Page 44 - borsaaktuel-71-k

44
44 TARİHÇE-İ ZİRAAT DOÇ. DR. ŞEFİK MEMİŞ

“YERLİ” VASITA-İ SERVET,

“ECNEBİ” DÜYÛN-I UMUMİ’YE KARŞI

Düyûn-ı Umumiye etki ettiği yerli ve yabancı ba-
sın üzerinden Türkiye’de olumlu projeler yaptığını,
sadece borçları tahsil etmekle kalmayıp ülke üreti-
mine katkıda bulunduğunu göstermeye çalışıyordu.
“Tahsildar”, aynı zamanda yatırımcı olduğunu, bir
başka ifadeyle Batı tipi üretim tarzıyla Türkiye’yi bü-
tünleştirip üretimi artırdığını göstermeyi amaçlıyor-
du. Ancak Vasıta-i Servet ziraat gazetesi ve o dönem
kalkınmanın ziraatı modernleştirmekten geçtiğine
inanan ve bunun için bir ziraat birikimi oluşturmaya
çalışan ekipler, her şeyi yabancıların daha iyi yaptı-
ğına yönelik algının doğru olmadığına inanıyorlardı.
Hatta inanmakla kalmıyor ülkemizdeki kötü örnek-
lerin ipliğini pazara çıkarıyorlardı.

A- YURT İÇİ VE DIŞINDA DUYÛN-I UMUMİYE İMAJINA
KATKI VERENLER
Amsterdam’da çıkan “Neon Finans” gazetesine İstan-
bul’dan gönderilen ve Latürki [La Turquie] gazetesi-
nin 26 numara ve 16 Mart 1888 tarihli nüshasına
aynen konulan bir mektup bu konuda güzel bir ör-
nekti. Düyûn-ı Umumiye hakkındaki bu mektubun
bir iki paragrafı Osmanlı tarımına ilişkindi. Mektu-
bun yazarı Batı basınına, yabancı alacaklıların tem-
silcilerinden oluşan ve Osmanlı İmparatorluğu eko- “Memâlik-i Şâhâne’de İpekçilik” başlıklı yazı
nomisi üzerinde söz sahibi olan Düyûn-ı Umumiye nan gelirleri tehlikeli bir hale koymak istidadında
İdaresi’nin Türkler için iyi işler yaptığını anlatıyordu.
Bu bilgilerin tamamıyla yanlış olduğunu düşünen ta- bulunan filoksera illeti hakkında, meclis-i mezkur
Yabancı rım gazetesi Vasıta-i Servet, bu paragrafları masaya [Düyûn-ı Umumiye İdare Meclisi] tarafından uygu-
gazeteler yatırıp neden doğru olmadığını okurlarına izah etti. lamaya konulan bazı tedbirler sayesinde bu hastalık
Düyûn-ı Önce ziraat ve Düyûn-ı Umumiye ile ilgili Hollanda Memâlik-i Osmaniye’de külliyen ortadan kaldırılmış
Umûmiye gazetesindeki ibareleri aynen yayınladı: denilebilir.”
İdaresi’nin “Memâlik-i Osmaniye’de ipek böceği yetiştirmek “DÜYÛN-I UMUMİYE’NİN TEDBİRLERİ FENNİ
ipek tohumu sanatı Düyûn-ı Umumiye İdaresi’nin dikkatini KURALLARA AYKIRI”
iyileştirmesi gibi çektiğinden mahallince geçerli olan usulün ıslahıy-

uygulamalarla la ipek tohumunun hastalıktan salim yetiştirilmesi Vasıta-i Servet’in sahibi Mehmet Ali Bey ve arkadaş-
Türk tarımına için Avrupa’dan sağlam ipek tohumu getirtilmiş ve ları, 20 yıla yakın bir süredir Türkiye’de bir ziraat
birikimi oluşturmaya çalışırken, bütün ziraî gelişme-
katkıda dut ağaçlarının dikiminin çoğaltılması bağlamında
gerekli tedbirler icra edilmiş ve Marmara Denizi leri yakından biliyorlardı. Bu yüzden Düyûn-ı Umu-
bulunduğunu etrafında bulunan bağları mahvetmek derecesinde miye İdaresi’ne hiç hak etmediği iltifatlar yapan ve
iddia ediyordu. yaygınlaşıp genişleyen ve ispirtolu mahsullerden alı- gerçeği yansıtmayan bu haberi şiddetle eleştirdiler.