Page 62 - Borsaaktüel-48-internete

uNuTulAN MESlEKlER

FÖTR şAPKANıN ÖNlENEMEYEN DܺܺÜ
şapkadaki bahar havası uzun sürmedi. Kü-
çük atölyelerde üretim yapanlar ıı. Dünya
Savaşı süresince maddi zorluklarla karşılaş-
tılar. Birçokları atölyelerini kapattı. Savaş
sonrası ekonomik zorluklara azınlıkların
göçleri de eklenince şapkacılık alanında ih-
tiyaç çoğaldı. İstanbul’un Sarıyer ve Kuru-
çeşme semtlerinde şapka için keçe üretimi
yapan atölyelerin kapanmasıyla bu ihtiyaç
yurt dışından yapılan ithalatla giderilmeye
başlandı. 20. yüzyılın başlarında oldukça
popüler olan fötr şapka ise film karakterle-
ri ve siyasetçiler arasında ayrılmaz bir bü-
tün olarak hafızalarımıza kazınmıştı ancak
1950 ve 1960’lı yıllarda popülerliğini kay-
betmeye başladı.

İlK USTAlAR
o askerdeyken İsrail’e gitmiş. İsmail Usta,
Halen İstanbul’da ve Anadolu’nun birçok şapkacılık mesleğinin ilk ustalarının Yahu-
ilinde şapkacılık mesleğini sürdürmeye ça- diler ve Rumlar olduğunu, Karaköy’de, Yük-
lışan ustalar var. Bunlardan biri de İstanbul sek Kaldırım’da, şişhane’de, Kapalıçarşı’da
Mahmutpaşa’da Sümbül hanın 3.katındaki pek çok şapkacı esnafının bulunduğunu dile
“Duman şapka”nın sahibi, bu mesleğin son getiriyor.
ustalarından İsmail Demirbaş idi. Ailesiyle
beraber Kastamonu’nun Taşköprü İlçesin- şAPKAlAR SİYAH BEYAZ FOTOğRAFlAR DA
den İstanbul’a göçmüşler. 1950’li yıllarda KAlDı
Musevi Pepo Usta’nın yanında çırakmış. Ka- şapka üretimi nasıl yapılıyordu. Anlatı-
palıçarşı Çukur Han’da çalışırlarmış. Ustası lanlara göre üretimde düz makine, kasket
çok iyi giyinen, kravatını ve fötr şapkasını makinesi gibi ana makinelerin yanında, ütü
sürekli takan modern biriymiş. 1960 yılında tahtası, ütü, makas, kalıplar, buhar kazanı,
askere gitmiş. Askerlik dönüşü ustasının ya- şablonlar, iplik, iğne, dikiş yüksüğü, mezu-
nına gittiğinde onu bulamamış. Pepo Usta ra, karton, deri, suni deri gibi alet ve mal-
zemeler kullanılıyor.
şapkacılıkta 1950 ve 1960 yıllarının altın
yıllardı. Günümüzde Çin ve Uzakdoğu’dan
gelen şapkalar, üretimi büyük ölçüde etki-
lemiş. Bir de artık şapka giyen insanların
sayısı oldukça azalmış durumda. Eski siyah
beyaz fotoğraflarda ve filmlerde, şapkasız
tek bir adam görmek çok zordu. şimdi şap-
kalı adam görmek zor.

Zamanında 30–40 makineyle imalat yapan
şapkacıların için o dönemler gerilerde kaldı
artık. Ancak biri çıkıp firması için promos-
yon şapka yaptıracak da onlar para kaza-
nacaklar.

60