Page 8 - 02. İSTİB Haber Şubat 2023 Sayı 2
P. 8

08SYF8_MASTER  14.02.2023  12:18  Page 1












                                    İSTİB                                     Haber





                         İSTANBUL TİCARET BORSASI GAZETESİ   G I D A & G ü N D E M & H A B E R           www.istib.org.tr



                        Online alışverişte







                        pandemi öncesine







                        dönüş olmayacak







                          PwC’nin strateji danışmanlığı grubu Strategy&’in Market
                        Alışverişinin Geleceği Raporu’na göre, online market
                        alışverişinin büyümesi kısa vadede yavaşlasa da Türkiye’de
                        sektördeki pazar payının 2030 yılında %10’u aşması bekleniyor.

                                 wC’nin strateji           öngörülürken, tahminlere göre bu   yılına kadar %35 ila %50 oranında    l Özellikle yoğun rekabetin        ONLINE MARKET
                                 danışmanlığı grubu        oran 2030 yılına kadar             artacağını tahmin ediyor.          olduğu hızlı ticaret alanında,     KAÇINILMAZ
                                 Strategy&’in raporuna     Hollanda’da %26, Fransa’da %23,      SEKTÖRÜ BEKLEYEN                 ölçeklendirme yarışının neden
                          Pgöre, pandemi öncesi            Almanya’da %11 ve Türkiye’de       GELİŞMELER                         olduğu yüksek maliyetler             Raporda öne çıkan bir diğer
                        alışveriş alışkanlıklarına dönüşüm  %10’u bulacak. Market alışverişini                                   birleşme ve satın almaları         başlıksa geleneksel iş yapılarına
                                                                                                                                                                    yönelik. Buna göre sektörde lider
                        beklenmiyor. Rapora göre online    farklı bir gelecek beklerken         Raporda pazardaki iş             tetiklediği için, bu alanda
                        market alışverişinin büyümesi      geleneksel yapıların ayakta        modellerini bekleyen gelişmelerse  konsolidasyon gerçekleşme          haline gelerek güncel pazar
                                                                                                                                                                    payını korumak veya büyütmek
                        kısa vadede yavaşlasa da, gıda     kalabilmeleri için iş modellerini  şöyle sıralanıyor:                 ihtimali çok yüksek.               isteyen perakendecilerin, gerekli
                        perakendecilerinin online          yenilemeleri gerekecek.              l Geleceğin teknolojileri, farklı  l Yeni pazara uyum               uzmanlığı kazanmak için bir an
                        hizmetlerine yönelik talepler ve   Araştırmaya göre, market sektörü   iş modellerinin ve deneyimlerin    sağlayamamaları durumunda,         önce online market hizmetleri
                        faaliyetlerinin dijitalleşmesi     uzmanları Almanya, Fransa,         alışveriş amacı ve ürün            fiziksel perakendecilerin gelirleri  sunmaları gerekiyor.
                        sürecek. İngilizlerin 2030 yılına  İngiltere, Türkiye ve Hollanda’da  kategorisine göre geliştirilmesine  azalacak ve kâr oranları ankete   Perakendecilerin, rekabetin pazar
                        kadar gıda alışverişinin %26’sını  online market alışverişinin market  giderek daha fazla olanak         katılanların görüşlerine göre farklı  payını artırarak pazara girişe
                        online olarak gerçekleştirmesi     sektöründeki pazar payının 2050    sağlayacak.                        coğrafyalarda %80 kadar düşecek.   büyük engeller oluşturmasını,
                                                                                                l Belirli bölgede farklı müşteri   l Otonom depolar gibi            otomasyonda öncü olmasını,
                                                                                              gruplarına ve çeşitli kültürel     teknolojik gelişmeler, online      müşteriye daha iyi erişim
                                                                                              ihtiyaçlara hizmet eden bir dizi   market alışverişinde ve pazar      sağlayıp müşteri verisi
                                                                                              online market modeli olacak.       payında artışa neden olarak kârlı  biriktirmesini önlemeleriyse
                                                                                                l Son derece kullanışlı,         operasyonları mümkün kılacak.      şart.
                                                                                              kolaylık sağlayan ultra hızlı        l Otomasyon, dijital sadakat       Ayrıca perakendecilerin lojistik
                                                                                              teslimat modelleri büyük           programları ve müşteri verileri    ve tedarik zinciri, BT altyapısı,
                                                                                              şehirlerde başarılı olacak. Bunun  kullanılarak hazırlanan kişiye özel  ürün gamları, organizasyon
                                                                                              yanında birden çok müşteri         geliştirilen teklifler giderek daha  yapısı ve yetenekli çalışanları
                                                                                              tarafından gelen siparişleri       önemli hale gelirken, perakende    kendilerine nasıl çekecekleri
                                                                                              birleştirerek, tek bir rota        marketlerle müşteriler arasındaki  üzerine yeniden düşünmesi
                                                                                              üzerinden müşterilere teslim eden  etkileşim önemli ölçüde            gerekecek. Çok kanallı bir
                                                                                              veya müşteri tarafından seçilen    değişecek.                         perakendeci haline gelirken
                                                                                              zaman aralığı yerine kendi           l Daha genç müşteriler,          sinerji oluşturabilmek ve fiyat
                                                                                              belirlediği zaman çizelgesini      perakendecilerin tedarik zinciri   açısından rekabetçi olabilmek için
                                                                                              kullanan modeller yahut otonom     konusunda daha şeffaf olmasını     çevrimiçi ve çevrim dışı tedarik
                                                                                              filolara dayalı teslimat da başarıya  bekleyecek ve daha etik gıda    zincirlerini entegre etmeye
                                                                                              ulaşacak.                          üretimi talep edecek.              ihtiyaç duyacaklar.


                          KİRACININ TAHLİYE NEDENLERİ VE TAHLİYE DAVALARI






                            Kira                                                                                                                                   örnek verebiliriz: kiracının devir
                          sözleşmelerine ilişkin                 Kira Sözleşmesinin Süresinin Dolması İle Kira İlişkisi Sona Erer mi? Kiraya Veren Nedensiz Yere   yasağına rağmen kiralananı
                          düzenlemeler 6098                    Kiracıyı Çıkarabilir mi? İstediği Kira Artışını Alamayan Kiraya Veren, Kiracıyı Çıkarma Hakkı Var   başkasına devretmesi veya
                          sayılı Türk Borçlar                      mıdır?  Kira Sözleşmesi Süresi Dolmadan Kiracı Sözleşmesibi Tek Taraflı Feshedebilir mi?        kiralaması, başka şahıslarla
                          Kanunu’nun 299 vd.                                                                                                                       kiralananı paylaşması, kiralananda
                          maddelerinde, konut                                                                                                                      kiralayanın izni olmaksızın tadilat
                          ve çatılı iş yeri                 erdiremez. Ancak, on yıllık uzama  yaparak 30 günlük ihtarlı ödeme   gerekir. Fesih döneminin          yapması, mesken olarak kiraladığı
                          kiralarına ilişkin   Av. Dr. Cuma   süresi sonunda kiraya veren, bu  emri gönderir.                    bitmesinden itibaren 1 ay içerisinde  yeri işyeri haline getirmesi, iyi niyet
                          düzenlemeler ise 339  Arif Demir  süreyi izleyen her uzama yılının     İki Haklı İhtar: Kiracı kira    açılması gerekir. Belirli süreli kira  ve dürüstlük kurallarına aykırı
                          ve devamı                         bitiminden en az üç ay önce       parasını ödemeyip bir yıl içinde iki  sözleşmelerinde ise, sözleşme  olarak kullanması, şahsen
                          maddelerinde  yer almıştır.       bildirimde bulunmak koşuluyla,    kez ihtara maruz kalmış ve ihtarlar  süresinin bitmesinden itibaren 1 ay  kiracı olduğu yerde şirket
                            Tahliye davaları, kiracıyı      herhangi bir sebep göstermeksizin  neticesi ödeme yapmış ise kiralayan  içerisinde tahliye davası açılması  kurması vb.
                          kiralanandan çıkarmak için kanunda  sözleşmeye son verebilir.       dönem sonunda iki haklı ihtara     gerekir. Tadilat nedeniyle kiracı   Kiracının  Başka Bir Evi Olması
                          sayılan tahliye tahliye nedenleri ile  Kiracı, kira sözleşmesinin   dayanarak tahliye davası açabilir.   tahliyesinde kiralama yasağı söz  Durumunda Tahliyesi:Kiracının
                          sınırlı olmak üzere  kiraya veren  bitiminden 15 gün önceden haber     Tahliye Taahhüdü:Kiracı,        konusudur. Tadilatın sona         veya eşinin, kiralanan yerle aynı
                          tarafından açılan davalardır.     vermezse kira sözleşmesi          kiralananın teslim edilmesinden    ermesinden itibaren ev, 3 yıl     ilçede veya belediye sınırları
                          Görüldüğü üzere kural olarak      kendiliğinden uzar.               sonra, kiraya verene karşı,        boyunca eski kiracıdan başkasına  içerisinde başka bir evi varsa
                          kiracıyı nedensiz tahliye etmek     Kira sözleşmesinden eklenen bir  kiralananı belli bir tarihte      kiralanamaz.                      kiracının tahliyesi istenebilir. Bu
                          mümkün değildir. Tahliye nedenleri  madde ile (örnek: Kiracı tarafından  boşaltmayı yazılı olarak üstlendiği  Önemli Sebeplerle Kiracının  tahliye sebebinden
                          de sınırlı sayıda kanunda         3 aydan haber vererek her zaman   hâlde boşaltmamışsa kiraya veren,  Tahliyesi: Kiracı ve kiralayan    yararlanılabilmesi için kiraya
                          sayılmıştır. Kiraya veren kanunda  kira sözleşmesi feshedebilir) bu  kira sözleşmesini bu tarihten     arasında sözleşmenin devamını     verenin bu durumu sonradan
                          sayılan kira nedenlerine dayanarak  süreye uyarak kiracı sözleşmesi her  başlayarak bir ay içinde icraya  çekilmez kılan sebepler varsa her iki  öğrenmesi gerekir. Eğer kira
                          tahliye davası açabilir. Kanunda  zaman feshedebilir.               başvurmak veya dava açmak          taraf da sözleşmeyi sona erdirebilir.  sözleşmesi kurulurken, kiraya veren
                          sayılmayan haller tahliye nedeni    Kiracı sözleşmeyi feshetmeden   suretiyle sona erdirebilir.        Yargıtay aralarında ceza davasının  bu durumu biliyorsa kiracının
                          olarak ileri sürülemez.           EYLEMLİ MECURU terk ederse           İhtiyaç Sebebiyle:Kiralananı    olması önemli sebep kabul etti.   tahliyesi istenemez.
                            Kira sözleşmesinin yapılması ile  makul süreyle kira bedelinden   kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya  Kiracının Sözleşmeye Aykırı       Yeni Malikin Tahliye
                          birlikte taraflar arasında bir kira  sorumludur.                    kanun gereği bakmakla yükümlü      Davranışları:Kiracının kiraladığı  Hakkı:Kiralananı sonradan edinen
                          ilişkisi kurulmaktadır. Uygulamada  Kira sözleşmesi iki taraflı bir  olduğu diğer kişiler için konut ya da  taşınmazdaki komşularına saygı  kişi, onu kendisi, eşi, altsoyu,
                          kira sözleşmeleri genellikle bir yıl  hukuki işlem olduğu için, iki tarafın  işyeri gereksinimi sebebiyle  gösterme ve kiralalanı özenle  üstsoyu veya kanun gereği
                          süreli olarak yapılmakta, sürenin  karşılıklı mutabakatı ile (yazılı  kullanma zorunluluğu varsa, belirli  kullanma sorumluğu            bakmakla yükümlü olduğu diğer
                          sonunda kira sözleşmesi           olmalı/anahtar yazılı teslimi     süreli sözleşmelerde sürenin       bulunmaktadır.Kiracı, kiralananı  kişiler için konut veya işyeri
                          kendiliğinden sona ermemektedir.  yapılmalı) feshedilebilir.        sonunda, bir ay içinde açacağı dava  sözleşmeye uygun olarak         gereksinimi sebebiyle kullanma
                          Kira sözleşmesindeki hükümlere      Türk Borçlar Kanunu’nda tahliye  ile sona erdirebilir.             kullanmak, özen göstermek,        zorunluluğu varsa, edinme
                          göre aynı şartlarla bir yıl daha  nedenleri sayılmıştır. Konut ve çatılı  Tadilat Nedeniyle Kiracının  temizlik ve bakım giderlerini     tarihinden başlayarak bir ay içinde
                          uzamaktadır.                      iş yeri kiralarında açılacak tahliye  Tahliyesi:Mecurun  tadilata ihtiyacı  sağlamak, gidermekle yükümlü  durumu kiracıya yazılı olarak
                             BK m. 347/1 hükmü uyarınca     davalarının dayanağı olan tahliye  olması halinde kiracının tahliyesi  olmadığı ayıpları kiraya verene  bildirmek koşuluyla, kira
                          “Konut ve çatılı işyeri kiralarında  nedenlerine aşağıda özet olarak yer  istenebilir. Ancak küçük     bildirmek zorundadır. Aynı        sözleşmesini altı ay sonra açacağı bir
                          kiracı, belirli süreli sözleşmelerin  verilmiştir.                  tadilatlardan bahsedilmemektedir.  zamanda komşuluk kurallarına      davayla sona erdire-
                          süresinin bitiminden en az onbeş    Temerrüt: Kira parasının        Evin yeniden yıkılıp inşa edilmesi  uyması gerekir. Bunlar kiracının  bilir. Kiralananı sonradan edinen
                          gün önce bildirimde bulunmadıkça,  süresinde ödenmemesi halinde 30  veya yıkım olmaksızın              özen yükümlülüğüdür. Kiracının    kişi, dilerse gereksinim sebebiyle
                          sözleşme aynı koşullarla bir yıl için  günlük süre verir ve 30 gün içinde  değiştirilmesi, genişletilmesi gibi  yükümlülüğüne uygun      sözleşmeyi sona erdirme hakkını,
                          uzatılmış sayılır. Kiraya veren,  ödenmemesi halinde temerrütten    önemli tadilatlar olması gerekir. Bu  davranmaması halinde tahliyesi  sözleşme süresinin bitiminden
                          sözleşme süresinin bitimine       tahliye davası açacağını bildirir. Ya  tadilat sırasında kiracının evi  istenebilir.                   başlayarak bir ay içinde açacağı
                          dayanarak sözleşmeyi sona         da aynı sonucu verecek icra takibi  kullanması mümkün olmaması         Akde aykırılık hallerine şunları  dava yoluyla da kullanabilir.
   3   4   5   6   7   8