Page 42 - borsaaktuel-61-k

40
40 T DEĞERLENDİRME

KİRA SÖZLEŞMELERİNDE GÜNCEL SORUNLAR

AV. DR. CUMA ARIF DEMIR

Kira sözleşmesi genel olarak kullandırma borcu de artış oranı koymamışsa; yeni dönem kira bedeli,
doğuran sözleşmelerdendir. Kullandırma borcu do- bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki
ğuran sözleşmelerde taraflardan birisi elindeki bir (TÜFE) on iki aylık artış ortalamasını geçmemek
malın kullanımını karşı tarafa devretmeyi taahhüt şartıyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz
ederken diğer taraf bedel ödemeyi taahhüt eder. Gö- önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.
rüldüğü üzere kira sözleşmesi, bir şeyin kullanılma- Taraflar kira sözleşmesinde artış oranı koymuşsa; ye-
sının devri, kira parası ve bu iki hususta tarafların nilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeli-
anlaşması unsurlarından oluşmaktadır.
Kira bedelinin ne ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketi-
ilk olarak kira Kira sözleşmelerinde özellikle Covid 19 Pandemi dö- ci fiyat endeksindeki on iki aylık ortalama (TÜFE)
neminden itibaren kiraya veren-kiracı arasındaki ihti-
sözleşmesi ile laflarda artış oldu. Bu dönemde bir kısım işyerlerinin değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir
(TBK 344). Görüldüğü gibi kira artış oranlarında
belirlenmesi kapanması üzerine kira bedellerinin ödenip-ödenme- üst sınır bulunmaktadır. Tarafların anlaşması daha
sırasında yeceği veya kira bedellerinde indirim yapılması ko- yüksek oranda olsa bile tüketici fiyat endeksindeki
herhangi bir nuları gündeme gelmiştir. Bu durumlara bağlı olarak on iki aylık ortalama değişim oranını geçemez.
sınırlama kira uyarlama davalarında artış meydana gelmiştir. Ey- TBK Geçici 1. Maddesine göre 11.06.2022-
lül/2021 tarihinden sonra ise dövizdeki ani artış, yük-
yoktur. Kira sek enflasyon ve maliyetlerin artmasına bağlı olarak da 01.07.2023 tarihleri arasında yenilenecek konut kira
sözleşmesinin kira bedellerinde anlaşmazlıklar ortaya çıkmış, kira tes- sözleşmelerindeki artış, bir önceki yılın kira bedeli-
tarafı olan kiraya pit ve tahliye davlarında büyük oranda artış olmuştur. nin %25’ini geçemeyecektir. Konut kiraları bakımın-
dan bu hükme göre belirtilen tarihler arasında kira
veren ile kiracı Kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesi artışında üst sınır, tüketici fiyat endeksindeki on iki

serbestçe kira önemli bir husustur. Kira bedelinin ilk olarak kira aylık ortalama (TÜFE) değil, bir önceki yılın kira be-
sözleşmesi ile belirlenmesi sırasında herhangi bir sı-
bedelini herhangi nırlama yoktur. Kira sözleşmesinin tarafı olan kiraya delinin %25’dir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat
bir sınırlamaya veren ile kiracı serbestçe kira bedelini herhangi bir endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim
oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde
tabi olmaksızın sınırlamaya tabi olmaksızın belirleyebilir. TÜFE değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan
belirleyebilir. Yenilenen kira dönemi için taraflar kira sözleşmesin- daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.