yükümlü bulunduğundan, işçinin devreden işveren
           aynı işyerinde       Yıllık ücretli iznin kazanılması için gerekli olan bir   yanındaki çalışma süreleri de yıllık ücretli iznin he-
           yapılması şart       yıllık çalışmanın işverenin aynı işyerinde yapılması   sabında dikkate alınır.
           değildir.            şart değildir. İK. m.54/1’e göre, işçinin aynı işve-  İşçi hak kazandığı yıllık ücretli iznini gelecek hizmet
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39