Page 63 - Sayı-50 Mart - Nisan 2021
P. 63
MART-NİSAN 2021 6161
mArT-NİSAN 2021
ye kadar beklenir. Kor haline gelen odunlar fırının
bir tarafına fırın küreği ile çekilirler. Fırının boş ka-
lan diğer tarafına da kurumaya bırakılan istiflenmiş
dallar dizilir. Fırının içerisindeki dallardan 5-10 da-
kika içerisinde buhar çıkmaya başlar. Buhar çıkışı
kesilince ağaç dalları fırından çıkartılır. Fırınlama
işlemi tamamlanmış demektir. ise uzundur. Ön ayağın yüksekliği 80 cm. kadardır.
Tezgahın ön ayağına geçmeli 80cm’e 10cm.x 40cm.
ZORDUR DOĞRULTMA İŞİ ölçülerinde bir tahta daha vardır. 45 derecelik bir
açıyla yatay gövdenin ön tarafına sabitlenmiştir. Bu
Ahşaptan yapılma “baskı” denilen bir aletle doğ- tahtanın üzerinde tıpkı baskı kalasında olduğu gibi
rultma işlemine geçilir. Baskı denilen bu ilkel alet 6-7 adet çeşitli çapta açılmış delikler bulunur.
2,5 metre boyunda 20 cm x15cm ölçülerinde sağ-
lam bir ağaç kalasından ibarettir. Ortasında ise çe- BÜTÜN EL VE AYAK PARMAKLARI KULLANILIR
şitli çaplarda delikleri vardır. Bu delik çaplarının
farklı olmasının nedeni ise doğrultma işlemi yapılan Içkılama yapılacak olan saplar çaplarına göre bu de-
dalların çeşitli çaplarda olmalarındandır. Değişik liklere sokularak işlemleri yapılır. Ustalar ıçkılama
çaplardaki dallar baskı makinesinin hangi deliğine işlemi sırasında ellerini kullandıkları gibi ayakları-
uyuyorlarsa o deliğe sokulup dalların doğrultma iş- nın baş parmaklarını da ellerinin parmakları gibi
lemleri yapılır. kullanırlar. Yalnız keser ve balyoz saplarının elle
tutulan bölümü ağaç tornasında, diğer kısımları ise
Doğrultma işlemi yapılırken dalın bir ucu baskının ıçkılama ile yapılır. Içkılama sap yapma işleminin
deliğine sokulur, diğer ucu ise doğrultma işlemini son aşamasıdır.
yapan kişinin koltuk altına sıkıştırılır ve sonrasın-
da olanca güçle ve vücut ağırlığı verilerek bastırılır. Içkılamadan sonra saplar boylarına ve çeşitlerine
Yapılan bu işlem gerçekten çok yorucu, zahmetli ve göre demet haline getirilip bağlanırlar. Anadolu
dayanıklılık isteyen bir iştir. esnafına gönderilecek olanlar ambarlara gönderilir.
Kendi işyerlerinde satılacak ise raflara dizilirler.
Daha sonra “ıçkılama” işlemine geçilir. Bu işlemde
küçük ıçkı kullanılır. Kullanılan ağaç çeşidine gelince, ağırlıklı olarak fın-
dık, kestane, kayın ağacından ise balta, kürek, kaz-
“IÇKI” DENEN ŞU ALET ma ve keser sapı yapılmaktadır.Müşterinin isteğine
göre kızılcıktan da sap yapılır. Ancak kızılcık ağa-
Içkı, kendine has biçimi olan ve demirciler tarafın- cından yapılan saplar diğer ağaçlardan yapılan sap-
dan yapılan yontucu bir alettir. Içkı, kamyonların lara göre 4-5 kat daha pahalı olduklarından müş-
çelik makaslarından demircilerin döverek şekillen- teriye fiyatı daha önceden bildirilir. Çünkü kızılcık
dirdiği ve tekrar su vererek sap ustaları için yaptık- ağacından yapılan saplar ömür boyu çatlamadan
ları yontucu bir alettir. Küfeci ve sepetçi ustaları da kırılmadan kullanılırlar.
ıçkı aletini kullanırlar. Keskin olan tarafı yağ taşında
bileylenir. Içkının kesen tarafı ustura gibi keskin ol-
malıdır. Her iki yanında ise ağaçtan yapılan el tuta-
mak sapları vardır. Içkı 40-50 cm boyunda 7-8 cm
enindedir. Büyük ıçkı ve küçük ıçkı olmak üzere iki
çeşidi bulunur.
Ağartma sırasında sapların bir tarafı özellikle büyük
ıçkı ile inceltilir. Sapın bu inceltilen ucu kürek ya
da benzeri aletin içine giren tarafıdır. Bu işlem daha
sonra yapılmaz. Içkılama işlemi, tezgah denilen
bir kalasın üzerinde yapılır. Tezgah boyu 2 metre,
eni ise 40cm kalınlığı ise 10 cm olan bir tahtadır.
Bu kalasın üzerinde durduğu dört ayağı vardır. Bu
dört ayağın arkaya gelenleri kısa olup, ön ayakları