Page 28 - borsaaktuel-46-k

İSTANBUL’UN SEMTLERİ

ıı. BEYAZıT VE GAlATA SARAY
Ülkemiz üzerinde etkili bireyler yetiştiren
Galatasaray Mektebi’nin İkinci Beyazıt’a
dayandığını kaç kişi biliyordur acaba? Bu
düşünceyi kuvvetlendirecek bir bilgi daha;
Buraya Galata Sarayı’nı İkinci Beyazıt yaptır-
mış. O vakte kadar çiftlik olarak kullanılan bu
mekan sarayını inşasından sonra padişaha
hizmet etmek üzere iç oğlanları yetiştirmiş.
Daha sonra ise Osmanlı İmparatorluğu’na
devlet adamı yetiştirmek için güçlü ve ka-
liteli bir eğitim kurumu olmayı sürdürmüş.
O günden bu zamana kadar güçlü bir eğitim
kurumu kimliğiyle varlığını sürdürüyor. İm-
parator Fatih’in ideallerinden biri olduğu da
rivayetler arasındadır. Neyse Efendim İç Oğ-
lanlar burada eğitim için çabalarken diğer
teb’a ile temas etmesin ve yabancı kültür-
lerden etkilenmesin diye de türlü önlemler mutlaka anılması gereken konulardan biri Galatasaray’ın arkasındaki sahaflar da ol-
alınmış. de, önünde saygı duruşu yapılacak Ali Mu- dukça kapsamlı bir tarihi vesika sunuyor.
hittin Hacı Bekir lokumcusu, Koska Helva- Caddede yeni kitapçılar da eski kitapçılarda
Özdemir Kaptan’ın “Beyoğlu” kitabında be-
lirttiğine göre, Oliver, burada eğitim veren cısı, İnci ve Markiz Pastaneleri ile Robinson geniş ürün yelpazesi ile bekliyorlar. Yeter ki
bir mektep olduğunu ancak ikiyüz yıl sonra Cruze kitapçısını sayma zorunluluğudur. para ve vakit olsun…
fark edebilmiş. Okulun kapısına bakıldığın- Özellikle de Ali Muhittin Hacı Bekir’in 1777
da gerçekten etraftan yalıtılmış bir halinin tarihli levhasını gören insanların küçük dil- BEYOğlU’NUN ÇOK UlUSlU ARGOSU
olduğu apaçık bellidir. Kitle iletişim araçları lerinin nasıl içeri doğru gittiğini gördüğüm Özdemir Kaptan’ın kaleme aldığı Beyoğlu
olmasa yine bir sürü insan bu yapının ne ol- çok olmuştur. Kitabı’nda bu semtin kullandığı argolara de-
duğunu bilmeyecek. ğindiği kapsamlı bir bölüm bulunuyor. Tabi
SAHAFlARıN MEKANı: AZNAVUR PASAjı
metrekare başına en çok argonun kullanıl-
1777 TARİHlİ HACı BEKİR Bir de Aznavur Pasajı vardır. Bu hanın bu dığı yer, Kasımpaşa ile İstiklal Caddesi’dir.

Tüm dünyayı ve ülkemizdeki sosyal ve kül- kadar ilgi görmesinin nedeni ismi değil sa- Yazar, burada kullanılan argonun hemen
türel yaşamı tarumar eden Kovid-19 sal- dece. Çünkü burada ilgi çekici o kadar çok hepsinin yabancı kökenli olduğunu ifade
gını, İstiklal Caddesi’nin dinamik yapısını şey var ki. Giysi, parfüm, antika ve süs eşya- ediyor. Örneğin, çocuk kelimesinin Arapça
etkilemiş. İstiklal Caddesi’nde farklı tarzı sı, eğlence ürünleri, kafe, hediyelik eşyalar karşılığı “veled” Ermenice “bızdık” Romen-
ve tavrı olan kafeler, tenha… Pandemi ön- ve daha bir sürü şey. Yavaş adımlarla hanın ce “kopil’dir.” diyor. Hile anlamına gelen
cesinde İtalyan, Fransız ve Amerikan usulü altını üstüne getirdikten sonra dışarı çıktı- “madik” kelimesi Ermenice, çok konuşan
kafeler öylesine büyük bir müşteri kitlesine ğımızda nasıl bir zaman tüneline girdiğimizi kadın anlamındaki “çaçaron” ise İtalyanca
sahip oldu ki… Farklı konseptler geliştirerek fark edemeyiz. Çok eski bir han olan bu alış- kelimeymiş. İlginçtir, bu kelimelerin yabancı
değişik ikramlarıyla burada hizmet veren veriş merkezinin popülaritesi hiç bitmiyor. kökenli değil, uydurukça olduğunu sanırız.
kafeler yeni dönemin ihtiyacını fazlasıyla Özellikle yan sokakların içlerine konan tabu- Örnekler vermeye devam edelim: gösteriş
karşılıyor. Fakat en çok merak edilen şey, relerden oluşan kafeler de caddeye ayrı bir anlamındaki “afi” kelimesi Grekçe, bedava
bir zamanla, Beyoğlu Sineması’nın izbe ka- renk katıyorlar. Daha ucuz çay ve yere yakın şey anlamındaki “avanta” İtalyanca, kovul-
fesinin nasıl bu kadar müşteri tuttuğu me- olma durumu insanları çekiyor olmalı. mak anlamındaki “aforozlanmak” ise yine
rak konusudur.
Öte yandan Arslan gibi duran Aslan Pa- Grekçe bir kelime olarak kayıtlardaki yerini
Bir de yeni dönemin simit dükkânlarından sajı’ndaki sahaflar deryasında boğulmak almış. İri anlamındaki “ızbandut” İtalyanca,
bahsetmek gerekiyor. Ucuz ürün satın alıp dünyanın en zevkli işlerindendir. Bir yığın yarı yarıya “Fifti fifti” İngilizce, “karavana”
birkaç saat geçireceği mekanı bulan gençler eski kitap, dergi, gazete, plak, VHS ka- Grekçe, hapis anlamındaki “kodes” Grekçe,
yeni trent simitçileri çok seviyorlar. Fakat setler caddenin yüz akı olmayı sürdürüyor. kovmak anlamındaki “Marş marş” Fransızca…

26