Page 6 - 02. İSTİB Haber Mayıs 2022 Sayı 2

04Syf 6_MASTER 29.04.2022 11:19 Page 1

6 PİYASA MAYIS 2022

Geleceğe dair
öngörüde
bulunanlar, bugünün Eski Müsteşar Yardımcısı
ve geleceğin 3 stratejik İsmail
alanı olarak; enerji, su Kemaloğlu
ve tarım-gıda
sektörünü TARIM
zikretmektedir. Su
tüketiminin de PİYASALARINDAKİ
yaklaşık yüzde 70 GELİŞMELER
oranında tarım
sektöründe Uluslararası gelişmeler kaynaklı olarak
gerçekleştiği gözönüne son yıllarda çok oynak bir seyir izleyen
hububat, bakliyat, yağlı tohum fiyatları
alındığında tarım ve yaşanan savaşın etkisi ile daha kırılgan hale
gıda sektörünün geldi. Dünya tarım ürünlerinde en büyük
önemi daha iyi üretici ve ihracatçı konumdaki ülkelerde
yaşanan gelişmeler uluslararası emtia borsa
anlaşılır. fiyatlarını tetikledi. Borsalarda günlük ciddi
artışlar ve bazen de düşüşler yaşanmaya
Tarım ve gıda sektörünün önemi artıyor... başlandı.
Sadece son bir ay içinde dünya buğday
fiyatlarında 100 dolar/ton civarı artış
Gelecek Tarım ve Gıdada yapılan buğday ithalat ihalelerinde 430-450
yaşandı. Toprak Mahsulleri Ofisi Genel
Müdürlüğü tarafından son bir hafta içinde
dolar/ton arası fiyatlarla buğday bağlantısı
yapıldı. Bu da bugünkü kur hesabı ile 6500
TL/ton civarı buğday fiyatı demektir.
Kamunun hasat dönemi için açıkladığı
buğday müdahale fiyatlarının 2250 TL/ton
olduğu gözönüne alındığında durum daha
ovid süreci, gıda tedarik iyi değerlendirilebilir.
zincirindeki bozulmalar, iklim Ayçiçeği fiyatları arz ve talep dengesi
değişikliği, son yaşanan Tarım ürünleri fiyatları endişeleri ile aşırı yükseldi. Soya küspesi
Csavaşlar, gıda güvenliğinin ne dahil kepek ve küspe grubunda özellikle
kadar önemli olduğunu bir kez daha teyit değişimi 21Şubat-21Mart Rusya ve Ukrayna hattından hammadde
etti. Ülkelerin gıda güvenliği endişesi akışının tıkanması yurtiçi fiyatları artırdı.
artarken gıda milliyetçiliği, kotalar, Bugün buğdayın yan ürünü olan kepek
nerede ise buğday fiyatına satılır oldu.
sınırlamalar, yasaklar, ihracat önlemeleri Haftalık ve aylık bazda ürünlerdeki fiyat
de katılaşıyor.
artışlarını gerek yurtiçi gerekse yurtdışı
SAVAŞIN ETKİLERİ olarak ekli tablolarda görebilirsiniz.
Yurtiçi piyasalarda kamunun düşük
Yaşanan süreç esasında bir konuyu da fiyatla hammadde satışı sebebi ile halen ithal
daha iyi kavramamıza vesile oldu. Sıklıkla maliyetlerinden düşük bir fiyat seyri
ülkeler için önemli bir tehlikenin altını gözlenmektedir. Özellikle hububat piyasaları
çiziyor ve sınırlı sayıda üretici ve ihracatçı sakin seyretmektedir. Çünkü sektör kamu
ülkeye karşılık çok sayıda ithalatçı ülkenin kaynaklı tahsisler dolayısı ile piyasadan fazla
bulunduğu dünya tarım piyasalarında ülke ürün talebinde bulunmamaktadır. Un
bazlı yaşanacak sıkıntıların dünya tarım grubunda lüks un satışlarında düşüş
piyasalarına önemli etkileri olduğunu sözkonusudur. Muhtemelen baklava, börek,
vurguluyorduk. Rusya ve Ukrayna pizza gibi ürünlerin tüketiminde daralma
arasındaki savaş bunu bir kez daha ortaya yaşanmaktadır.
koydu. Dünya tarım ürünleri üretimi ve Ülkemizin hasat sezonuna kadar hububat
ihracatında önemli payı olan iki ülke grubunda bir arz sorunu görünmemektedir.
arasındaki savaş piyasa fiyatlarını ciddi Kamunun elindeki stoklar, son ithalat
ölçüde artırdı, gıda güvenliği endişesini bağlantıları, un sanayinin stokları, lisanslı
tetikledi. depolardaki stoklar, çiftçi stokları toplamda
üretim ve dağıtım maliyetleri stratejik üstünlüklerimiz YAPISAL SORUNLARA yeni hasat sezonu olan Mayıs ve Haziran
ÜLKELER ÖNCE KENDİNİ artıyor, enerji başta olmak üzere mevcuttur. aylarına rahatlıkla yetecek durumdadır. Yağlı
DÜŞÜNÜYOR tarımsal girdilerin fiyatları (gübre, Üreten ve ürettiği ile YOĞUNLAŞMALIYIZ tohumlarda gelen ve gelmesi beklenen ithal
Halen dünyada 43 ülke gıdaya erişim ilaç, tohum, akaryakıt, alet 1 nüfusunu besleyebilen, aynı Bu süreçte tarım sektörünün gemiler ile arz kaynaklı stresin biraz daha
azalması beklenmektedir.
sıkıntısı yaşıyor. 40 milyonun üzerinde edavat…) daha pahalı hale zamanda da ihracat temel yapısal sorunlarına Yeni hasat sezonu için iklim gelişimi geçen
insanın son yaşanan savaş geliyor. yapabilen bir ülkeyiz. (Çoğu yoğunlaşma ihtiyacı da elzemdir. yıla göre daha olumlu seyretmektedir. Bu kış
dolayısı ile gıda sıkıntısı Artan üretim tarımsal ürünlerde en büyük Kırsaldan göç, köylerin boşalması, yağan kar ve yağmur bir önceki yıla göre
yaşayacağı raporlanıyor. maliyetleri ve üretici ülkeler arasındayız. Fındık, gençlerin tarımdan kopuşu, ölçek oldukça fazladır. Şu an itibarı ile tarımsal
Ülkeler artık hangi ülkenin lojistik üzüm, incir, kayısı, kiraz…) ve parçalılık sorunu, örgütlenme, üretimde bir kuraklık endişesi yoktur. Tabii
neye ihtiyacı sıkıntılar 2 Üretemediğini ithal edip pazar entegrasyonu gibi belirli bahar aylarında yaşanacak iklimsel
olabileceğinden ziyade beraberinde işleyerek ihraç edebilen bir alanlarda daha fazla mesafe gelişmeler de önemlidir. Her hal ve şartta bir
kendi vatandaşının gıda artan gıda ülkeyiz. (Dünya un, makarna, alabilmeliyiz. Tam da bu konuda önceki yıldan daha iyi bir üretim sezonu
güvenliğine yoğunlaşıyor, fiyatları bisküvi, irmik, bulgur ihracatında daha fazla kırsal ve çiftçi ile beklenmektedir. Ayçiçeği ve mısır gibi
fazla olanı da ihraç demektir. Bu ilk üç içinde olan bir ülkeyiz.) ilgilenme ihtiyacı vardır. baharlık ekilişlerde çiftçiyi zorlayan temel
konu girdi maliyetlerindeki artıştır. Maalesef
etmekten çekinebiliyor. açıdan gıda Transit ticaretten pay Tarım; bilgi ve sermayenin başta gübre, mazot olmak üzere ithale
Yaşanan savaş sona erse enflasyon 3 alabilen bir toprakla buluşabilme kapasitesine bağımlı girdi fiyatları çiftçiliğin
de dünya genelinde emtia riski ülkeler ülkeyiz. göre gelişir. Bilgi ve sermaye sürdürülebilmesinde endişe doğurmaktadır.
piyasalarına etkisi devam için öncelikli Türkiye bu manada çoğu sektördedir. Çiftçide tecrübe, arazi, Hükümetimiz ilave desteklerle çiftçi
edecek görünüyor. Zira konu olmaya üründe avantajları olan bir emek vardır. Esas olan bunları mağduriyetini gidermeye çalışmaktadır.
iklim riskleri artıyor, devam ülkedir. Farklı iklim, coğrafya ve yoğurarak katma değere Hasat edilen ürünlere maliyetler gözönüne
tedarik zincirleri edecek bitki çeşitliliği, lojistik imkanları, dönüştürebilmektir. Tarım alınarak fiyat açıklanacağı, çiftçilerin mağdur
bozuluyor, endişeler ticari görünüyor. dinamik sektörel yapısı, sektöründeki temel sıkıntıların edilmeyeceği beyan edilmektedir.
refleksleri değiştiriyor, lojistik hatlar zarar STRATEJİK bulunduğu konum itibarı ile çözümünü sadece kamu Savaş durmuş olsa dahi uluslararası
görüyor, en önemli faktörlerden biri de dünya tarım gıda sektörüne yön otoritelerinden beklemek piyasa etkileri devam edecek görünmektedir.
ÜSTÜNLÜKLER doğru değildir, zira sorun
verebilecek bir ülkedir. Her ne kadar USDA yayınladığı son raporda
Türkiye açısından tarım ve gıda Muhtemelen önümüzdeki süreçte paydaşlar bütününün ortak dünya genelinde üretim için olumlu seyir
İstanbul Ticaret Borsası adına imtiyaz sahibi sektörüne baktığımızda; esasında bu özelliğinin artarak devam sorunudur. olacağını belirtmiş ve buna bağlı dünya
Yönetim Kurulu Başkanı dünyada çok az ülkede bulunan ettiğini göreceğiz. ÇOĞU ÜRÜNÜN GEN fiyatlarında bir miktar gevşeme görülmüşse
de Ukrayna’nın baharlık ekilişleri
ALİ KOPUz MERKEZİYİZ yapamama, mevcut ekilişlere gübre vb.
Ülkemizin ciddi derecede kullanamama gibi risklerle önümüzdeki
Genel Yayın aylarda açıklanacak raporların üretim
Koordinatörü üretim potansiyeli mevcuttur.
Şule Karadeniz Dünya buğday, arpa üretiminde düşüşlerine işaret etmesi muhtemeldir. Bu
ilk 11 ülke arasındayız. Dünyanın açıdan gıda enflasyonu riski devam edecek
Genel Yayın Yönetmeni ve en kaliteli makarnalık buğdayı, görünmektedir.
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Mayıs ayı içinde hububat için müdahale
İsmail Şen mısırı, bakliyatı bu topraklarda fiyatı açıklanacaktır. Çiftçinin artan
YAYIN KURULU yetişir. Aynı zamanda çoğu maliyetleri, dünya fiyatlarının seyri dikkate
İlhan Koyunseven, Hakkı İsmet Aral, Recep Salih tarımsal ürünün gen merkezi alındığında zor bir sürece girdiğimiz
Al, Alaattin Altuntaş, Ali Taş Gülen, Emre Acar, konumundayız. Bu manada kesindir.
Mehmet Beşir Kılıç, Ömer Tekinaslan, Zeki Aslan, mevcut topraklarımızı daha Hayvancılık tarafında daralma
Zülküf Kopuz, Taha Enes Şener verimli işleme ve yönetme ihtiyacı yaşanmaktadır. Son günlerde özellikle et
vardır. Yaşananlar bize her ürünü fiyatlarında ciddi artış vardır. Hatta Et ve Süt
EDİTÖR
Denizhan Dere istediğiniz zaman ithal Kurumu kıyma satış fiyatlarına %48 oranında
edemeyebileceğimizi gösterdi. artış yapmıştır. Süt ve et dengesi hayvancılık
HABER MERKEzİ Başta yağlı tohumlar ve hububat için önemlidir. Süt ve yem paritesi bozulmuş
Ahmet Yirmibeşoğlu, Hakan Kopuz, Sebahattin olmak üzere stratejik önceliklere görünüyor. Anaç hayvanların kesime gitmesi
Özkurt, Şeyda Soykan, Tümer Topal
ve ülke topraklarının, iklimin, gelecek için tehlikelidir. Uzun süredir
Düzeltme-Mutsel İşgüzar coğrafyanın, arazi yapısının hayvancılığın bir kırsal faaliyet, bir aile
Fotoğraf-Kenan Dumanlı elverdiği ölçüde önceliklendirme işletme üretimi, ot ve mera ile irtibatlı bir
ihtiyacı sözkonusudur. uğraş alanı olduğunu, tel örgüler içinde
İSTİB HABER GAZETESİ’NDE YAYINLANAN karma yeme dayalı üretim modelinin derin
YAZARLARIN VE MAKALELERİN SORUMLULUĞU Yeni bir yaklaşım ve heyecanla riskler barındırdığını yazıyor ve söylüyoruz.
YAZARLARINA AİTTİR. İSTANBUL TİCARET topraklarımızı daha verimli
BORSASI’NIN GÖRÜŞLERİNİ İÇERMEZ. YAZI VE kullanabilmek için seferberlik Hububat arz dengesini de tehdit eden, insan
HABERLER KAYNAK GÖSTERİLEREK KISMEN YA DA gıdası olan buğdayın hayvan gıdası olarak
TAMAMEN KULLANILABİLİR. gerekmektedir. Bu toprakların, daha fazla tüketilmeye başlanması orta
ülkenin daha fazla üretecek,
İSTANBUL TİCARET BORSASI / www.istib.org.tr vadede ciddi sorunlar doğuracaktır. Bu
Hobyar Mah. Zahire Borsası Sokak No:3 34112 insanını besleyecek ve ihracat açıdan hayvancılığı yeniden kırsal odaklı aile
Bahçekapı / Fatih / İstanbul / 0212 511 84 40 potansiyelini artıracak kapasitesi
BASKI: İhlas Gazetecilik A.Ş. işletme faaliyeti olarak şekillendirmek şarttır.
mevcuttur.