Page 60 - Borsa Aktüel Eylül Ekim 2019

İŞ DÜNYASI & YÖNETİM

Yönetim ve Organizasyon Alanında Metafor (3)

ERDAL
DERİNDERE

İŞ DÜNYASI VE YÖNETİM

orgAnİzMA olArAK ÖrgüTler ve somut yapılardan görmemeyi önerir. Örgütlerin sosyal
çevresel ihtiyaçların örgütleri şekillendiren unsurlar oldu- olarak oluşan gerçeklikler olduğunu ve kültürel unsurlara
ğunu ve örgütlerin hayatta kalmak için değişime uğrayan, bağlı olarak şekillendiğini vurgular.
belirli hayat döngüleri olan açık sistemler olduğunu savu-
nur. Örgütler varlıklarını sürdürmek için birbirlerine bağımlı PolİTİK SİSTeM olArAK ÖrgüTler
organlardan oluşan bir bütün olarak görülür. Bu metafora Örgütlerin güç, çıkar çatışmaları, yetki ve hiyerarşi gibi
dayalı görüşler örgütleri sistem ve Durumsallık yaklaşımları- kontrol mekanizmaları temelinde çeşitli siyasal yöntemleri-
na yönlendirmiş ve Örgüt Teorinin Klasik Düşünceden ayrıl- ne benzetilmesini ifade eder. Örgütler güç ilişkileri, kaynak
masını sağlamıştır. kontrolü ya da çıkar çatışması gibi nedenlerle otokratik,
demokratik ya da koalisyon temelli siyasal sistemlere ben-
Beyİn olArAK ÖrgüTler zetilebilir.

İnsanoğlunun bilgi edinme, işleme, dönüştürme, depolama,
gerektiğinde çağırma ve bilme eylemlerini gerçekleştirme- ruhlArIn hAPİShAneSİ olArAK ÖrgüTler
sini sağlayan beyin ile örgütlerin işleyişi arasında bir ben- Örgütlerin kendi fikir ve eylemlerinde saplantılı hale gelen
zerlik olduğunu varsayar. Örgütlerin öğrenme yeteneklerini, örgüt üyelerinin farkında olmadan yarattıkları sınırlandırıcı
örgütsel zekâyı geliştiren süreçleri, örgütsel faaliyetlerin psikolojik ortamı ifade eder. Örgüt üyeleri kendi aralarında
gerçekleştirilme süreçlerini, öğrenen örgütlerin kendilerini ya da yöneticileri ile yaşadıkları bilinçaltı etkileşim sonucu
çevreye nasıl uyarlayabildiklerini ve bilgi teknolojilerinin örgütsel hayatta kendilerini sınırlandıran engeller yaratır ve
merkezi olmayan örgütler oluşturmadaki rolünü inceleyen bu engellerin esiri olurlar. Bu metafor örgütlerin bilinçaltının
çeşitli teorilerin temelini beyin metaforu oluşturmaktadır. değişime direnmede ne kadar etkili olduğunu vurgular.

KülTür olArAK ÖrgüTler AKIŞ Ve DÖnüŞüM olArAK ÖrgüTler
Örgütlerin kendi değerleri, ritüelleri, hikâye ve inançları et- Örgütleri değişim ve dönüşümün daha derin ifadeleri, yü-
rafında şekillenen sübjektif, sosyal sistemler olduğunu ifade zeyde görülenlerden daha karmaşık ve çelişen sistemler ola-
eden bir metafordur. Kültür Metaforu, örgütleri objektif ve rak görüldüğü bir metafordur. Örgütler de tıpkı evren gibi

58