Page 58 - Sayı-59 Eylül-Ekim 2022
P. 58
56
56 TARAŞTIRMA HAKAN KOPUZ
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE: KARBON
TUTULUMUNU ARTIRAN TARIM TEKNİKLERİ
2000’li yılların başından beri, aşırı hava koşullarına bulacağı tahmin edilmektedir. Tüm bu değerlendir-
bağlı afetlerin sayısı giderek artıyor. Son zamanlarda meler ve tahminler bizlere Türkiye’yi gelecekte daha
daha da sıklıkla duyduğumuz iklim değişikliği kav- aşırı hava olaylarının beklediğini işaret ediyor.
ramı küresel gıda sistemlerini de olumsuz etkiliyor. İklim değişikliğine karşı alınacak önlemler, birbiri
Özellikle atmosferdeki yüksek sıcaklıklar, su kıtlığı, ile bağlantılı iki yol izlemektedir. Birincisi, olumsuz
İklim kuraklıklar, seller ve daha yüksek CO2 konsantras- sonuçların hafifletilmesi yani sera gazı emisyonla-
değişikliğine yonları, dünya çapında tehdit oluşturmaya devam rının azaltımı, diğeri ise iklim değişikliği etkilerine
ediyor.
karşı alınacak karşı uyum sağlanmasıdır.
önlemler, birbiri Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin Bu anlamda Türkiye’de İklim Şurası düzenlenerek
(IPCC) Nisan 2022 tarihli raporunda toplam sera
ile bağlantılı iki gazı (GHG) emisyonlarının yaklaşık %21-37’si gıda iklim değişikliğinin etkilerini en aza indirmek için
yol izlemektedir. sistemine atfediliyor. Mahsul ve hayvancılık faaliyet- 217 karardan oluşan tavsiye kararları alındı. Geçti-
Birincisi, lerinden %9-14, arazi kullanımı ve arazi kullanımı ğimiz aylarda yayınlanan tavsiye kararlarında tarım-
dan sanayiye, ulaştırmadan sera gazı azaltımına ka-
olumsuz değişikliğinden %5-14, tedarik zinciri faaliyetlerin- dar birçok alanda tespitler yapıldı ve kritik noktalara
sonuçların den %5–10 kaynaklı sera gazı salınımı gerçekleşiyor. ilişkin tavsiyelerde bulunuldu. İklim değişikliğiyle
Nüfus artışı ve beslenme değişikliğine bağlı olarak
hafifletilmesi gıdaya artan talep nedeniyle bunların 2050 yılına mücadele yol haritası olması beklenen Şura kararla-
yani sera gazı kadar yaklaşık %30-40 oranında artması bekleniyor. rından dikkatimi çeken ise tarım ve gıda alanındaki
emisyonlarının IPCC Dördüncü Değerlendirme Raporu’nda ise Ak- 46. Karar: “İklim Dostu Tarımsal Destekleme Mo-
azaltımı, deniz Havzası’nda genel sıcaklık artışının 1˚-2˚C’ye deli” oldu.
diğeri ise iklim ulaşacağı, kuraklığın geniş bölgelerde hissedileceği ve Kısaca bu model; sera gazı azaltımı için kısa, orta ve
değişikliği özellikle iç kesimlerde sıcak hava dalgalarının ve aşırı uzun vadeli ulusal strateji ve eylemler belirlenerek
etkilerine sıcak günlerin sayısının artacağı ifade edilmektedir. çiftçi odaklı uygulanmasını esas almaktadır. Tanım
çok geniş yelpazeye açılsa da genel olarak karbon tu-
Türkiye’de ise yıllık ortalama sıcaklığın gelecek yıllar-
karşı uyum da 2,5°-4°C artacağı, Ege ve Doğu Anadolu Bölge- tulumunu artıran tarım tekniklerinden bahsedilmek-
sağlanmasıdır. leri’nde 4°C’yi, iç bölgelerinde ise bu artışın 5˚C’yi tedir. Peki nedir Karbon Tutucu Tarım Teknikleri?