Page 6 - 02. İSTİB Haber Şubat 2023 Sayı 2
P. 6

08Syf 6_MASTER  14.02.2023  05:09  Page 1










                       6                                                                      PİYASA                                                                            ŞUBAT 2023






                          YAŞANAN TÜM OLUMSUZLUKLARA RAĞMEN                                                                                                        Eski Müsteşar Yardımcısı  İsmail







                          w İSMAİL KAMİLOĞLU                                                                                                                                    Kemaloğlu
                                   ünyanın ve       ÜRETİM ARTTI                                                                                                            Tarım
                                   ülkemizin
                                   gündeminde
                          Diklim                                                                                                                                  piyasalarındaki
                        değişikliği ve kuraklık
                        riskleri varken, bütün
                        olumsuzluklara rağmen                                                                                                                          gelişmeler
                        2022-23 hasat sezonunda
                        dünya hububat, bakliyat                                                                                                                     Uluslararası tarım piyasalarında
                        ve yağlı tohumlar gibi                                                                                                                    genel olarak fiyatlar düşüş
                        temel stratejik ürünlerde                                                                                                                 eğilimini korumaktadır. Rusya ve
                        iyi bir üretim                                                                                                                            Ukrayna savaşının olumsuz
                        gerçekleştiğini görüyoruz.
                                                                                                                                                                  etkilerinin ‘Tahıl Koridoru’
                          Su kaynakları                                                                                                                           anlaşmaları ile azalması,
                        kritik seviyede                                                                                                                           üretimlerdeki artış, resesyon etkisi
                                                                                                                                                                  gibi faktörlerle FAO Gıda Fiyat
                          Özellikle ülkemizde
                        son 4 aylık (Ekim-Ocak)                                                                                                                   Endeksi de düşüş eğiliminde
                        yağış ortalaması                                                                                                                          devam ediyor.
                        kümülatifte normalin %43                                                                                                                    AB ülkelerinde üretim
                        altında gerçekleşirken,                                                                                                                   beklentileri olumu seyrediyor.
                        barajlardaki su seviyesi ve                                                                                                                  Önümüzdeki süreçte
                        göletler ile yeraltı su                                                                                                                   uluslararası tarım ürünleri
                        kaynakları kritik hal almış                                                                                                               piyasalarını etkileyecek birkaç
                        görünüyor.                                                                                                                                önemli faktör var. Mart ayında
                          Dünyada 2022-23 ekiliş                                                                                                                  sona erecek olan tahıl koridoru
                        sezonunun dünya üretim                                                                                                                    anlaşmasının seyri yanında Rusya
                        tahminleri de gelmeye                                                                                                                     ve Ukrayna savaşının akıbeti ve
                        başladı. Yeni ekiliş                                                                                                                      devam eden kuraklık risklerinin
                        sezonunun iklim riskleri,                                                                                                                 ülkelerde yaratacağı etkiler.
                        ülkemiz başta olmak                                                                                                                         Halen Güney Amerika başta
                        üzere dünyanın çoğu                                                                                                                       olmak üzere ülkemiz ve Karadeniz
                        bölgesinde yaşanan                                                                                                                        ülkeleri dahil çoğu bölgede
                        kuraklık kaynaklı                                                                                                                         kuraklık riskleri yaşanmaktadır.
                        kayıpları önümüzdeki                                                                                                                      Arjantin’de son yağışların bir
                        aylarda daha detaylı          Dünya, Hububat, Üretim, Tüketim ve Stok Verileri (Bin Ton)                                                  miktar riski azalttığı
                        analiz edeceğiz. Kaldı ki                                                                                                                 zikredilmektedir. Yakın zaman
                        henüz yeni ekiliş                                     Buğday                        Arpa                       Mısır                      aralığında Arjantin’deki rekolte
                        ürünlerde başta hububat                      Üretim    Tüketim Stok      Üretim    Tüketim Stok      Üretim    Tüketim    Stok            düşüş beklentileri ile mısır ve soya
                        olmak üzere rekolte kayıp                                                                                                                 fasulyesi fiyatlarında hareketlenme
                        veya verim hususunda          2020/21        774.547   782.662  289.989  160.905   161.830   20.793   1.129,20  1.144,08  292,535         yaşandı. Bu ülkenin dünya mısır
                        konuşmak için erken                                                                                                                       ve yağlı tohum üretim ve
                        görünüyor.                    2021/22        779.314   792.488  276.815  145.469   148.084   18.178   1.214,88  1.201,46  305,954         ihracatında önemli rolü vardır.
                          Buğdayda rekor              2022/23 (Ocak)  781,312  789.738  268.389  149.465   149.908   17.735   1.155,93  1.165,47  296,419           Esas olan iklim kaynaklı
                        üretim                                                                                                                                    kuraklık risklerinin özellikle
                                                                                                                                                                  ülkemizde barajlar, göletler, yeraltı
                          2022 yılında her şeye                                                                                                                   su kaynaklarına yaratacağı
                        rağmen dünya buğday                                                                                                                       olumsuzluklardır. Zira bugünlerde
                        üretiminde rekor bir seviye olan  bağlı olarak gerçekleşen azalma   mahsul nedeniyle bu ay düştü        Üretim ve tüketim dengesi         kışlık ekili ürünler olarak buğday,
                        781 milyon ton üretim             toplam mısır stok devrini önemli  ve Hindistan'da daha büyük bir    yanında Tahıl Koridoru etkisi       arpa, çavdar gibi hububatı veya
                        gerçekleşmiş oldu. Tüketimde      ölçüde değiştirmemiş              mahsulü kısmen telafi ediyor.     ile uluslararası tarım              kırmızı mercimek gibi bakliyatı
                        789 milyon ton gibi önemli bir    görünmektedir. Buğdayda           Küresel tüketimin çoğunlukla      ürünleri fiyatları da
                        artış görünse de dünya buğday     küresel üretimin bu ay Ukrayna    Çin'de düşeceği tahmin ediliyor.  genel anlamda yatay bir seyir       konuşuyoruz. Asıl baharlık
                        stok devrinin 268 milyon tonları  ve Avrupa Birliği'ndeki daha        Gıda fiyatlarında düşüş         izledi.                             ekimler olarak mısır, çeltik,
                        bulacağı görünmektedir.           büyük mahsullerde daha yüksek     eğilimi                             FAO Gıda Fiyat Endeksi 10         ayçiçeği, şeker pancarı gibi temel
                        Özellikle Rusya, Kanada gibi      olacağı tahmin ediliyor.                                            aydır düşüş trendinde. Dünya        ürünler var ve bu ürünler sulu
                        ülkelerde yaşanan üretim artışı,    Çin’de küresel tüketim            Küresel yağlı tohum üretimi,    gıda fiyatlarında düşüş eğilimi     tarım ağırlıklı ürünler. Dolayısı ile
                        Türkiye buğday üretimindeki       gerileyebilir                     öncelikle soya fasulyesi          devam ediyor. Bu arada tarımsal     şu anki yağışlar yanında tarımsal
                        artış pozitif etki yapan faktörler                                  görünümünün azalması              girdi fiyatlarında da başta gübre   sulamam için gerekli su
                        oldu. Rusya tarihi bir buğday       Küresel pirinç üretimi,         nedeniyle yaklaşık 2,5 milyon     olmak üzere gerilemeler             potansiyelini biriktirebilmemiz
                        üretimi gerçekleştirdi. Arpa      öncelikle Çin'deki daha az bir    ton düşürüldü.                    yaşanmaktadır.                      daha hayati görünmektedir.
                        üretiminde ise %2’ler civarında                                                                                                           Muhtemel tehlikelere karşı bazı
                        artış, mısır üretiminde bir miktar                                                                                                        ürünler için bazı illerde ekim
                        düşüş sözkonusu.                                                                                                                          sınırlamaları da gündeme
                                                                                                                                                                  gelebilecektir.
                          Mısır üretimi düştü
                                                                                                                                                                    Savaşın etkisi ile Ukrayna’da
                          Dünya mısır üretiminin 1.2                                                                                                              ekilişlerde sorunlar devam
                        milyar ton seviyelerinin biraz                                                                                                            etmektedir. Hem savaşa bağlı fiziki
                        altına düşmesine rağmen,                                                                                                                  imkansızlıklar hem de tarımsal
                        tüketimdeki petrol fiyatlarındaki                                                                                                         girdilere erişim sorunu
                        düşüş etkisiyle etonol için mısır                                                                                                         yaşanmaktadır. Bu durumun yeni
                        kullanımı dahil çeşitli faktörlere                                                                                                        sezon için Ukrayna tarımsal
                                                                                                                                                                  üretimini olumsuz etkilemesi
                                                                                                                                                                  sözkonusudur.
                          İstanbul Ticaret Borsası adına imtiyaz sahibi                                                                                             Diğer taraftan dünyanın en
                                 Yönetim Kurulu Başkanı                                                                                                           büyük buğday ihracatçısı Rusya’da
                                  ALİ KOPUz                                                                                                                       halen önemli stoklar mevcut olup,
                                                                                                                                                                  ihracat devam edecek
                                       Genel Yayın                                                                                                                görünmektedir.
                                      Koordinatörü                                                                                                                  Küresel ekonomilerdeki
                                     Şule Karadeniz
                                                                                                                                                                  enflasyon riskleri tarım ürünlerini
                                 Genel Yayın Yönetmeni ve                                                                                                         de etkilemiştir. Hem hammadde
                                 Sorumlu Yazı İşleri Müdürü                                                                                                       fiyatlarındaki artış, hem tarımsal
                                      İsmail Şen                                                                                                                  girdilerdeki fiyat yükselişleri gıda
                          YAYIN KURULU                                                                                                                            fiyatlarına da olumsuz yansımıştır.
                          İlhan Koyunseven, Hakkı İsmet Aral, Recep Salih Al,                                                                                     Son aylarda olumlu gelişmeleri
                          Alaattin Altuntaş, Ali Taş Gülen,Yavuz Hacıömeroğlu,                                                                                    görüyoruz. Petrol ve gübre
                          Mehmet Beşir Kılıç, Ömer Tekinaslan, Zeki Aslan,                                                                                        fiyatlarındaki düşüş, üretimlerdeki
                          Zülküf Kopuz, Taha Enes Şener
                                                                                                                                                                  olumlu seyir, ülkelerin panik
                          EDİTÖR                                                                                                                                  alımlarının azalması, gıda tedarik
                          Denizhan Dere
                                                                                                                                                                  zincirindeki işleyiş, Rusya gibi
                          HABER MERKEzİ                                                                                                                           önemli üretici ve ihracatçı
                          Ahmet Yirmibeşoğlu, Hakan Kopuz, Sebahattin                                                                                             ülkelerdeki rekolte artışları gibi
                          Özkurt, Şeyda Soykan, Tümer Topal
                                                                                                                                                                  çok sayıda faktör bu gidişatı
                          Fotoğraf-Kenan Dumanlı
                                                                                                                                                                  olumlu etkilemiştir.
                              İSTİB HABER GAZETESİ’NDE YAYINLANAN                                                                                                   Yeni yıl için de beklentiler genel
                           YAZARLARIN VE MAKALELERİN SORUMLULUĞU                                                                                                  olarak olumludur. Önümüzdeki
                             YAZARLARINA AİTTİR.  İSTANBUL TİCARET
                           BORSASI’NIN GÖRÜŞLERİNİ İÇERMEZ. YAZI VE                                                                                               günlerde hem Karadeniz
                          HABERLER KAYNAK GÖSTERİLEREK KISMEN YA DA                                                                                               hattındaki savaşın seyri hem de
                                 TAMAMEN KULLANILABİLİR.
                                                                                                                                                                  iklim riskleri küresel tarım
                           İSTANBUL TİCARET BORSASI / www.istib.org.tr
                           Hobyar Mah. Zahire Borsası Sokak No:3 34112                                                                                            piyasalarının odaklandığı konular
                           Bahçekapı / Fatih / İstanbul / 0212 511 84 40                                                                                          olacaktır.
                           BASKI: İhlas Gazetecilik A.Ş.
   1   2   3   4   5   6   7   8