Page 63 - Sayı-50 Mart - Nisan 2021
P. 63

MART-NİSAN 2021 6161
                                                                                                  mArT-NİSAN 2021



            ye kadar beklenir. Kor haline gelen odunlar fırının
            bir tarafına fırın küreği ile çekilirler. Fırının boş ka-
            lan diğer tarafına da kurumaya bırakılan istiflenmiş
            dallar dizilir. Fırının içerisindeki dallardan 5-10 da-
            kika içerisinde buhar çıkmaya başlar. Buhar çıkışı
            kesilince ağaç dalları fırından çıkartılır. Fırınlama
            işlemi tamamlanmış demektir.               ise uzundur. Ön ayağın yüksekliği 80 cm. kadardır.
                                                       Tezgahın ön ayağına geçmeli 80cm’e 10cm.x 40cm.
            ZORDUR DOĞRULTMA İŞİ                       ölçülerinde bir tahta daha vardır. 45 derecelik bir
                                                       açıyla yatay gövdenin ön tarafına sabitlenmiştir. Bu
            Ahşaptan yapılma “baskı” denilen bir aletle doğ-  tahtanın üzerinde tıpkı baskı kalasında olduğu gibi
            rultma işlemine geçilir. Baskı denilen bu ilkel alet   6-7 adet çeşitli çapta açılmış delikler bulunur.
            2,5 metre boyunda 20 cm x15cm ölçülerinde sağ-
            lam bir ağaç kalasından ibarettir. Ortasında ise çe-  BÜTÜN EL VE AYAK PARMAKLARI KULLANILIR
            şitli çaplarda delikleri vardır. Bu delik çaplarının
            farklı olmasının nedeni ise doğrultma işlemi yapılan   Içkılama yapılacak olan saplar çaplarına göre bu de-
            dalların çeşitli çaplarda olmalarındandır. Değişik   liklere sokularak işlemleri yapılır. Ustalar ıçkılama
            çaplardaki dallar baskı makinesinin hangi deliğine   işlemi sırasında ellerini kullandıkları gibi ayakları-
            uyuyorlarsa o deliğe sokulup dalların doğrultma iş-  nın baş parmaklarını da ellerinin parmakları gibi
            lemleri yapılır.                           kullanırlar.  Yalnız  keser  ve  balyoz  saplarının  elle
                                                       tutulan bölümü ağaç tornasında, diğer kısımları ise
            Doğrultma işlemi yapılırken dalın bir ucu baskının   ıçkılama ile yapılır. Içkılama sap yapma işleminin
            deliğine sokulur, diğer ucu ise doğrultma işlemini   son aşamasıdır.
            yapan kişinin koltuk altına sıkıştırılır ve sonrasın-
            da olanca güçle ve vücut ağırlığı verilerek bastırılır.   Içkılamadan sonra saplar boylarına ve çeşitlerine
            Yapılan bu işlem gerçekten çok yorucu, zahmetli ve   göre demet haline getirilip bağlanırlar. Anadolu
            dayanıklılık isteyen bir iştir.            esnafına gönderilecek olanlar ambarlara gönderilir.
                                                       Kendi işyerlerinde satılacak ise raflara dizilirler.
            Daha sonra “ıçkılama” işlemine geçilir. Bu işlemde
            küçük ıçkı kullanılır.                     Kullanılan ağaç çeşidine gelince, ağırlıklı olarak fın-
                                                       dık, kestane, kayın ağacından ise balta, kürek, kaz-
            “IÇKI” DENEN ŞU ALET                       ma ve keser sapı yapılmaktadır.Müşterinin isteğine
                                                       göre kızılcıktan da sap yapılır. Ancak kızılcık ağa-
            Içkı, kendine has biçimi olan ve demirciler tarafın-  cından yapılan saplar diğer ağaçlardan yapılan sap-
            dan yapılan yontucu bir alettir. Içkı, kamyonların   lara göre 4-5 kat daha pahalı olduklarından müş-
            çelik makaslarından demircilerin döverek şekillen-  teriye fiyatı daha önceden bildirilir. Çünkü kızılcık
            dirdiği ve tekrar su vererek sap ustaları için yaptık-  ağacından  yapılan  saplar  ömür  boyu  çatlamadan
            ları yontucu bir alettir. Küfeci ve sepetçi ustaları da   kırılmadan kullanılırlar.
            ıçkı aletini kullanırlar. Keskin olan tarafı yağ taşında
            bileylenir. Içkının kesen tarafı ustura gibi keskin ol-
            malıdır. Her iki yanında ise ağaçtan yapılan el tuta-
            mak sapları vardır. Içkı 40-50 cm boyunda 7-8 cm
            enindedir. Büyük ıçkı ve küçük ıçkı olmak üzere iki
            çeşidi bulunur.

            Ağartma sırasında sapların bir tarafı özellikle büyük
            ıçkı ile inceltilir. Sapın bu inceltilen ucu kürek ya
            da benzeri aletin içine giren tarafıdır. Bu işlem daha
            sonra yapılmaz. Içkılama işlemi, tezgah denilen
            bir kalasın üzerinde yapılır. Tezgah boyu 2 metre,
            eni ise 40cm kalınlığı ise 10 cm olan bir tahtadır.
            Bu kalasın üzerinde durduğu dört ayağı vardır. Bu
            dört ayağın arkaya gelenleri kısa olup, ön ayakları
   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68