Page 8 - 01. İSTİB Haber Ocak 2023 Sayı 1
P. 8

08SYF8_MASTER  16.01.2023  11:08  Page 1











                                                                                                                               “Yeni desteklerle
                                    İSTİB                                     Haber                                        bölgesel gelişmişlik





                         İSTANBUL TİCARET BORSASI GAZETESİ   G I D A & G Ü N D E M & H A B E R           www.istib.org.tr   farkları azalacak”
                         Hayvansal üretim yapan küçük aile işletmeleri



                                                                                                                                                                                           Tarım ve
                         Kırsal Kalkınma                                                                                                                                                 Bakanı Prof.
                                                                                                                                                                                             Orman
                                                                                                                                                                                            Dr. Vahit
                                                                                                                                                                                             Kirişci’

                                                                                                                                                                               Nitekim Tarım ve
                                                                                                                                                                            Orman Bakanı Prof. Dr.
                         Desteklerine dahil edildi                                                                                                                          Vahit Kirişci’de konuyla
                                                                                                                                                                            ilgili beyanatında, bu
                                                                                                                                                                            adımların önemini
                                                                                                                                                                            vurguluyor:
                                                                                                                                                                               “Küçük aile
                                                                                                                                                                            işletmelerine sağladığımız
                          w SEBAHATTİN ÖZKURT                                                                                         Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının  yeni desteklerle
                                                                                                                                      Desteklenmesi hakkında yapılan        işletmelerin
                          Bilindiği üzere tüm dünya gibi ülkemizde                                                                    değişikliklerle,                      sürdürebilirliğinin
                        son yıllarda tarımsal üretimde ve                                                                                l A iş planı kapsamındaki başvurular için  sağlanması, alt yapı ve
                        hayvancılıkta girdi maliyetlerinin                                                                            (makine-ekipman alımları) hibeye esas proje  ekipman eksikliği
                        görülmemiş derecede arttığı bir süreçten                                                                      tutarı üst limiti KDV hariç 300.000 Türk  nedeniyle yaşanan
                        geçiyor. Tarımsal Girdi Fiyat Endeksinin                                                                      Lirasından 500.000 Türk Lirasına,     kayıpların azaltılması,
                        yıllık %138,15’e ulaştığı bu noktada,                                                                            l B iş planı kapsamındaki yatırım
                        tarımdan ayrı düşünemeyeceğimiz                                                                               konularında yapılacak başvurular için ise  verimlilik ve kalitenin
                        hayvancılıkla iştigal edenlere verilecek                                                                      hibeye esas proje tutarı üst limiti KDV hariç  artırılması, üretimde yem
                        destek ve teşvikler de çok hayati bir hal                                                                     600.000 Türk Lirasından 1.000.000 Türk  maliyetlerinin
                        alıyor.                                                                                                       Lirasına çıkarıldı.                   düşürülmesi, üretici
                          Ülkemizde tarımla iştigal eden her 10                                                                          l A iş planı (makine-ekipman alımları)  gelirlerinin artırılması,
                        işletmeden 9’unun küçük aile işletmesi                                                                        kapsamında yapılacak başvurular için  kırsaldan kente göçün
                        olmasına rağmen tarımsal üretimdeki                                                                           başvuru sahibinin yatırım yerinde ikamet  azaltılması ve bölgesel
                        payının bu oranın çok altında oluşu, destek                                                                   etme zorunluluğu kaldırıldı.          gelişmişlik farklarının
                        ve teşviklere en çok ihtiyaç duyan kesimin                                                                       l Akıllı tarım uygulamalarında     azaltılması hedefliyoruz.
                        küçük aile işletmeleri olduğunu ortaya                                                                        fertigasyon çözümleri destek kapsamına   Bugün, daha fazla gıda
                        koyuyor.                                                                                                      alındı.                               üretmek, daha fazla
                          Tarım ve Orman Bakanlığı, 29 Kasım 2022                                                                        Tarımsal girdilerin yüksek enflasyona  istihdam oluşturmak ve
                        tarihinde yayınlanan “Kırsal Kalkınma                                                                         maruz kaldığı böyle dönemlerde, gıda arz  doğal kaynaklarımızı
                        Yatırımlarının Desteklenmesi Programı”na  şartıyla yem hazırlama makinesi, gübre  çerçevede ise, hibeye esas proje tutarı üst  güvenliği ve kırsal kalkınmanın  korumak için
                        hayvansal üretim yapan küçük aile    sıyırıcı, süt sağım makinesi, süt soğutma  limitleri;                    sürdürülebilir olmasını sağlamak, ölçek  sürdürülebilir bir tarıma
                        işletmelerini dâhil etti.            tankı, hayvan kaşıma fırçası, suluk,   l KDV hariç; yeni tesis niteliğindeki  ekonomisi yapan tarım sanayicilerinin  ihtiyaç duyuyorsak
                          Bu kapsamda,                       iklimlendirme ve havalandırma sistemleri ile  başvurular için 5.000.000 Türk Lirasından  yanında küçük aile işletmelerini girdi  çözümün merkezinde
                          l Sadece ahır ve ağıl başvurularında,  sadece yaylacı ve göçerlere 5 kw’a kadar off-  7.000.000 Türk Lirasına,  enflasyonuna ezdirmemekten geçiyor. Bu  küçük aile işletmelerinin
                        kapasite artırımı ile teknoloji yenileme  grid yani şebeke dışı güneş enerji sistemleri  l Kısmen yapılmış yatırımların  sebeple, hayvansal üretim yapan küçük aile  yattığı unutulmamalıdır.
                        ve/veya modernizasyon niteliğindeki  için hibe desteği başvurusunda      tamamlanması niteliğindeki başvurular için  işletmelerinin Kırsal Kalkınma Desteklerine  Bunun bilincinde olarak
                        başvurular kabul edilecek.           bulunabilecekler. Kırsal ekonomik altyapı  3.500.000 Türk Lirasından 5.000.000 Türk  dâhil edilmesi, aile işletmelerin  politika üretmeye ve
                          l Küçük aile işletmeciliğine yönelik  yatırımları B İş Planı kapsamına giren bu  Lirasına,                  desteklenmesi hususunda önemli bir adım
                        hayvancılık yatırımları için proje   teşviklere başvurular 9 Aralık’ta başlayıp 20  l Kapasite artırımı ile teknoloji yenileme  olarak görülüyor.   çalışmalarımızı bu yönde
                        başvurusunda bulunacak başvuru sahipleri  Ocak 2023’te sona erecek.      ve/veya modernizasyon niteliğindeki                                        sürdürmeye devam
                        en az 5 en çok 50 baş büyükbaş ya da en az  Diğer taraftan, Tarıma Dayalı Ekonomik  başvurular için 3.000.000 Türk Lirasından  Kaynak:              edeceğiz. Bu vesileyle
                        50 en çok 300 baş küçükbaş hayvan varlığına  Yatırımların Desteklenmesi Hakkında 2021-  4.000.000 Türk Lirasına çıkarıldı.  https://www.tarimorman.gov.tr/TRGM/Haber/649  bütün üreticilerimize
                        sahip olduğunu belgelendirecek.      2022 dönemi uygulamalarına ilave olarak  Diğer taraftan, yukarıda değindiğimiz  https://www.tarimorman.gov.tr/Haber/5612/Tarim-  işlerinde kolaylık, bol ve
                          l Başvuru sahipleri projelerinde   değişiklikler yapılarak, limitler bütçe  “hayvansal üretim yapan küçük aile  Ve-Orman-Bakanligindan-Hayvansal-Uretim-  bereketli kazançlar
                        işletmenin hayvan varlığı ile orantılı olmak  imkânları çerçevesinde arttırıldı.  Bu  işletmelerinin dâhil edilmesinin yanı sıra,  Yapacak-Kucuk-Aile-Isletmelerine-Destek  diliyorum.”



                                                                                                                                                  Mevzuata Uyum

                                                                                                                                                     (Compliance)


                                                                                                                                         Bir şirketin, şirket              Millî ve milletlerarası belirli
                                                                                                                                       yöneticilerinin ve                  kriterlere uyum sayesinde
                                                                                                                                       çalışanlarının, her türlü           ticarette elverişli şartlara
                                                                                                                                       hukukî düzenlemeye                  sahip olunabilecektir. Uyum
                                                                                                                                       (kanun, tüzük, yönetmelik,          ve etik (compliance and
                                                                                                                                       tebliğ, etik kurallar, kabul        ethics) kriterlerine uygun
                                                                                                                                       edilmiş standartlar,                şirketlerin yatırımcı bulması
                                                                                                                                       kurumsallaşmak için       Fatih     kredi temini kolaylaşacaktır.
                                                                                                                                       gerekli adımlar vs.) uygun  Aydoğan   İş insanları, şirketlerinin
                                                                                                                                       davranıp davranmadığının            faaliyetine göre, genellikle;
                                                                                                                                       tespit edilmesi, bunlara uygun  üretim, satış-pazarlama ve
                                                                                                                                       davranılmasının sağlanması, buna  büyümeye odaklanmaktadır. Hatta
                                                                                                                                       yönelik önleyici tedbirlerin alınması,  çoğu dönemlerde, işletmenin ayakta
                                                                                                                                       riski ortadan kaldırıcı yapıların  kalmasını sağlamak temel gâye
                                                                                                                                       kurulması compliance (uyum)    olmaktadır. Bu ortamda, mevzuata
                                                                                                                                       başlığı altında ele alınmaktadır.   uyum yönünden olan eksikliklerin
                                                                                                                                         Uyum süreçlerini ihmal eden bir  tespit edilmesi, giderilmesi,
                                                                                                                                       şirket itibar kaybına uğrayabileceği  kurumsallaşma adımlarının atılması
                        KÜRESEL GIDA İTHALATI TÜM ZAMANLARIN                                                                           olabilir. Böylelikle şirketin tarafı  işletme sahipleri ile yöneticilerin,
                                                                                                                                                                      kolay olmamaktadır.
                                                                                                                                       gibi bazı para cezalarına da muhatap
                                                                                                                                                                        Üretim ve satışa odaklanmış olan
                                                                                                                                       olduğu dava/ihtilaf sayısı da
                                                                                                                                       artabilir. Bazen de şirket içi  uyum ihtiyaçlarını tespit edebilmesi
                        EN YÜKSEK SEVİYESİNE ULAŞMA YOLUNDA                                                                            yolsuzluk, israf, suiistimal,  ve bunları giderici adımları
                                                                                                                                                                      atabilmesi oldukça zordur. Bu
                                                                                                                                       ayrımcılık vakalarıyla karşılaşılabilir.
                                                                                                                                       Bu sebeple, şirket yöneticileri hukuk
                                                                                                                                       ve ceza davalarıyla karşı karşıya  sebeple, işletme sahiplerinin,
                                                                                                                                                                      yöneticilerin ve çalışanların dikkatini
                          w TÜMER TOPAL            işgalinden sonra                 açısından endişe verici  gelirli ülkelere acil durum  kalabilir. Aynı ticarî alanda faaliyet  çekmek ve uyumu onların
                                                   dünya çapında                     bu işaretler,        finansmanı sağlamak için     gösteren, benzer bazı şirketlerin  gündemine dahil edebilmek için
                          BM Gıda ve Tarım Örgütü  gıda fiyatları                     ithalatçıların artan  yeni bir “Gıda Şok         tarafı olduğu dava sayısı çok fazla  “Compliance Check-List” paketleri
                        (FAO) geçtiğimiz ay        yükseldi, ancak                     uluslararası       Penceresi”ni onayladı.       iken bazı şirketlerde tersi    oluşturulmaktadır. Hazırlanan
                        yayınladığı bir raporda,   daha sonra bir                      maliyetleri finanse   FAO, bu hareketi artan    gözlemlenebilmektedir.         soruların şirketin ilgili birimleri
                        küresel olarak gıda ithalat  miktar düştü. Bu                 etmekte             gıda ithalat maliyetlerinin    Compliance (uyum) sürecinin  tarafından cevaplandırılması
                        maliyetlerinin bu yıl yaklaşık  iki ülke birlikte,            zorlandıklarını ve  yükünü hafifletmek adına     işletilmesi, bir şirketi, sadece bu gibi  neticesinde, eksik yönler tespit
                        2 trilyon dolara           diğer tahıllar ve                potansiyel olarak daha  önemli bir adım olarak     durumlardan korumamaktadır.    edilebilecek ve çözüm adımları
                        ulaşabileceğini veya daha  ilgili gıda maddelerine        yüksek uluslararası     nitelendirerek memnuniyetle  Aynı zamanda geleceğe yönelik bir  önerilebilecektir. Böylece şirketin
                        önce beklenen seviyeden    ek olarak tüm dünya buğday  fiyatlara karşı dirençlerinin  karşıladı.               kurum kültürünün oluşmasını    ticarî faaliyetleri devam ederken
                        daha yüksek olabileceğini  ihracatının yaklaşık yüzde  sona ereceğinin habercisi     Tarımla ilgili ithalat    sağlayarak uzun vadede engelleyici  uyum süreci de bir taraftan
                        söyledi.                   30'unu üretiyor.            olduğunu gösteriyor" dedi.                              bir işlev görmektedir. Uyum kültürü  tamamlanmış olacaktır. Bu
                          1,94 trilyon dolarlık yeni  Küresel gıda ithalat       Derinleşen                  Rapor ayrıca ithal tarımsal  sayesinde, çalışanların verimliliği,  adımların “kurumsallaşma”
                        tahmin, tüm zamanların en  faturasındaki artışın büyük  farklılıklar              girdilerine yapılan          mutluluğu ve motivasyonu artmakta  adımları olarak ele alınması da
                        yüksek seviyesine ve       kısmı daha zengin ülkeler                              harcamaları da               ve şirket de hedeflerine daha kolay  mümkündür. Şirketin,
                        2021'deki rekor seviyeye göre  tarafından karşılanacak olsa  Gıda Görünümü raporu,  değerlendiriyor.           ulaşabilmektedir.              kurumsallaşmasını sağlayacak
                        yüzde 10'luk bir artışa    da, artan gıda maliyetleri  mevcut farklılıkların         Bu yıl, küresel faturanın   Bazı mevzuat hükümlerine     adımlar da yine şirkete yöneltilen
                        tekabül ediyor.            orantısız bir şekilde daha  muhtemelen daha belirgin   yaklaşık yüzde 50 artarak 424  uygun olarak belirli işlemlerin  sorulara verilecek cevaplara göre
                          Bununla birlikte, son Gıda  fakir ülkeleri de etkiledi.  hale geleceği konusunda  milyar dolara çıkması yani  gerçekleştirilmesi ve tanınan  belirlenebilecektir.
                        Görünümü raporuna göre,      Düşük gelirli ülkeler için  uyarıda bulunuyor.       büyük ölçüde ithal enerji ve  fırsatlardan yararlanılmasını da  Bir sonraki yazımızda “Uyum
                        artan gıda fiyatları ve diğer  artan erişilebilirlik sorunları  Yüksek gelirli ülkeler, tüm  gübrelerin yüksek maliyetleri  sağlayabilecektir. Örneğin, anonim  Usul ve Esasları”nı (Compliance
                        para birimlerinin ABD doları  sebebiyle hacim bazında  gıda ürünleri yelpazesinden  nedeniyle 2020'ye göre     şirket paylarının, hisse senedine  Metodolojisi) ele alçağız. Takip eden
                        karşısında değer kaybetmesi  yüzde 10 oranında bir     ithalat yapmaya devam      yaklaşık yüzde 112 artması   bağlanması ve bu senetlerin iki sene  yazılarımızda ise Compliance
                        nedeniyle artış hızının    küçülme tahmin edilse de    ederken, gelişmekte olan   bekleniyor.                  elde tutulması halinde, değer  Check-List içindeki ana alanları ayrı
                        yavaşlaması bekleniyor.    gıda ithalatı için toplam   dünyadaki benzerleri giderek  FAO, Küresel tarımsal     artışına bağlı gelir vergisi   ayrı sorularıyla birlikte ortaya
                                                   maliyetlerin hemen hemen    daha fazla temel ürünlere  üretim ve gıda güvenliği
                          'Endişe verici                                                                                               mükellefiyeti doğmayacaktır. Çok  koyacağız.
                        işaretler'                 değişmeden kalması          odaklanacak.               üzerindeki olumsuz           sayıdaki, dönemsel teşviklerden
                                                   bekleniyor.                   Bir süre evvel Uluslararası  yansımaların 2023'e kadar  yararlanılması mümkün olacaktır.
                          Rusya'nın Ukrayna'yı       FAO, "Gıda güvenliği      Para Fonu (IMF), düşük     uzayacağını söyledi.
   3   4   5   6   7   8