Page 65 - Borsaaktüel-48-internete

GEÇMİŞ ZAMAN OluR Kİ

İstanbul Ticaret ve Zahire Borsası’nın Umumi Katibi Nizamet-
tin Ali Bey’in konuyla ilgili yeni görüşleri, 4 Mart 1932 tarihli gaze-
tede yayınlanır. Borsa’nın o günkü Genel Sekreteri Nizamettin Ali
Bey, bu sefer Yunus Nadi Bey’in görüşlerine katılmaktadır: “Nadi
Beyefendinin mahsulün fazla olduğu senelerde bu fazlalığın buğday
fiatı üzerine menfi tesir etmesine mânî olmak (olumsuz etkileme-
sini engellemek) için her hangi bir teşekkül tarafından toplanması
hakkındaki fikri doğrudur. Bu suretle gerek fazla mahsullü senelerin
fazlalığı, ve gerek piyasaya arzedilen buğday miktarının, mevsim
itibarile, mütemadiyen temevvüç etmesinden tevellüt eden (sürekli
dalgalanmasından doğan) zararlı fiat sukutlarının (fiyat düşüşle-
rinin) önüne geçilmiş olacaktır. Esasen Türkiye’de buğday iddihar
(biriktirme) ambarları ve buğday siloları inşası bütün Türk buğday
politikasının hareket noktasını teşkil eder.”
Zahire Borsası’nın Mübayacılar Meclisi Reisi Hancızade Nu-
rettin Bey de tartışmalara katılır ve bir beyanat verir. Hancızade
Nurettin Bey’in 9 Mart 1932 tarihli Cumhuriyet’te yayınlanan gö-
rüşleri şöyledir: “Türk müstahsillerini himaye etmek üzere ortaya ko-
nulan fikir, bu memleketin bugün değil, bir kaç seneden beri şiddetle
hissedilmekte olan bir ihtiyacının mahsulüdür. Bu meyanda buğday şişli’de bir ekmek fabrikası - 1913
mahsulü de bu sene kendisinden şiddetle bahsettirecek bir dereceyi
bulmuştur. Bu sene, köylü ve çiftçi fazla mal istihsal etmiş ve malı lir. Yaklaşık bir yıl sonra 11 Haziran 1933 tarihinde yürürlüğe giren
geçen senelere nazaran çok ucuz satmak mecburiyetinde kalmıştır.” 2303 Sayılı Kanunla Ziraat Bankası’na, depo ihtiyacını karşılamak
Nurettin Bey, bu beyanıyla sorunun sürekli büyüdüğüne dikkat çekmiştir. üzere silo ve ambar inşası, hububat muhafaza tesisleri kurma görevi
*** de verilir. Banka çoğu Orta Anadolu’da olmak üzere birçok silo kurar.
Konuyla ilgili tartışmalar bir süre daha devam eder. 15 Haziran 1932 Beş yıl sonra, İkinci Dünya Savaşı’nın yaklaştığı günlerde gıdanın ve
tarihli gazetelerde ekmeğin yeni fiyatının 9,5 kuruş olarak tespit stoklamanın önemi daha da artar. 24 Haziran 1938 tarihli ve 3491
edildiği haberi yer alır. Konu gündeme geldiğinde 6 kuruş olan ek- Sayılı Kanunla iktisadi devlet teşekkülü niteliğinde ve buğday işleri
meğin okkası küçük ayarlamalarla 8 kuruşa kadar çıkmış. Nihayet bu ile iştigal etmek üzere Toprak Mahsulleri Ofisi kurulur.
haberden anlaşıldığı kadarıyla 9,5 kuruşa ulaşmıştır. Cumhuriyet’in
haberinden anladığımız kadarıyla eski fiyattan ekmek satanlarla ilgili ***
İstanbul Ticaret ve Zahire Borsası’nda tartışmalar olur. Bugün de gıda en az o günlerde olduğu kadar önemli ve stratejik bir
Ancak ekmeğe yapılan zam konunun bir yönü ile ilgilidir. Yunus Nadi ürün. Bugün de üreticinin ürününü ekmesini sağlamak için Devlet
Bey’in diğer önerisi olan buğday stoku hakkında da bazı gelişmeler teşvik veriyor, fiyat dalgalanmalarının önüne geçmek için ürün ih-
gerçekleşir. Bir ay sonra 10 Temmuz 1932 tarihinde yürürlüğe giren tisas depoları destekleniyor ve kuruluyor. Ve her zaman olduğu gibi
2056 Sayılı Kanunla Ziraat Bankası buğday alımıyla görevlendiri- “işini kış tutup”, “önce tedbir” diyen zor günleri hazırlıklı karşılıyor.

Buğday hasadı ve harman zamanı / Tarımda Makinalaşma - 1905

Kasım-Aralık 2020 63