Page 24 - Sayı-49 Ocak-Şubat 2021

22 EKONOMİYE BAKIŞ

TÜRKİYE EKONOMİSİ’NDEN

2020’DE 3 TEMEL BAŞARI

Türkiye Ekonomisi için övüneceğimiz 3 temel başarımız öne

çıkıyor. Birincisi, ihracatçılarımızın pek çok rekora imza atmış
olmaları. İkincisi, Türkiye’nin bütçe açığının yüzde 4 civarında bir
seviyeyi geçmemesi. Üçüncüsü ise, 2020 yılını pozitif büyümeyle
tamamlayan 3 veya 4 ülke arasında olma başarısı.

pROF. DR. 2020’de küresel virüs salgınının (pandemi) dünya ekonomisi ve kü- minler, 4. çeyrek için GSYH büyüklüğünün 1 trilyon 275 milyar
resel ticaret üzerinde sebep olduğu tahribatı, maliyeti geriye dönüp
965 milyon TL ile 1 trilyon 441 milyar 562 milyon TL arasında
KEREM ALKİN tekrar hatırlayacağımız günlerde, Türkiye Ekonomisi için övünece- olacağına; tüm 2020’nin GSYH büyüklüğünün de 4 trilyon 810
ğimiz 3 temel başarımız öne çıkıyor. Birincisi, Türkiye’nin ticaret milyar 603 milyon TL ile 4 trilyon 976 milyar 200 milyon TL
diplomasisinin saha neferleri olan ihracatçılarımızın küresel pande- arasında şekillenebileceğine işaret ediyor. 2020’nin son çeyreğinin
miye rağmen, küresel ticaret hacmindeki ciddi daralmaya rağmen, beklenenden daha yüksek bir performansa işaret etmesi halinde,
pek çok rekora imza atmış olmaları. İkincisi, ABD’nin kamu bütçe Türkiye’nin GSYH’sında 5 trilyon lira çıtasını kırmış olabiliriz.
açığının milli gelire oranının yüzde 20’ye ulaşmasının, pek çok Yıllıklandırılmış manşet enflasyonun, yani yıllıklandırılmış Tüke-
G20 ülkesinin bütçe açığının yüzde 6 ile 15 aralığında gezindiği bir tici Fiyatları Endeksi (TÜFE) artış oranının beklenenden yüksek
ortamda, Türkiye’nin bütçe açığının yüzde 4 civarında bir seviyeyi seyretmesine bağlı olarak, ekim ayı sonundan itibaren hızla devreye
geçmemesi adına verilen yakalanan mali disiplin başarısı. giren ‘ekonomiyi soğutma’ tedbirleri ne ölçüde etkili oldu, henüz
Üçüncüsü ise, 2020 yılını dünyanın önde gelen 40 ülkesi arasında, tam kestiremesek dahi, yüzde 70 olasılıkla GSYH büyüklüğünün
küresel pandemiye rağmen pozitif büyümeyle tamamlayan 3 veya 4 trilyon 893 milyar TL ile yılı kapatması, yüzde 30 olasılıkla da 5
4 ülke arasında olma başarısı. Türkiye’nin iktisatçıları olarak bu 3 milyar TL çıtasını kırarak tamamlamış olmamız ihtimalini buraya
temel başarıdan hiç söz etmemek Türkiye Ekonomisi’ne yapabile- not düşelim. ‘Kovid-19’ küresel virüs salgınının dünya ekonomisini
ceğimiz en büyük haksızlık olur. Bu 3 temel başarıyı sağlayan eko- bu derece ağır vurduğu bir yılda, Türkiye’nin hem yılı pozitif büyü-
nomi politikası seti için verilen mücadeleyi, TCMB’ye bir kuruş me ile kapatması muhtemel 3 ülke arasında yer alması ihtimali, hem
dahi karşılıksız para bastırılmadan bu başarıların nasıl elde edildi- de GSYH büyüklüğünde 5 milyar çıtasını geçme olasılığı etkileyici.
ğini hiç mi konuşmayacağız? Küresel pandeminin ortasında büyük Bu da, neoliberal ‘ortodoks’ iktisatçıların tüm negatif eleştirileri-
bir üretim, yatırım ve ihracat mücadelesi ortaya koyan reel sektörü ne, hatta, üzücüdür, dalga geçmelerine rağmen, mart ayından bu
hiç konuşmayıp; salt ‘enflasyon sarmalı’nı mı konuşacağız? yana seri bir şekilde hayata geçirilmiş olan para, maliye ve direkt
kontrol politikası tedbirlerinin hem etkili, hem de isabetli oldu-
200 MİLYAR DOLAR İHRAcAT ÇITASI uZAK DEğİL ğunu gösteriyor. Bu da, 172,7 milyar TL olarak açıklanan 2020
Açıklanan veriler, 2020 yılının son ayında ihracatımızın, bir ön- yılı merkezi yönetim bütçe açığı rakamının GSYH’ya, milli gelire
ceki yılın aralık ayına göre yüzde 16 artışla 17,84 milyar dolara oranının yüzde -3,5 ile -3,7 arasında kalabileceğine işaret ediyor.
“Açıklanan ulaştığını; bu sayede Cumhuriyet tarihinin aylık ihracat hacmi re- Uluslararası Para Fonu’nun dünyanın önde gelen 30 ülkesinin
2020 bütçe açığı/GSYH ortalamasına yönelik tahminin yüzde 9
korunun kırıldığına işaret ediyor. Rekor bununla da sınırlı değil.
veriler, Ekim ve aralık aylarındaki rekorlar ve kasım ayındaki performans olduğunu dikkate aldığımızda, Türkiye’nin küresel pandemiyle
mücadele edilen yılı AB bütçe açığı kriterinden en fazla 1 puan
sayesinde, 2020’nin son çeyreğinde, aynı zamanda tüm zamanla-
2020 yılının rın en yüksek çeyrek dönem ihracat hacmi de 51,2 milyar dolar saparak tamamlamış olması alkışlanacak bir başarıdır.
son ayında ile yakalandı. Bunun anlamı, artık Türkiye’nin yıllık ihracat hac- Kanada’nın bütçe açığı/GSYH oranının yüzde 21’i, ABD’nin yüz-
minin 200 milyar dolar çıtasını yakalamaya çok yaklaştığına işaret
de 20’yi, Birleşik Krallık’ın yüzde 15’i, Japonya’nın yüzde 13’ü,
ihracatımızın, ediyor. Çünkü, küresel pandemi Türkiye’nin ‘güvenilir liman teda- İtalya’nın yüzde 11’i, Fransa’nın yüzde 10’u geçmesinin beklen-
rikçi ülke’ olma başarısını ‘silinmeksizin’ tescil etti.
bir önceki yılın Türkiye’nin geleneksel ihracat pazarı Avrupa’ya olan ihracat hac- diği, Brezilya, Arjantin, Suudi Arabistan, Çin ve Hindistan’ın
yüzde 10 ile 15 arasında beklendiği, küresel pandemiyle mücadele
aralık ayına göre mimizi geliştirirken, Endonezya, Malezya, Filipinler gibi ASEAN edilmiş bir 2020’de, Türkiye’nin bütçe açığının yüzde 4’ün dahi
altında kalmış olması olasılığı önemli bir başarıdır. Önümüzde-
ülkeleriyle aramızdaki ticari işbirliğini, yatırım işbirliğini arttıracak
yüzde 16 artışla adımları hızlandırmamız; yükselen kıta Afrika’daki siyasi ve kültürel ki dönemde, 2020 gibi dünya tarihi açısından unutulmayacak,
toplumsal hayata, ekonomik hayata bu derece olumsuz etkisi
17,84 milyar diplomasi başarımızı ticari diplomasi başarısıyla da taçlandırmamız olmuş bir yılda, Türkiye’nin böyle bir yılı göreceli mali disiplin,
ve Latin Amerika ile aramızdaki ticaret hacmini katlamamız gere-
dolara ulaştığını; kiyor. Küresel pandemi, Türk ihraç ürünleri için daha agresif bir TCMB’ye bir kuruş karşılıksız para bastırmadan, pozitif büyüme
ve ihracat rekorlarıyla tamamlama başarısının umarım bir gün
pazarlama ve tedarik hamlesi adına ‘Türkiye Lojistik Merkezleri’ne
bu sayede yönelik projeleri hızlandırmamızı gerektirmekte. Ticaret Bakanlı- hakkettiği övgüyü almasına şahit oluruz.
Cumhuriyet ğımızın liderliğinde, TİM ve ihracatçı birliklerimizin bu yöndeki KÜRESEL TİcARETTE ‘FIRSATLAR’ VE ‘ZORLuKLAR’
kapsamlı çalışmaları 2021 ihracat hacmi hedefi olan 184 milyar
tarihinin aylık doları rahatlıkla geçerek, 190 milyar doları yakalamamızı, 2022’de ‘Kovid-19’ küresel virüs salgınının dünya ekonomisi ve küresel ti-
carete geniş kapsamlı etkileri, ‘Yeni Normal’ kavramı çerçevesinde
ise 200 milyar dolar çıtasına dokunmamızı sağlayacaktır Cumhu-
ihracat hacmi riyetimizin 100. yılında artık yeni hedef 300 milyar dolar olacak. yeni başlıkları, yeni yaklaşımları, yeni fırsatlar kadar, zorlukları da
rekorunun 2020’DE ‘TARİHİ’ BÜTÇE BAŞARISI beraberinde getirdi. Bu başlıkları, Çin ve Asya’ya ‘aşırı’ bağımlılığı
azaltmak adına, küresel tedarik zincirlerinde yeniden yapılanma;
kırıldığına işaret Konu hazır 2020’yi pozitif büyümeyle tamamlamaktan açılmış- ticarette ‘bölgeselleşme’; yeşil üretim ve yeşil ticaret; güvenli, hijyen
üretim ve ticaret ve ticarette dijitalleşme olarak sıralamak mümkün.
ediyor.” ken, 1 Mart 2021’de açıklanacak olan 2020 yılı 4. çeyrek GSYH ve Küresel tedarik zincirlerinde yeniden yapılanma, bilhassa küresel
tüm 2020 GSYH değeri üzerine tahmin hesaplaması yaptık. Tah-