Page 6 - 08. İSTİB Haber Kasım 2022 Sayı 8

07Syf 6_MASTER 14.11.2022 14:26 Page 1

6 PİYASA KASIM 2022

Eski Müsteşar Yardımcısı İsmail

Kemaloğlu

Yurtiçi tarım
Nişasta ürünleri piyasası

sakin seyrediyor

Hasat sezonu için kamu taraftan
sektörüNe finansa erişim ve finans maliyetleri gibi
açıklanan politikaların etkisi, sektörün
faktörler ile hububat, bakliyat, yağlı
tohum piyasası kamu ve birlikler,
kooperatifler ile çiftçi arasında
şekilleniyor.
Baktığımızda en büyük buğday, arpa,
bakış mısır, çeltik alıcısı devlet görünüyor.
Piyasada özel sektör hareketinin ve
talebinin fazla olmaması fiyatlarda yatay
bir seyir gösteriyor. Hasat sezonu ile
birlikte kamunun, sanayicilere düşük
fiyatla buğday tahsisi ve hasat sonrası
başlayacak şekilde yem sektörüne,
yetiştirici ve besicilere buğday, arpa,
İsmaİl Kemaloğlu ve üretim artışında büyük paya sahiptir. protein ve yağ bileşenlerine mamullerde hamur işleri, makaronlar, mısır tahsisi piyasalarda belirleyici
Mısır ekiminin yaygınlaşması, ayrıştırılmasıyla başlar. Mısır şekeri kekler; şekerleme ürünlerinde oluyor. Sektör, bu şartlarda stok yapmayı
er ne kadar buğday, sözleşmeli üretim, çiftçi eğitimleri ile üretiminde kullanılan sonraki aşamalar bonbonlar, akide şekerleri, nugat vb. tercih etmiyor. Zaten son aylarda bütün
patates, mısır gibi bitkisel mısır üretiminde verim ve kalite ise doğal olarak adlandırılan diğer gıda ürünlerde kullanılabilir. Glukoz sanayiciler talep darlığı ve durgunluktan
ürünlerden nişasta elde artırılmaya çalışılmaktadır. Mısır, ve bileşenlerin üretiminde kullanılan şurupları bisküvilerin kurumasını önler, şikayet ediyor.
Hediliyor olsa da nişasta sanayi için alternatifsiz üründür. işlemlerdir. Mısır şekeri yapay bir keklerin yumuşak kalmasını sağlar, Yurtdışı fiyat hareketleri ve kısmen
ülkemizde nişasta sanayicileri mısırı Bu açıdan mısır hasadı ile birlikte bileşen veya renk katkı maddesi tatlılar ile reçellerde şekerin ve rekolte beklentileri ile bir miktar iç
işleyerek nişasta üretmektedir. Nişasta çiftçinin ilk adreslerinden biri nişasta içermez. dondurmalarda suyun kristalleşmesini piyasada artış görünse de hasattan
sektörü şeker kotası kapsamında fabrikaları olmaktadır. Sektörün mısıra Dolaylı koruyucu engeller. bugüne önemli bir değişim yok denebilir.
nişastadan şeker üretirken aynı deger katarak daha fazla ürünü işlemesi Fruktoz-glukoz şurubu Makarnalık buğdayda yaşanan fiyat
zamanda onlarca katma değerli ürün ile aynı zamanda piyasa fiyat istikrarı Nişasta Bazlı Şekerler gıda artışı sonrası TMO taraftan kaliteye göre
üreterek yurtiçi ihtiyacı karşılayabildiği da sağlanmaktadır. sanayinde; tatlılık sağlamanın yanı sıra Fruktoz-glukoz şurubu ise içecek gibi 7400-7600 TL/ton aralığında satış fiyatı
gibi ihracat potansiyeli ile dış ticaret Ülkemizde insan gıdası için üretilen yapı kazandırma (fonksiyonellik) ve ürünlerle katı şekerlere kıyasla daha açıklandı. Kanaatimiz, makarnalık
açığının kapanmasına katkı ürünlerde GDO’lu tohum kullanmak gıdayı dolaylı yoldan koruyucu etkileri kolay karıştırılabilmesi için sıvı formda buğday fiyatlarındaki artış ile talebin
vermektedir. yasaktır. Bu açıdan mısırdan üretilen nedeniyle de kullanılırlar. NBŞ’lerden üretilir. Eklendiği ürünlere doku, hacim, ekmeklik buğdaya kayması ve ekmeklik
Ticari anlamda şeker başlıca üç nişasta ve türev ürünlerinde GDO riski glukoz şurupları gıdalara yapı tat, parlaklık, daha iyi stabilite ve daha buğday fiyatlarında da kısmi hareket
hammaddeden elde edilmektedir. sözkonusu değildir. sağlayarak fonksiyonel özellik uzun raf ömrü verebilir. Fruktoz görüleceği yönündedir.
Bunlar: Mısırın nişastaya dönüşmesi kazandırırken fruktoz şurupları ise şuruplarının sadece fruktoz şekeri Bu yıl iç piyasada kaliteli ürün
1) Şeker kamışı, sırasında nişasta dışında mısır özü yağı, tatlılık sağlamaktadır. içerdiğine dair yaygın bir kanı vardır. sıkıntısı olabilir. Her ne kadar lüks un
2) Şeker pancarı, kepek, protein, lif, biyoetanol ve etanol Fonksiyonel özellik kazandıran ve Oysa fruktoz şurupları, nişastanın grubunda çalışan firmalar, sektörde
3) Nişasta. gibi çok sayıda yan ürün üretilir. Bu diğer şekerlere göre son ürüne sağladığı parçalanması sonucu onu oluşturan daralmadan bahsetse de fiyatlarda alt ve
Pancar veya kamıştan sakaroz kapsamda bitkisel yağ açığı yaşadığımız olumlu özellikler sayesinde başka glikoz ve glikozun izomeri olan fruktoz üst grup makasının açılması
kökenli şeker (pancar şekeri gibi) elde gözönüne alınarak mısır yağı doğal bir şekerlerle ikamesi mümkün olmayan şekerlerinin (en az %5), tekli, çift sözkonusudur.
edilirken; mısırdan elde edilen şekere, ürün olarak daha fazla NBŞ’ler glukoz şuruplarıdır. Esasında (maltoz) ve çoklu yapıdaki karışımını Arpa fiyatlarının seyrini TMO’nun
Nişasta Bazlı Şeker (NBŞ) adı değerlendirilmelidir. Ülkemizin yağ nişasta sektörü başta şekerleme olmak içeren bir şeker karışımıdır. Hem glikoz, hangi miktarda ve hangi fiyatla tahsis
verilmektedir. açığının her yıl yüklü miktardaki üzere çoğu sektör için terzilik görevi hem fruktoz içerir ve bunların oranı yapacağı etkileyecektir. Mısır tarafta ise
ayçiçek tohumu ve yağı ithalatı ile görmekte, ihtiyaca, ürünün ürüne göre farklılık gösterir ve bu orana
sektördeki 9 şirket nişasta sanayindeki devreden stoklar,
karşılandığı düşünüldüğünde konunun özelliklerine, aranan niteliklere göre sıvı göre, glikoz-fruktoz veya fruktoz-glikoz piyasadaki daralma, yem sanayindeki
Ülkemizde NBŞ sektöründe 5’i şeker önemi daha iyi anlaşılacaktır. formlarda şekerler üretmektedir. şurubu olarak adlandırılır. Nişasta bazlı talep düşüşünün etkisi, yoğun ithalat
kotasına tabii olan toplam 9 adet şirket İhraç ediliyor NBŞ ürünlerindeki glukoz ve fruktoz şekerin bileşimi kullanılacağı gibi sebeplerle bir süre yatay seyir
bulunmaktadır. (Bu arada yeni kurulan miktarları, gıda sanayiinin ihtiyacına uygulamaya göre değişse de, sofra beklenmektedir. Bizler halen mısır
bir iki şirket daha faaliyete Nişasta Sanayi 2021 yılı itibariyle göre ayarlanabilmektedir. Bu ürünlerin şekeri gibi glikoz ve fruktoz fiyatlarının çok cazip olduğunu
geçmektedir.) Bu şirketlerimiz, ADM ülkemize toplam yaklaşık 400 milyon $ sıvı formda üretilmeleri, suda şekerlerinden oluşur. Sakaroz ya da düşünüyoruz.
Besin Ve Tarım A.Ş, GSF Gıda Üretim döviz kazandırmıştır. 2022 yılının çözünmesine gerek olmadan, doğrudan sofra şekeri birbirine bağlanmış glikoz Ayçiçek tohumundaki yoğun ithalat,
San. Ve Tic. A.Ş, Ak Nişasta San. Ve Tic. açıklanan ilk 8 ay verilerine gıda üretiminde kullanılabilmelerini ve fruktozdur, yani %50 glikoz ve %50 iç piyasada bölgelere göre 9,5-12 TL/kg
A.Ş., Sunar Mısır Entegre Tesisleri San. bakıldığında ise 273.175 Ton NBŞ, sağlamaktadır. Depolanabilir olmaları, fruktozdan oluşur. Nişasta bazlı şekerin arasında fiyat oluşturdu. Bu vesile ile
Ve Tic. A.Ş. Cargill Tarım ve Gıda San. 108.963 Ton mısır nişastası ve 79.000 ayrıca gıda sanayiinde mamul olarak içinde ise fruktozun oranı %42 ile %55 belirtmiş olalım ki yeni ekim sezonunda
Ve Tic. A.Ş, Beşan Nişasta Gıda San ve Ton yan ürünleri ihraç ederek ülkeye kullanılırken pürifikasyon arasında olup, gerisi glikozdur. Yüksek ayçiçek ve pamuktan buğday, arpa gibi
Tic. A.Ş, Tat Nişasta San. Ve Tic. A.Ş, toplam yaklaşık 340 milyon $ döviz (saflaştırma) işlemi gerektirmemesi, fruktozlu mısır şurupları gıda ürünlere yöneliş yaşanacaktır. Zira en
PNS Pendik Nişasta A.Ş, Omnia Nişasta kazandırmıştır sakaroza göre kullanım kolaylığı uygulamalarında sakkaroz ve invert cazip ürünler hububat grubu ürünler
San. Ve Tic. A.Ş. ‘dir. Nişasta bazlı şeker, yani mısır şekeri, sunmaktadır. şekerler ile benzer ya da denk tatlılık oldu, üstelik arpa gibi ürünler daha az
Sektörün biraraya geldiği ve doğal bir tahıl olan mısırdan üretilen bir Glukoz şurubu da nişastanın seviyesine sahip olduklarından onların masraflı olması sebebi ile girdi
Ankara’da kurulmuş olan Nişasta üründür. İşlemler, danelerin hidrolizi (parçalanması) ile mısırdan yerine kısmen veya tamamen maliyetlerindeki artış karşısında
Sanayicileri Derneği mevcuttur. yumuşatılması ve nişasta, dış kabuk, elde edilen bir nişasta türevidir. Unlu kullanılabilirler. alternatif ürün oldu.
Sektör, yıllık 2,5 milyon ton mısır Halen iç piyasada ortalama olarak
kırma kapasitesine sahiptir. Yaklaşık ekmeklik buğday fiyatları 7 TL/kg,
275 bin çiftçinin mısır ürettiği makarnalık buğday 7,8 TL/kg, arpa 5,9
ülkemizde nişasta sektörü, mısır TL/kg, mısır 5,65 TL/kg olarak işlem
çiftçisinin ¼’ünün ürününü satınalırken görmektedir.
doğrudan ve dolaylı toplam 12 bin Bakliyat tarafa baktığımızda ise; yeşil
kişiye istihdam yaratmaktadır. mercimekte 16 TL/kg, nohutta 17 TL/kg,
Nişasta sektörü ülkemiz mısır ekim Kuru fasulyede 24 TL/kg, kırmızı
mercimekte ise 14,5 TL/kg aralığında
piyasa fiyatları sözkonudur.
Yeni hasat sezonuna kadar gıda
İstanbul Ticaret Borsası adına imtiyaz sahibi
Yönetim Kurulu Başkanı enflasyon riski etkisi ile kamunun baskın
müdahaleleri devam edecektir. Gümrük
ALİ KOPUz vergilerinin sıfırlanmış olarak devamı,
kamunun ilave stok takviyesi için
Genel Yayın ithalatları, uygun fiyatlara sektöre yüklü
Koordinatörü miktarda hammadde tahsisleri piyasada
Şule Karadeniz belirleyici olacaktır.
Genel Yayın Yönetmeni ve Yurtdışı fiyatlarda anormal bir
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü yükseliş yaşanmaz ise piyasa fiyatları da
İsmail Şen belirli bir eşikte seyredecektir. Bu tabloyu
etkileyen önemli bir faktör ise bütün
YAYIN KURULU
İlhan Koyunseven, Hakkı İsmet Aral, Recep Salih Al, sektörde yaşanan talep daralmasıdır.
Alaattin Altuntaş, Ali Taş Gülen,Yavuz Hacıömeroğlu, Dış ticaret rakamlarına baktığımızda;
Mehmet Beşir Kılıç, Ömer Tekinaslan, Zeki Aslan, 2022 yılı ilk 8 ay içinde ülke olarak; 5
Zülküf Kopuz, Taha Enes Şener milyon 140 bin ton ekmeklik buğday, 2
milyon 409 bin ton mısır, 950 bin ton
EDİTÖR
Denizhan Dere civarı arpa ithalatı görünüyor.
Mısır ithalatı ilk 8 ay içinde 2020 ve
HABER MERKEzİ 2021 yılı toplam yıllık ithalatları geçti.
Ahmet Yirmibeşoğlu, Hakan Kopuz, Sebahattin Bunun bir sebebi Ukrayna hattından sıfır
Özkurt, Şeyda Soykan, Tümer Topal
gümrük dahil düşük fiyatla yoğun ithalat
Fotoğraf-Kenan Dumanlı yapılması diğeri ise sektörde dahilde
işleme sistemi için önce ithalat şartının
İSTİB HABER GAZETESİ’NDE YAYINLANAN
YAZARLARIN VE MAKALELERİN SORUMLULUĞU getirilmesidir.
YAZARLARINA AİTTİR. İSTANBUL TİCARET Ayçiçek tohumu ithalatı ilk 8 ay için
BORSASI’NIN GÖRÜŞLERİNİ İÇERMEZ. YAZI VE
HABERLER KAYNAK GÖSTERİLEREK KISMEN YA DA 536 bin ton olup bunun 355 bin tonu son
TAMAMEN KULLANILABİLİR. 3 ay içinde yapılmıştır. (Tahıl koridoru
İSTANBUL TİCARET BORSASI / www.istib.org.tr etkisi). Soya fasulyesi ithalatının ise 2
Hobyar Mah. Zahire Borsası Sokak No:3 34112 milyon 392 bin ton ile yılın tamamında
Bahçekapı / Fatih / İstanbul / 0212 511 84 40
BASKI: İhlas Gazetecilik A.Ş. geçen yılı aşacağı görünmektedir.