Page 41 - borsaaktuel-71-k
P. 41
EYLÜL-EKİM 41
ha’dır (geçen yıla göre -%8). Arpa hasadı 1,3 milyon 2,4 milyon ton azaltılarak 10,7 milyon tona (18,9
hektarda (hedeflenen alanın %16’sı) 4,3 milyon ton milyon ton) düşürülmüştür. Makarnalık buğday üre-
(geçen yılın aynı döneminde 3,1 milyon ton) verim- timi 0,5 milyon ton artışla 7,0 milyon tona (7,0 mil-
le tamamlanırken, ortalama verim 3,3 ton/ha (-%13 yon) yükselirken, devir stokları 0,2 milyon artışla 0,7
y/y) olmuştur. milyona (0,4 milyon) yükseltilmiştir. Arpa rekoltesi
Kolza hasadı 285.100 hektarda (%13) yapılmış ve 0,7 milyon ton düşürülerek 52,7 milyon tona (47,5
599.400 ton verim elde edilmiş olup ortalama verim milyon) indirilirken, stoklar da benzer miktarda azal-
2,1 ton/ha’dır (-%13 y/y). Rusya tarafından kontrol tılarak 7,3 milyon tona (4,4 milyon) düşürülmüştür.
edilen Ukrayna topraklarında 1,1 milyon hektardan Azalan verimliliği yansıtan mısır rekoltesi görünümü
2,8 milyon buğday, 260.100 hektardan 508.800 ton 1,9 milyon ton düşürülerek 62,9 milyon tona (62,7
arpa ve 78.800 hektardan 80.700 ton kolza dahil ol- milyon), ithalat 0,2 milyon ton artışla 17,9 milyon
mak üzere 1,4 milyon hektardan 3,4 milyon ton hasat tona (19,1 milyon) ve devreden stoklar 1,1 milyon ton
yapıldığı tahmin edilmektedir. düşürülerek 20,7 milyon tona (21,3 milyon) indiril-
miştir. Irak, yoğun yağışlar ve Türkiye’den su akışının
• Rusya’nın SovEcon ajansı 2024/25 buğday üretim
tahminini bir önceki tahmine göre küçük bir artışla artacağı beklentisi nedeniyle, su kıtlığı nedeniyle iki
84,7 milyon tona yükseltmiştir (önceki yıl 92,8 mil- yıl süren yasağın ardından pirinç ekimine yeniden baş-
yon Rosstat). layacaktır. 150 km2’lik bir alanda bu sezon gelenek-
sel çeşitlerden daha az su tüketen bir türün ekilmesi
• Ukrayna’nın 2024/25 hububat ve yağlı tohum ha- planlanmaktadır. Daha genel olarak hükümet, mah-
sadı, 3,5 milyon hektarlık alandan 14,7 milyon ton sulün suyla doldurulmasını içeren geleneksel sulama
buğday, 1,0 milyon hektarlık alandan 3,8 milyon ton yönteminden sabit sulama sistemleri ve mekanik ekim
arpa, 189.800 hektarlık alandan 416.300 ton bezelye makinelerine geçmeyi hedeflemektedir. Yeni tarım
ve 1,1 milyon hektarlık alandan 3,0 milyon ton kolza tekniklerini benimseyen üreticilere, ürünleri için daha
tohumu dahil olmak üzere 5,9 milyon hektarlık alan- yüksek fiyatlar gibi buğday üretimine sağlanan desteğe
dan 22,3 milyon ton rekolte sağlamıştır. benzer teşvikler sunulacaktır.
• LSEG, sıcak ve kuru hava nedeniyle Ukrayna’nın • Karadeniz bölgesi nakliye fiyatlarında son günlerde
2024/25 buğday üretim tahminini, 2,8 milyon tonu 3-4 dolar/ton artış görünse de 17-20 dolar/ton arasın-
kontrolsüz bölgelerde olmak üzere 20,9 milyon ton da ülkemiz limanlarına ithalat mümkün görünmekte-
(önceki yıl 22,8 milyon ton) olarak korumuştur. Geç- dir.
tiğimiz iki hafta boyunca, sıcak ve kuru hava dikkat
çekmiş ve son uydu görüntüleri ekinlerin durumunun • Yurtdışı fiyatlarda küçük çaplı oynamalar beklenmek-
ortalamadan daha kötü olduğunu ve bitki örtüsü yo- le birlikte fiyatların genel olarak yatay seyredeceği ko-
ğunluğunun uzun vadeli ortalamanın altında olduğu- nuşulmaktadır. Halen ciddi miktarda hububat ulus-
nu göstermiştir. Son tahminler önümüzdeki beş gün lararası piyasaya arz edilebilecek durumdadır. Talep
boyunca havanın daha serin olacağına işaret ederken, tarafta da gayet sakin bir seyir izlenmektedir. Ulusla-
uzun vadeli tahminler ülkenin güney ve orta kesimle- rarası raporlara baktığımızda her türlü olumsuzluklara
rinde normalin üzerinde sıcaklıklara ve ılımlı yağışla- rağmen dünya hububat üretiminde tarihi zirveler söz
ra işaret etmektedir. 2024/25 kolza tohumu üretimi konusudur. Buğday ve arpa üretiminde artış vardır.
3,6 milyon ton (4,0 milyon) olarak öngörülürken, bu Yağlı tohumlarda artış vardır. Soya fasulyesi dahil yağlı
rakam daha önceki tahminlere göre değişiklik göster- tohum tarafta olumlu seyir söz konusudur.
memiştir. 2024/25 mısır üretimi beklentileri, sıcak ve • Türkiye’nin hasat sonrası hububat ithalatını serbest
kuru koşulların etkisini yansıtacak şekilde 26,4 mil- bırakıp bırakmaması da önemlidir. Zira ilk 6 aylık sü-
yon tona (28,9 milyon) düşürülmüştür. rede 4 milyon 107 bin ton buğday ve 2 milyon 155
• Avrupa Birliği’nin 2024/25 kolza tohumu üretim bin ton mısır ithalatı yapmışız. En büyük buğday ithal
tahmini 0,5 milyon ton azaltılarak 18,4 milyon tona eden ülkelerden biriyiz. Karadeniz bölgesi ve özellikle
(önceki yıl 19,7 milyon) düşürülürken, tüketim 0,2 Rusya buğdaylarına olan talebimiz piyasa dengelerini “Jeopolitik
milyon ton azaltılarak 23,8 milyona (24,6 milyon) ve etkileyebilecek niteliktedir.
ithalat 0,3 milyon ton artarak 5,9 milyona (5,7 mil- Piyasalarda sakin giden talep karşısında ihracatta aktif ül- riskler artmaz ve
yon) çekilmiştir. kelerin hamlelerinin etkisi yaşanıyor. Fiyatlar genel olarak Ortadoğu dahil
Ayçiçeği tohumu üretimi ve tüketimi 0,6’şar milyon yatay seyrediyor. Türkiye gibi en büyük buğday ithalatçıla- dünya genelinde
ton azalarak sırasıyla 10,1 milyon t (9,8 milyon) ve rından biri olan ülkenin ithalatını 15 ekim tarihine kadar
10,3 milyon t (10,1 milyon) olmuştur. yasaklamış olmasının da piyasalarda etkisi var. farklı olumsuz
• Avrupa Birliği’nin 2024/25 buğday üretim tahmini, Genel olarak hububatta rekor üretimin olduğu, yağlı to- gelişmeler olmaz
daha düşük ekim alanı nedeniyle 1,1 milyon ton azal- humlarda üretim artışının yaşandığı bir sezondayız. ise fiyatlarda
tılarak 120,8 milyon tona (önceki yıl 125,5 milyon Jeopolitik riskler artmaz ve Ortadoğu dahil dünya ge- önemli bir artış
ton) indirilirken, ihracat 0,3 milyon ton artırılarak nelinde farklı olumsuz gelişmeler olmaz ise fiyatlarda
32,0 milyon tona (34,0 milyon ton) ve nihai stoklar önemli bir artış beklenmiyor. beklenmiyor.”