Page 8 - 02. İSTİB Haber Şubat 2023 Sayı 2
P. 8
08SYF8_MASTER 14.02.2023 12:18 Page 1
İSTİB Haber
İSTANBUL TİCARET BORSASI GAZETESİ G I D A & G ü N D E M & H A B E R www.istib.org.tr
Online alışverişte
pandemi öncesine
dönüş olmayacak
PwC’nin strateji danışmanlığı grubu Strategy&’in Market
Alışverişinin Geleceği Raporu’na göre, online market
alışverişinin büyümesi kısa vadede yavaşlasa da Türkiye’de
sektördeki pazar payının 2030 yılında %10’u aşması bekleniyor.
wC’nin strateji öngörülürken, tahminlere göre bu yılına kadar %35 ila %50 oranında l Özellikle yoğun rekabetin ONLINE MARKET
danışmanlığı grubu oran 2030 yılına kadar artacağını tahmin ediyor. olduğu hızlı ticaret alanında, KAÇINILMAZ
Strategy&’in raporuna Hollanda’da %26, Fransa’da %23, SEKTÖRÜ BEKLEYEN ölçeklendirme yarışının neden
Pgöre, pandemi öncesi Almanya’da %11 ve Türkiye’de GELİŞMELER olduğu yüksek maliyetler Raporda öne çıkan bir diğer
alışveriş alışkanlıklarına dönüşüm %10’u bulacak. Market alışverişini birleşme ve satın almaları başlıksa geleneksel iş yapılarına
yönelik. Buna göre sektörde lider
beklenmiyor. Rapora göre online farklı bir gelecek beklerken Raporda pazardaki iş tetiklediği için, bu alanda
market alışverişinin büyümesi geleneksel yapıların ayakta modellerini bekleyen gelişmelerse konsolidasyon gerçekleşme haline gelerek güncel pazar
payını korumak veya büyütmek
kısa vadede yavaşlasa da, gıda kalabilmeleri için iş modellerini şöyle sıralanıyor: ihtimali çok yüksek. isteyen perakendecilerin, gerekli
perakendecilerinin online yenilemeleri gerekecek. l Geleceğin teknolojileri, farklı l Yeni pazara uyum uzmanlığı kazanmak için bir an
hizmetlerine yönelik talepler ve Araştırmaya göre, market sektörü iş modellerinin ve deneyimlerin sağlayamamaları durumunda, önce online market hizmetleri
faaliyetlerinin dijitalleşmesi uzmanları Almanya, Fransa, alışveriş amacı ve ürün fiziksel perakendecilerin gelirleri sunmaları gerekiyor.
sürecek. İngilizlerin 2030 yılına İngiltere, Türkiye ve Hollanda’da kategorisine göre geliştirilmesine azalacak ve kâr oranları ankete Perakendecilerin, rekabetin pazar
kadar gıda alışverişinin %26’sını online market alışverişinin market giderek daha fazla olanak katılanların görüşlerine göre farklı payını artırarak pazara girişe
online olarak gerçekleştirmesi sektöründeki pazar payının 2050 sağlayacak. coğrafyalarda %80 kadar düşecek. büyük engeller oluşturmasını,
l Belirli bölgede farklı müşteri l Otonom depolar gibi otomasyonda öncü olmasını,
gruplarına ve çeşitli kültürel teknolojik gelişmeler, online müşteriye daha iyi erişim
ihtiyaçlara hizmet eden bir dizi market alışverişinde ve pazar sağlayıp müşteri verisi
online market modeli olacak. payında artışa neden olarak kârlı biriktirmesini önlemeleriyse
l Son derece kullanışlı, operasyonları mümkün kılacak. şart.
kolaylık sağlayan ultra hızlı l Otomasyon, dijital sadakat Ayrıca perakendecilerin lojistik
teslimat modelleri büyük programları ve müşteri verileri ve tedarik zinciri, BT altyapısı,
şehirlerde başarılı olacak. Bunun kullanılarak hazırlanan kişiye özel ürün gamları, organizasyon
yanında birden çok müşteri geliştirilen teklifler giderek daha yapısı ve yetenekli çalışanları
tarafından gelen siparişleri önemli hale gelirken, perakende kendilerine nasıl çekecekleri
birleştirerek, tek bir rota marketlerle müşteriler arasındaki üzerine yeniden düşünmesi
üzerinden müşterilere teslim eden etkileşim önemli ölçüde gerekecek. Çok kanallı bir
veya müşteri tarafından seçilen değişecek. perakendeci haline gelirken
zaman aralığı yerine kendi l Daha genç müşteriler, sinerji oluşturabilmek ve fiyat
belirlediği zaman çizelgesini perakendecilerin tedarik zinciri açısından rekabetçi olabilmek için
kullanan modeller yahut otonom konusunda daha şeffaf olmasını çevrimiçi ve çevrim dışı tedarik
filolara dayalı teslimat da başarıya bekleyecek ve daha etik gıda zincirlerini entegre etmeye
ulaşacak. üretimi talep edecek. ihtiyaç duyacaklar.
KİRACININ TAHLİYE NEDENLERİ VE TAHLİYE DAVALARI
Kira örnek verebiliriz: kiracının devir
sözleşmelerine ilişkin Kira Sözleşmesinin Süresinin Dolması İle Kira İlişkisi Sona Erer mi? Kiraya Veren Nedensiz Yere yasağına rağmen kiralananı
düzenlemeler 6098 Kiracıyı Çıkarabilir mi? İstediği Kira Artışını Alamayan Kiraya Veren, Kiracıyı Çıkarma Hakkı Var başkasına devretmesi veya
sayılı Türk Borçlar mıdır? Kira Sözleşmesi Süresi Dolmadan Kiracı Sözleşmesibi Tek Taraflı Feshedebilir mi? kiralaması, başka şahıslarla
Kanunu’nun 299 vd. kiralananı paylaşması, kiralananda
maddelerinde, konut kiralayanın izni olmaksızın tadilat
ve çatılı iş yeri erdiremez. Ancak, on yıllık uzama yaparak 30 günlük ihtarlı ödeme gerekir. Fesih döneminin yapması, mesken olarak kiraladığı
kiralarına ilişkin Av. Dr. Cuma süresi sonunda kiraya veren, bu emri gönderir. bitmesinden itibaren 1 ay içerisinde yeri işyeri haline getirmesi, iyi niyet
düzenlemeler ise 339 Arif Demir süreyi izleyen her uzama yılının İki Haklı İhtar: Kiracı kira açılması gerekir. Belirli süreli kira ve dürüstlük kurallarına aykırı
ve devamı bitiminden en az üç ay önce parasını ödemeyip bir yıl içinde iki sözleşmelerinde ise, sözleşme olarak kullanması, şahsen
maddelerinde yer almıştır. bildirimde bulunmak koşuluyla, kez ihtara maruz kalmış ve ihtarlar süresinin bitmesinden itibaren 1 ay kiracı olduğu yerde şirket
Tahliye davaları, kiracıyı herhangi bir sebep göstermeksizin neticesi ödeme yapmış ise kiralayan içerisinde tahliye davası açılması kurması vb.
kiralanandan çıkarmak için kanunda sözleşmeye son verebilir. dönem sonunda iki haklı ihtara gerekir. Tadilat nedeniyle kiracı Kiracının Başka Bir Evi Olması
sayılan tahliye tahliye nedenleri ile Kiracı, kira sözleşmesinin dayanarak tahliye davası açabilir. tahliyesinde kiralama yasağı söz Durumunda Tahliyesi:Kiracının
sınırlı olmak üzere kiraya veren bitiminden 15 gün önceden haber Tahliye Taahhüdü:Kiracı, konusudur. Tadilatın sona veya eşinin, kiralanan yerle aynı
tarafından açılan davalardır. vermezse kira sözleşmesi kiralananın teslim edilmesinden ermesinden itibaren ev, 3 yıl ilçede veya belediye sınırları
Görüldüğü üzere kural olarak kendiliğinden uzar. sonra, kiraya verene karşı, boyunca eski kiracıdan başkasına içerisinde başka bir evi varsa
kiracıyı nedensiz tahliye etmek Kira sözleşmesinden eklenen bir kiralananı belli bir tarihte kiralanamaz. kiracının tahliyesi istenebilir. Bu
mümkün değildir. Tahliye nedenleri madde ile (örnek: Kiracı tarafından boşaltmayı yazılı olarak üstlendiği Önemli Sebeplerle Kiracının tahliye sebebinden
de sınırlı sayıda kanunda 3 aydan haber vererek her zaman hâlde boşaltmamışsa kiraya veren, Tahliyesi: Kiracı ve kiralayan yararlanılabilmesi için kiraya
sayılmıştır. Kiraya veren kanunda kira sözleşmesi feshedebilir) bu kira sözleşmesini bu tarihten arasında sözleşmenin devamını verenin bu durumu sonradan
sayılan kira nedenlerine dayanarak süreye uyarak kiracı sözleşmesi her başlayarak bir ay içinde icraya çekilmez kılan sebepler varsa her iki öğrenmesi gerekir. Eğer kira
tahliye davası açabilir. Kanunda zaman feshedebilir. başvurmak veya dava açmak taraf da sözleşmeyi sona erdirebilir. sözleşmesi kurulurken, kiraya veren
sayılmayan haller tahliye nedeni Kiracı sözleşmeyi feshetmeden suretiyle sona erdirebilir. Yargıtay aralarında ceza davasının bu durumu biliyorsa kiracının
olarak ileri sürülemez. EYLEMLİ MECURU terk ederse İhtiyaç Sebebiyle:Kiralananı olması önemli sebep kabul etti. tahliyesi istenemez.
Kira sözleşmesinin yapılması ile makul süreyle kira bedelinden kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya Kiracının Sözleşmeye Aykırı Yeni Malikin Tahliye
birlikte taraflar arasında bir kira sorumludur. kanun gereği bakmakla yükümlü Davranışları:Kiracının kiraladığı Hakkı:Kiralananı sonradan edinen
ilişkisi kurulmaktadır. Uygulamada Kira sözleşmesi iki taraflı bir olduğu diğer kişiler için konut ya da taşınmazdaki komşularına saygı kişi, onu kendisi, eşi, altsoyu,
kira sözleşmeleri genellikle bir yıl hukuki işlem olduğu için, iki tarafın işyeri gereksinimi sebebiyle gösterme ve kiralalanı özenle üstsoyu veya kanun gereği
süreli olarak yapılmakta, sürenin karşılıklı mutabakatı ile (yazılı kullanma zorunluluğu varsa, belirli kullanma sorumluğu bakmakla yükümlü olduğu diğer
sonunda kira sözleşmesi olmalı/anahtar yazılı teslimi süreli sözleşmelerde sürenin bulunmaktadır.Kiracı, kiralananı kişiler için konut veya işyeri
kendiliğinden sona ermemektedir. yapılmalı) feshedilebilir. sonunda, bir ay içinde açacağı dava sözleşmeye uygun olarak gereksinimi sebebiyle kullanma
Kira sözleşmesindeki hükümlere Türk Borçlar Kanunu’nda tahliye ile sona erdirebilir. kullanmak, özen göstermek, zorunluluğu varsa, edinme
göre aynı şartlarla bir yıl daha nedenleri sayılmıştır. Konut ve çatılı Tadilat Nedeniyle Kiracının temizlik ve bakım giderlerini tarihinden başlayarak bir ay içinde
uzamaktadır. iş yeri kiralarında açılacak tahliye Tahliyesi:Mecurun tadilata ihtiyacı sağlamak, gidermekle yükümlü durumu kiracıya yazılı olarak
BK m. 347/1 hükmü uyarınca davalarının dayanağı olan tahliye olması halinde kiracının tahliyesi olmadığı ayıpları kiraya verene bildirmek koşuluyla, kira
“Konut ve çatılı işyeri kiralarında nedenlerine aşağıda özet olarak yer istenebilir. Ancak küçük bildirmek zorundadır. Aynı sözleşmesini altı ay sonra açacağı bir
kiracı, belirli süreli sözleşmelerin verilmiştir. tadilatlardan bahsedilmemektedir. zamanda komşuluk kurallarına davayla sona erdire-
süresinin bitiminden en az onbeş Temerrüt: Kira parasının Evin yeniden yıkılıp inşa edilmesi uyması gerekir. Bunlar kiracının bilir. Kiralananı sonradan edinen
gün önce bildirimde bulunmadıkça, süresinde ödenmemesi halinde 30 veya yıkım olmaksızın özen yükümlülüğüdür. Kiracının kişi, dilerse gereksinim sebebiyle
sözleşme aynı koşullarla bir yıl için günlük süre verir ve 30 gün içinde değiştirilmesi, genişletilmesi gibi yükümlülüğüne uygun sözleşmeyi sona erdirme hakkını,
uzatılmış sayılır. Kiraya veren, ödenmemesi halinde temerrütten önemli tadilatlar olması gerekir. Bu davranmaması halinde tahliyesi sözleşme süresinin bitiminden
sözleşme süresinin bitimine tahliye davası açacağını bildirir. Ya tadilat sırasında kiracının evi istenebilir. başlayarak bir ay içinde açacağı
dayanarak sözleşmeyi sona da aynı sonucu verecek icra takibi kullanması mümkün olmaması Akde aykırılık hallerine şunları dava yoluyla da kullanabilir.