Page 37 - borsaaktuel-68-k

DEĞERLENDİRME MART-NİSAN 37

DÜNYA PİYASALARINDA TARIM ÜRÜNLERİ

ARZ-TALEP GÖRÜNÜMÜ

İSMAİL KEMALOĞLU

Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı tarafın- ülkede değiştirilmiştir.
dan periyodik olarak yayınlanan dünya tarım ürünleri • Küresel tüketim, özellikle Hindistan ve AB için
arz-talep ve ticaret görünüm raporlarının sonuncusu daha yüksek yem ve küspe kullanımı nedeniyle
Ocak ayı içinde yayınlandı. Genel olarak, 2023-24 1,8 milyon ton artırılarak 796,5 milyona yüksel-
hasat sezonunda üretim ve stoklar açısından olumlu tilmiştir. Hindistan’ın tüketimi, Food Corporati-
bir sezon yaşandığını belirtebiliriz.
on of India tarafından bildirilen en son hükümet
Zaten, son bir yıllık fiyat değişimleri değerlendirme- stoklarından elde edilen daha fazla zımni kullanı-
sinde de bunun etkisini görmemiz mümkündür. Zira; ma bağlı olarak 1,3 milyon ton artırılmıştır. AB
son bir yılda hububat fiyatlarında ortalama %25 fiyat buğday tüketimi, yemlik tahıl kullanımındaki
düşüşleri yaşanırken, yağlı tohumlardaki düşüş yakla- azalmayı kısmen telafi edecek şekilde Ukrayna’dan
şık %23 seviyelerinde gerçekleşti. öngörülen daha büyük ithalatlara bağlı olarak
artırılmıştır. Dünya ticareti, Ukrayna, Rusya,
Gerek hububat, gerek bakliyat ve gerekse yağlı to- Avustralya ve Kanada’nın AB’deki düşüşü fazla-
humlar üretimleri bazı bölgelerde görülen iklim de- sıyla telafi eden yüksek ihracatları nedeniyle 2,4
ğişikliği etkisine rağmen artış olan ülkelerin baz etkisi milyon ton artışla 209,5 milyon tona yükselmiştir.
ile sezon açısından gayet olumlu seyrediyor. Hatta Ukrayna’nın ihracatı 1,5 milyon ton artışla 14,0
şunu rahalıkla söylemek mümkün ki, 2023-24 hasat milyona yükselse de geçen yılın altında kalmıştır.
sezonu hububat ve yağlı tohum üretimleri açısından Öngörülen 2023/24 sonu stokları, AB ve Ukray- Gerek hububat,
rekor yılı olarak kapanıyor. na’daki artışlar nedeniyle 1,8 milyon ton artışla gerek bakliyat
260,0 milyona yükselmiştir. ve gerekse
YAYINLANAN SON RAPORU ÖZETLEMEYE ÇALIŞIRSAK;
• 2023/24 dönemi için küresel iri taneli kaba yem yağlı tohumlar
• 2023/24 dönemi için küresel buğday görünü- hammaddeleri üretiminin 11,9 milyon ton artışla
mü, geçen aya kıyasla daha büyük arz, tüketim, 1.513,9 milyon tona yükseleceği tahmin edilmek- üretimleri bazı
ticaret ve bitiş stokları öngörülmektedir. Küresel tedir. Bu ayın kaba yem hammaddeleri görünümü bölgelerde
arz, yüksek başlangıç stokları ve üretim nedeniyle daha büyük üretim, daha düşük ticaret ve daha görülen iklim
3,6 milyon ton artışla 1.056,5 milyon tona yük- yüksek stoklar öngörmektedir. Mısır üretiminin değişikliği
seltilmiştir. Küresel başlangıç stoklarındaki artış Çin, Hindistan ve Paraguay’daki artışlarla kısmen etkisine
esas olarak, 2021/22’den bu yana yem ve küspe yükseleceği tahmin edilirken Brezilya’daki düşüş-
kullanım tahminlerinde aşağı yönlü revizyonlar le dengelenmektedir. Çin mısır üretimi, Ulusal rağmen artış
nedeniyle başlangıç stoklarının 2,2 milyon ton ar- İstatistik Bürosu’nun son alan ve verim verilerine olan ülkelerin
tışla 3,5 milyona yükseldiği Ukrayna için yapılan dayanarak 288,8 milyon tonluk rekor bir seviyeye baz etkisi ile
revizyonların sonucudur. Üretim, Rusya, Ukrayna yükselmiştir. Hindistan mısır üretimi yüksek ekiliş sezon açısından
ve Suudi Arabistan’daki artışların Çin’deki düşüşü alanı nedeniyle artırılmıştır. Brezilya mısır üretimi,
fazlasıyla telafi etmesiyle, çoğunlukla güncellen- düşük ikinci ürün mısır alanı beklentilerini yansı- gayet olumlu
miş hükümet tahminlerine dayalı olarak birkaç tacak şekilde düşürülmüştür. seyrediyor.