Page 2 - 01. İSTİB Haber Ocak 2023 Sayı 1

08Syf 2_MASTER 16.01.2023 10:35 Page 1

2 GÜNCEL OCAK 2023

İSTANBUL TİCARET BORSASINDA BEYAZ ET SEKTÖRÜ KONUŞULDU:

Beyaz ette bilgi kirliliğini

devlet önlemeli

Gıda sektörünün
sorunlarının tüm
yönleriyle tartışılması için
İstanbul Ticaret Borsası Düzdemir
tarafından düzenlenen yaptığı konuşmada,
Borsa Meydanı üreticilerin büyük bir maliyet
baskısı altında bulunduğunu
toplantılarında bu ay beyaz belirterek, “Birçok hammaddenin
et sektörü masaya yatırıldı. dış kaynaklı olması ve enerji
Toplantı katılımcıları maliyetlerindeki öngörülemeyen
beyaz et sektörünün en artışlar, ciddi bir sorun yarattı.
büyük sorununun bilgi Örneğin Rusya – Ukrayna savaşı
sürecinde Brezilya’dan
kirliliği olduğunu hammadde teminine başlamıştık.
belirterek, bu sorunun Eğer,
çözümü için yetkilileri büyük bir başarı olarak gördüğüm
göreve davet ettiler. tahıl koridoru anlaşması
yapılmasaydı, trajik sonuçlarla
yetiştiriciliği ve köy tavukçuluğu, bugün 20 kilogramı geçti. Ancak son Başkanı Prof. Dr. Pınar Saçaklı da yüzleşebilirdik” şeklinde konuştu.
stanbul Ticaret Borsasının, bugün yerini dev tesislere bıraktı... dört yıldır, tüketim artışı durdu. konuşmasında, bilim insanlarının Şirketler değerlerinin altında
Güvenilir Ürün Platformunun Nüfusun da artmasıyla bu sektör Bunun da en önemli nedenlerinden alanları dışında fikir açıklamalarının satılıyor
desteğiyle düzenlediği “Borsa devasa bir sanayi haline geldi. Hali biri sektör hakkındaki yanlış bilgiler. sakıncalarına dikkat çekerek, “Böyle
İMeydanı’nda Sektörler hazırda kırmızı etin en büyük Bu konuya devletimiz el atmalı. Bizim bir tutumu gelişmiş ülkelerde görmek İSTİB 20 Kümes Hayvanları ve
Konuşuyor” toplantılar serisinde bu ay alternatifi durumunda… Bugün beyaz söylediklerimiz sektör temsilcileri mümkün değildir. Bizde ise ilgili Beyaz Et Ticareti Komite Başkanı
beyaz et sektörü konuşuldu. Geniş bir et, protein kaynağı açısından tüm olduğumuz için yeterli etkiyi ilgisiz, bazen bilim insanı olmayanlar Ali Rıza Yıldız ise Türkiye’nin
katılımla gerçekleşen etkinlikte dünyada tercih ediliyor. Zira kişi göstermiyor. Oysa Bakanlıkların bile uzmanlık gerektiren konularda jeopolitik konumu, lojistik ve genç
sektörün sorunlarının en önemlisinin başına düşen kanatlı et tüketimi de yapacağı kamu spotları halkımızı görüş beyan ediyorlar. Örneğin “30 nüfusu gibi avantajları dolayısıyla
uzman olmayanlar tarafından yayılan dünyada her geçen yıl artıyor. Bu aydınlatacak ve konuyla ilgili asılsız günde yetişen tavuk” diye bir konu son zamanlarda beyaz et
yanlış bilgiler olduğuna dikkat çekildi açılardan bakıldığında stratejik bir bilgilere dayalı yanlış algıları yok hep soruluyor. Bu sürecin arkasında sektöründe de yabancı sermayenin
ve bu soruna devletin el atması sektör olduğu açık olan beyaz et edecektir. Ayrıca bu konuda bir bilim büyük bir bilimsel birikim ve onlarca ilgisini çektiğini belirterek, “Bu
gerektiği belirtildi. sektörünün sorunlarını, konunun kurulu da oluşturulmalı” dedi. Naci yıllık emek var. Öncelikle onlarca satın almalar doğaldır. Ancak,
gerçek uzmanları dile getirecekler” Kaplan, sektörün damızlık ve yem yıldır süren genetik seleksiyon maliyetlerin yükselmesi ve kâr
Sektör devasa bir sanayi
haline geldi şeklinde konuştu. hammaddesi gibi sorunlarına da çalışmalarının neticesinde çok kaliteli oranının azalması dolayısıyla
Kişi başına yıllık tüketim 20 dikkat çekerek, “Damızlıkta Bakanlığın gen yapısına sahip bir ırk şirketler değerlerinin altında
Güvenilir Ürün Platformu Başkanı kilogramı geçti ve durdu... Anadolu T adlı bir yerli ırk çalışması oluşturuluyor. Ardından bu ırk satılıyor. Bir önemli konu da burada
Celal Toprak’ın moderatörlüğündeki var ama şu anda ihtiyacımızın yüzde hayvanlara mükemmel çevre şartları, konuştuğumuz sorunları sektörel
toplantının açılış konuşmasını yapan Beyaz Et Sanayicileri ve 1’ini bile karşılayamıyor. Bu sağlık desteği ve beslenme sunuluyor. sorun olarak tanımlıyoruz. Oysa
İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Damızlıkçıları Birliği Derneği (BESD- çalışmalara başlanması çok önemli ve Tabii ki bunun sonucunda da protein kaynağı olarak önemi
Ahmet Bülent Kasap, kümes BİR) Başkanı Naci Kaplan, yaptığı umut verici ancak çok yolumuz var” olağanüstü iyi sonuçlar elde ediliyor. dolayısıyla bu toplantıda gündeme
hayvancılığının endüstriyel bir kimliğe konuşmada sektörün Türkiye ve şeklinde konuştu. Bu süreç daha da gelişecek” dedi. gelen her sorun aynı zamanda
kavuşmasıyla, toplum sağlığı dünyadaki durumunun sürekli Çok kaliteli gen yapısına trajik sonuçlarla ulusal sorunumuzdur. Beyaz et
açısından öneminin arttığına dikkat geliştiğine dikkat çekerek, “2000’lerin sahip bir ırk oluşturuluyor yüzleşebilirdik sanayisinin her sorunu toplumun
çekerek, “1980’li yıllara kadar daha çok başında kişi başına yıllık beyaz et sağlıklı beslenmesi ile ilgilidir”
aile işletmeciliği şeklinde yapılan piliç tüketimimiz 10 kilogramın altındayken Veteriner Tavukçuluk Derneği Gıda Yüksek Mühendisi Cahit dedi.

Yıl 1930...

İSTİB’e göre, sanayi mi ziraat mı?

İstanbul Ticaret Nizamettin Âli Bey’e ziraat yapmaya uygundur. Ve bu sanayiyi korumak gerekir?”
Borsası hakkında ayrılmış. uygunluğa göre de bu memlekette sorusunun cevabıyla başlıyor. Türk
kurulduğu 1924 “Zahire Borsası Umumî sanayi imkanı vardır. Dolayısıyla bu Teşviki Sanayi Kanununun bütün
yılından itibaren Kâtibinin Fikirleri” güne kadar olduğu gibi sınırlı bir sanayiyi fark gözetmeden
gazetelerde haberler başlığıyla 22 Ağustos 1930 sanayiyi yeterli görmeyerek milli koruduğunu belirten Nizamettin
yayınlanmış. Hemen tarihli Son Posta sanayimizin sahasını genişletmek Bey, bunun yanlış olduğunu ifade
her gazete, Borsanın gazetesinin ilk sayfasında gerekir.” ediyor ve eğer bir sanayi programı
açıkladığı günlük gıda İsmail ŞEN Nizamettin Bey’in şu Nizamettin Bey’e yöneltilen ikinci ile nerelere teşvik verileceği
fiyatlarına yer görüşlerine yer verilmiş. soru ise “Türkiye’de fabrika belirlenmezse sanayiye tahsis edilen
verirken, kimi gazetelerde Bu görüşleri biraz yapmak doğru mudur?” İSTİB’in kaynakların yok olup gideceğini
Borsadaki seçim gibi gelişmelere ve sadeleştirerek Genel Sekreterinin bu soruya söylüyor.
duyurulan görüşler de yayınlanmış. aktarıyorum: verdiği cevap, ilk cevabındaki gibi, Ziraatın gelişmesi için yapılması
1929 Büyük Ekonomik Buhranı, “- Bize sanayi mi ziraat sanayinin tarım ürünlerinin gerekenlerle ilgili soruya verdiği
tüm dünya gibi Türkiye’yi de mı lazımdır? değerlendirilmesi ile sınırlı olması cevap da planlamanın önemine
etkilemiş ve ekonomik konular ‘Modern’ gerektiği fikrini yansıtıyor: dikkat çekiyor: “Uluorta her türlü
gazetelerde daha çok yer bulmaya memleketlerde hem “Türkiye’nin çıkardığı ham ziraat yapılmaması gerekiyor. İklim,
başlamıştı. 1930 yılı Ocak ayında sanayi, hem de ziraat maddelerden güç olmayanları toprak türü, coğrafi mevki gibi
Alman bankacı Karl Müller’in lazımdır. Ziraat ham mamul madde haline çevirmek için unsurları dikkate alarak fenni ziraat
Türkiye’de Merkez Bankası maddeleri üretir, sanayi fabrika açmak doğrudur.” yapılmalı. Bir çiftlikten yüksek kar
kurulmasına katkısı olacak raporu ise o ham maddelerden Nizamettin Bey, tarım ürünlerinin, alınabileceğinden bahsedilebilir.
gündeme gelmiş ve bu konu da mamul madde yapar. mamul maddeye çevrilmesi ‘güç Ancak bu karın nasıl bir emek ve
gazetelerde tartışılmaya başlamıştı. Hiçbir memleket olmayanlar’ için fabrika sermaye ile elde edilebileceğini
Başbakan İsmet İnönü’nün kabinesi düşünülemez ki milli kurulabileceğini belirtirken, bunu bilmek gerekir. Az emek ve az
tarafından hazırlanan 21 Mayıs 1930 sanayiyi gerekli görmesin. da sınırlayacak birkaç cümle sermaye ile elde edilen yüksek
tarihli program, devletçiliğin açıkça Ve gene hiçbir memleket eklemeyi ihmal etmiyor: “Güçlükten karlar önemlidir. Bu nedenle
uygulanacağını gösteriyordu. yoktur ki ziraatını kasıt, fen ve organizasyon Türkiye’de yapılacak ziraatın tarzını
İşte bu tartışmaların hararetle tamamıyla bitirsin. Bu yeteneğine olan ihtiyaçla ilgilidir. belirlemek için öncelikle bilimsel bir
sürdüğü günlerde Son Posta itibarla bizde her iki Türkiye fende çok geridir. Keza araştırma yapılmalı.”
gazetesi “Sanayi mi, Ziraat mı?” faaliyete ihtiyaç vardır.” Türkiye’nin teşkilat kabiliyeti de Kısaca, İstanbul Ticaret Borsasının
sorusunu toplumun önemli Nizamettin Âli Bey, bu gelişmiş ülkelerle karşılaştırılamaz. Genel Sekreteri Nizamettin Âli Bey,
aktörlerine sorup, cevapları mütehassıs zevat ile görüştük” ilk soruya verdiği cevabı, Bu nedenle Türkiye’de ulu orta Türkiye’nin gelişmesi için planlı ve
yayınlamaya başlar… cümlesiyle başlayan ve “mütehassıs Türkiye’nin durumunu göz önünde fabrika açılamaz, sınırlı fabrika bilimsel yöntemlerle yapılan ziraatla
“Memleketimize lazım olan ziraat zevat” görüşlerine yer verilen yazı bulundurarak şöyle tamamlıyor: açılmalı.” elde edilen ürünlerin mamul madde
mı, sanayi midir? Son hadiselerin dizisinin iki günü de İstanbul “Türkiye’nin son derece fazla olan Nizamettin Bey’in ertesi gün olarak üretileceği sanayi tesislerinin
ortaya attığı bu fikir etrafından Ticaret Borsasının Genel Sekreteri ham maddeleri fevkalade geniş bir yayınlanan görüşleri ise “Hangi gerektiğini belirtiyor.