Page 62 - Sayı-53 Eylül Ekim 2021

60
60 UNUTULAN MESLEKLER

yapan filmler için Türk köşkerler yüzlerce çift çarık
yaptılar.

Fuarlardan özel davet var

Onları maharetli elleri, nitelikli malzemeyle bulu-
şunca ünü tüm dünyada duyulan çarıklar ortaya
çıkıyor. Bu yüzden olsa gerek Kahramanmaraşlı ve
Gaziantepli köşkerler Almanya, İngiltere, İspanya’da
açılan ayakkabı fuarlarından özel davet alıyorlar.
Geçmiş yıllardan günümüze sadece çarıklar, san-
dallar kalmadı. Yemeni de köşkerlerin günümüze
kadar taşıdıkları ayak giyeceklerindendir. Eskisine
oranla gülünç denecek kadar azalan köşkerlerin ge-
lirleri de düşüktü. Bin bir emekle, alın teri dökerek
emsalsiz eserlerini ortaya koyan köşkerlerin sigor-
taları bile yok. Üzülmemek elde mi? Tamamen el
emeğine dayalı köşkerliğin getirisi, götürüsü böy-
le… Bir kentte kala kala üç beş köşker kalmış. Ne
yazık ki bu kadar köşkeri bile bulamayacağımız,
ismi kitaplarda ansiklopedilerde kalan mesleklerden
biri olacak köşkerlik…

malzemeleri dOĞal..

Günümüzde köşkerler geçmişin ürünlerini mo-
dernize ederek varolmaya çalışıyorlar. Bu ürünler
arasında ucu yukarıya doğru olan Osmanlı dönemi
terliklerinin günümüze uyarlanmışları, ayak bileği-
ne sırımlarla bağlanan çarıkların çeşitli renklerde ve
modellerde olanları ve çizmeleri sayabiliriz.
Bütün bu ürünlerin yapımında doğal malzemeler
kullanmaktadırlar. Burada şunu belirtmekte fayda
halkından uşağına her kesimin giydiği çarığın artık var sanırım. Köşkerler, yemenici ustalarının aksine
adı bile anılmıyor. Anadolu insanının yüzyıllarca ürün çeşidi bakımından daha zengindirler. Bu çeşit-
ayağına giydiği çarık günümüzde sadece turistlerce liliğe her tür tamiratı da eklemeliyiz. Köşkerlik de,
süs eşyası olarak alınıyor. Oysa çarık bir zamanlar si- bakırcılık, sepetçilik, çömlekçilik, kutnu ve alaca
yasi hayatımızda da önemli bir sözcüktü. “Çarığını dokumacılığı, yemenicilik, keçecilik, sedef kakma-
ayağına girip” köylünün ve milletin arasına karışan, cılığı gibi benzer meslekler gibi hayatta kalması ülke
bunu seçim meydanlarında nutuk konusu yapan si- turizmine kalmış mesleklerdendir.
yasetçilerimiz bile vardı.
Günümüzde köşker çuvaldızı kendine batırır!
köşkerler Köşkerlerin çarık ürettiği yerlerin başında Kahra- Köşkerlerin kullandıkları araç gereçler özetle şunlar-
“Geçim
manmaraş ve Gaziantep ilimiz geliyordu. El emeği,
geçmişin alın teri bu çarıklar tamamen doğal malzemelerle dır. Kösele, deri, gınnap, çuvaldız, biz, çekiç, keski
kaynakları
ürünlerini
ormancılık ve yapılıyordu. Adı geçen illerimizin köşkerleri sadece bıçağı, makas, örs, çekiç, balmumu, çiriş, ayakkabı
modernize
arıcılık olan Türkiye için ya da turistler için üretim yapmadılar. çivisi.
ederek Ünlü Hollywood filmleri de ihtiyaçlarını onlarda Köşkerlerin dizlerinin altına kadar uzanan önlükleri
köyde daha
varolmaya
çok emekliler karşıladı. Sözgelimi Büyük İskender, Harry Potter vardır. Önlüğünü giymeden işe başlamazlar. Yanla-
yaşıyor.”
çalışıyorlar. ve Truva gibi dünyada ve ülkemizde büyük hasılat rında ise her zaman reyhan çiçeği bulundururlar.