Page 62 - BORSAAKTUEL_60k

60
60 T İKTİSAT TARİHİ DOÇ. DR. ŞEFİK MEMİŞ

OKUYUCU SORULARIYLA TARIM EĞİTİMİ

Osmanlı ziraat basını idealist bir niteliğe sahipti.
Tarımda estirilecek bir rüzgarla ekonominin geli-
şeceğine, toplumun zenginleşeceğine inanıyorlardı.
Bunun için yapılması gereken tek şey, tarımın öne-
minin çiftçilere karşılığını alabileceğine ikna edile-
cek şekilde anlatılmasından ibaretti. Elbette bu ça-
balara bir de yeni neslin tarım ülküsüyle yetiştirilip
her birinin köylerini, kasabalarını ve nihayetinde
ülkenin ekonomisini değiştirecek birer çiftçi, birer
ziraatçı olmaları da ekleniyordu. Elbette mevcut
çiftçilerin kazançlarını artıracak, daha fazla verim
almalarını sağlayacak “püf” noktaların öğretilmesi
de önemliydi. Bu amaçla bazı dergiler okuyucudan
gelen mektupları yayınladığı, soruları cevapladığı bir
köşe açtı. Felahat dergisi de 29. Sayısından itibaren
“İstişare-i Zirâiye” köşesini açarak Osmanlı İmpara-
torluğu’nun çeşitli yerleşim yerlerinden gelen soru-
ları hem pratik, hem yönlendirici, hem kısa vadede
sonuç alınmasını sağlayan, hem de konuyla ilgili
olan okuyucuları da bilgilendirici şekilde cevapladı.

“YUMURTA SAYISINI ARTIRMAK SADE YEMLE OLMAZ, yüzde sekseni tohumlu olduğu halde, yarım serbest
TAVUKLARI SERBET VE GENİŞ MAHALLERDE GEZDİRMELİ DE” hayat geçirenlerin yumurtalarının yüzde altmışı ve
kapalı yerlerde hayat geçirenlerin yumurtalarının ise
Samsun’dan yazan İzzet Bey, tavuklardan yumurta ancak yüzde kırkı tohumlu” bulunduğu anlaşılmıştı.
almayı artıracak usuller ile kuluçkalık yumurtaların
niteliklerini soruyordu. İzzet Bey’e verilen cevapta, “Bir de kuluçkalık yumurtaların evsafını soruyorsu-
“Tavuklardan en üst düzeyde yumurta alabilmek için nuz” diye başlanılan kısımda ise şu önemli bilgiler
onlara yalnız lazım gelen yemleri vermek kifayet et- aktarılıyordu: “En evvel şurasını söylemeli ki büyük
mez. Kabil olduğu kadar tavukları serbest ve geniş yumurtalardan kuvvetli civciv çıkacak fikri yanlıştır.
mahallerde gezdirmelidir. Yumurtlama zamanında Kezalik iki sarılı yumurtalardan iki civciv çıkması
tavukların toprakları daima eşeledikleri ve sabahtan dahi pek nadirdir. Kuluçkalık yumurtaların evsafı
akşama kadar öteye beriye koştukları görülür. Tavuk- şunlardan ibarettir: Büyüklükleri tavuğun cinsine
ların bolca yumurtlamaları için serbest hayata, daimî göre orta olmalıdır. Şekilleri gayet muntazam olma-
Samsun’dan harekete ihtiyaçları vardır. Serbest hayat ve hareket lı. Ne çok sivri ve ne de çok toparlak olmamalıdır-
yazan İzzet tavukları yumurtlamak için lazım olduğu gibi ho- lar. Yumurtaların kabukları şeffaf, orta kalınlıkta ve
Bey’e, tavuktan rozlara dahi tohumlu yumurtalar hasıl ettirmek için gayet temiz olmalıdırlar. Pis kabuklu yumurtaları
lazımdır” deniliyordu. Buna göre “tam serbest bir ha-
evvelce yıkamalı, temizlemeli ve sonra kuluçkaya
daha çok yata malik olan cinslerin hasıl ettikleri yumurtaların koymalıdır. Kuluçkalığa mahsus olan yumurtala-
yumurta rı tavukların altından sık sık toplamalı. Serin bir
alabilmesi için mahalde saklamalıdır. Bu yumurtaları bir sandığa
yemin yanı sıra dizmek istediğinizde uzunluklarına yatırmalı ve her

“serbet ve geniş gün hafifçe sallamalıdır. Kuluçkalık yumurtaları
uzak bir mahalden celp ettiğinizde yirmi dört saat
mahallerde” onları hal-i istirahatte bıraktıktan sonra tavuğun al-
gezdirmesi tına yahut kuluçka makinesine koymalıdır.
tavsiye Bu yazılanları hakkıyla tatbik ederseniz muvaffakı-
ediliyordu. Samsun’dan İzzet Bey kuluçlakık yumurta niteliklerini soruyor. yetiniz pek parlak olacaktır.”