Page 13 - borsaaktuel-68-k
P. 13
MART-NİSAN 13
Önümüzdeki 5
yılda küresel
ekonomik
sistemin
aktörleri;
verimlilik ve
iş dinamikleri,
yeşil dönüşüm,
ikiz dönüşüm
(yapay zeka ve
dijital dönüşüm),
küresel tedarik
KÜRESEL EKONOMİNİN ÖNCELİKLERİ VE TEHDİTLER rikçi’ ülkelere önemli fırsatlar sunuyor. Bu husus da zincirleri ve
bizi ‘yeni nesil sanayi politikaları’na taşıyor. Ülkenin
Önümüzdeki 5 yıla yönelik olarak küresel ekonomik yarı iletkenler, kritik mineral ve madenler, temiz ve yeni nesil sanayi
sistemin aktörleri, paydaşları, köşe başları için ana politikaları olarak
yenilenebilir enerji ekipmanları, beşinci nesil maki-
öncelikler nedir diye baktığımızda, uluslararası eko- ne teknolojileri ve çip gibi alanlarda kendi teknoloji ortaya çıkıyor.
nomik teşkilatların ve dünyanın önde gelen düşünce ve üretim kapasitesini oluşturma becerisi.
kuruluşlarının raporlarına yansıyan 5 temel başlık öne
çıkıyor; verimlilik ve iş dinamikleri, yeşil dönüşüm, Bunların her biri önümüzdeki 5 ile 10 yıl arasında,
ikiz dönüşüm(yapay zeka ve dijital dönüşüm), küresel ya bir ülkeyi dünya ekonomisinde daha da yukarılara
tedarik zincirleri ve yeni nesil sanayi politikaları. Kü- taşıyacak, ya da daha da aşağılara sürükleyecek başlık-
resel ekonomik sistemin içinden geçtiği jeopolitik ve lar olacak. Üstelik, dünyanın önde gelen ekonomile-
jeoekonomikzorluklar dikkate alındığında, dünyanın rinin baş etmek zorunda oldukları küresel tehditlerle
önde gelen ekonomileri için verimlilik ve iş dinamik- birlikte. Söz konusu küresel tehditleri, ekonomik,
lerinin yeniden yapılandırılması kritik önemde. sosyal, çevresel, siber, siyasi ve askeri tehditler olarak
6 temel kategoride ele almak gerekiyor. Küresel enf-
İki siyah kuğu, küresel pandemi ve Rusya-Ukrayna lasyon ve hayat pahalılığı riski, yaşam standartların-
Savaşı önde gelen ekonomiler için üretim ve girdi daki gerileme, artan işsizlik ve ekonomik fırsatlarda-
maliyetlerinin yönetimi açısından titiz bir çalışmayı ki daralma ekonomik tehditleri oluşturmakta. Sosyal
gerektirmekte. Maliyet yönetiminin en kritik sacaya- huzursuzluk ve çalkantılar, kontrol edilemeyen göç
ğı ise, girdilerin verimliliğinin artırılması. Hammad- etkisiyle artan sosyal kutuplaşma ise sosyal tehditler
de, işçilik, enerji ve finansmanda verimliliğini yeni- olarak tanımlanıyor. Olağanüstü doğa ve hava koşul-
den yapılandıran sektör ve ülkeler, küresel rekabette ları, kirlilik, temiz su ve biyoçeşitlilik kaybı, küresel
kendilerini öne çıkarmayı başaracak. Bunun üzerine ısınma çevresel tehditleri temsil etmekte. “Dost ve
‘net-sıfır karbon’ ve ‘sıfır atık’ odaklı bir dönüşümün Siber tehditler, esasen siyasi ve askeri tehditler ile iç güvenilir
eklenmesi ise küresel gündemin öncelikleri arısın- içe. Çünkü, siber alan üzerinden dezenformasyon,
da. İkiz dönüşüm, yapay zeka ve dijital dönüşümün siber terör, ülkelerin siyasi ve askeri gücünü, sos- ekonomiler arası
dünyanın bütününde şirketlere kazandıracağı avan- yo-politik istikrarını doğrudan hedef alıyor. Bu ne- tedarik zinciri
tajlar, teknolojinin yayılma ve genleşme etkisi, küre- denle, ‘siber güvensizlik’ önde gelen tüm ekonomi- yapılanması
sel rekabetin bir diğer sacayağını oluşturmakta. (friedshoring),
ler için en kritik tehditlerin başında geliyor. Küresel
Ve, küresel tedarik zinciri. Son üç yıldır en büyük ekonomi-politik sistemdeki konumunu korumak, Türkiye gibi
fırtına bu alanda yaşanıyor ve küresel pandeminin siyasi istikrarını ve askeri gücünü perçinlemek adı- ‘güvenilir liman
üstüne gelen küresel ve bölgesel jeopolitik gergin- na, siber tehditleri bertaraf edecek kapsamlı erken tedarikçi’
likler küresel tedarik zincirine yönelik endişe ve tar- müdahale ağı oluşturmak, milli ve yerli teknoloji ile ülkelere önemli
tışmaları iyice alevlendirmiş durumda. Dost ve gü- siber savunma ağını güçlendirmek, askeri caydırıcılı-
venilir ekonomiler arası tedarik zinciri yapılanması ğını derinleştirmek önümüzdeki 5-10 yılın en temel fırsatlar
(friedshoring), Türkiye gibi ‘güvenilir liman teda- başlıkları olacak. sunuyor.”