Page 38 - borsaaktuel-68-k

38 DEĞERLENDİRME

• 2023/24 dönemi için başlıca küresel iri taneli düşürmüştür. Bir diğer önemli yağlı tohum deği-
tahıl ticareti değişiklikleri arasında Türkiye’nin şikliği ise AB, Arjantin ve Rusya’daki düşük üretim
mısır ihracatının artması, Brezilya ve Hindistan’ın nedeniyle 1,3 milyon ton azalan küresel ayçiçeği
ise azalması yer alıyor. Mısır ithalatı İran, Irak ve tohumu üretimi olmuştur.
Türkiye için artırılırken AB, Bangladeş ve Vietnam • 2023/24 dönemi için küresel soya fasulyesi
için azaltılmıştır. Sorgum ihracatı Amerika Birleşik ezmesi neredeyse değişmemiştir; Brezilya’daki
Devletleri için artırılırken Çin için daha yüksek it- düşük işleme miktarı Arjantin, Hindistan, Boliv-
halat öngörülmektedir. Çin’in yemlik ve artık mısır
kullanımı daha büyük bir mahsule bağlı olarak ar- ya, Mısır ve Tayland’daki yüksek ezme miktarıyla
dengelenmiştir. Soya fasulyesi küspesi ticareti, Ar-
tırılmıştır. Yabancı mısır bitiş stokları, çoğunlukla
Çin’deki artışın Brezilya’daki düşüşle kısmen den- jantin, Hindistan ve Bolivya’nın artan ihracatının
gelenmesini yansıtacak şekilde daha yüksektir. Kü- Brezilya’nın azalan sevkiyatlarını dengelemesi ne-
resel mısır stokları 10,0 milyon ton artışla 325,2 deniyle değişmemiştir.
milyon tona ulaşmıştır. • 2023/24 dönemi için küresel soya fasulyesi ihra-
catı, Paraguay ve Rusya’nın ihracatlarındaki artışla
• 2023/24 küresel pirinç görünümü bu ay arz, tüke-
tim, ticaret ve nihai stokların azalması yönündedir. birlikte 0,7 milyon ton artarak 170,9 milyon tona
Arz 3,5 milyon ton düşüşle 689,4 milyona geriler- yükselmiştir. Küresel soya fasulyesi nihai stokları-
ken, bu düşüşün büyük kısmı Ulusal İstatistik Büro- nın 0,4 milyon ton artışla 114,6 milyon ton olaca-
su tarafından bildirilen düşük Çin üretim tahminin- ğı tahmin edilirken, bunun başlıca nedeni ABD ve
den kaynaklanmaktadır. Dünya 2023/24 tüketimi Arjantin’in yüksek stoklarının Brezilya’nın düşük
2,9 milyon ton düşüşle 522,1 milyona gerilerken, stoklarıyla kısmen dengelenmesidir.
bu düşüşün büyük kısmı Çin’deki düşüşten kaynak- Son günlerde Kızıldeniz kaynaklı lojistik sıkıntılar ve
lanmaktadır. Dünya 2023/24 ticareti, temel olarak geçişlerin Ümit Burnu’na kaymasına bağlı artan mali-
Hindistan’ın ihracatındaki azalma nedeniyle 0,5 yetler genel olarak hammadde fiyatlarında artış olarak
milyon ton düşürülerek 51,5 milyona indirilmiştir. yansımış olsa da özellikle Karadeniz hattındaki stok
Öngörülen dünya nihai stokları, Çin stoklarının ve ihracat iştahı fiyatları dengelemektedir.
2016/17’den bu yana en düşük seviyeye gerilemesi- Rusya ve Ukrayna’daki rekolte artışları, yeni sezona
nin Endonezya, Hindistan ve Tayland stoklarındaki
artışla kısmen dengelenmesi nedeniyle 0,5 milyon dair olumlu beklentiler, stokların eritilmek istenmesi
ton azalarak 167,3 milyona düşmüştür. uluslararası fiyatlarıın artışını baskılamaktadır. Talep
taraftaki stressiz pozisyonlar, ekonomilerdeki resesyon
Kızıldeniz • 2023/24 küresel yağlı tohum görünümü Ar- beklentisi de buna destek olmaktadır.
kaynaklı lojistik jantin, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, Her ne kadar devam eden savaşlar, çatışmalar ve ulus-
sıkıntıları ve Paraguay ve Bolivya için yüksek üretim tahmin- lararası jeopolitik riskler sözkonusu olsa da artan üre-
leri Brezilya’daki düşüşle dengelendiği için küresel
geçişlerin 2023/24 soya fasulyesi üretimi 0,1 milyon ton timler bu olumsuz etkilerin sınırlı yansımasına sebep
Ümit Burnu’na artışla 399,0 milyona yükseltilmiştir. Sezon başın- olmaktadır.
kaymasına bağlı daki bol yağışlar Arjantin ve Paraguay için verim Dünyanın en büyük buğday ithalatçılarından olan
artan maliyetler beklentilerini iyileştirerek üretimi sırasıyla 2,0 mil- ülkemizdeki rekolte artışına bağlı ithalatın azalması
yon ton artırarak 50,0 milyona ve 0,3 milyon ton da uluslararsı fiyatlara etki etmektedir. 2023-24 hasat
genel olarak artırarak 10,3 milyona yükseltmiştir. Çin Ulusal sezonu ülkemiz açısından 42 milyon tonlara ulaşan
hammadde İstatistik Bürosu’nun raporlarına göre Çin’in soya hububat üretimi ile rekor bir yıl olmuştur.
fiyatlarında artış fasulyesi rekoltesi 0,3 milyon ton artışla 20,8 mil- Artan hububat ekilişleri ve devam eden olumlu iklim
olarak yansımış yona yükselmiştir. Rusya’nın soya fasulyesi üretimi şartları gelecek yıl beklentilerini de pozitif göster-
yüksek rekolte nedeniyle 0,4 milyon ton artışla 6,8
olsa da özellikle milyona yükselmiştir. Buna karşılık, Brezilya için mektedir.

Karadeniz soya fasulyesi üretiminin geçen aya göre 4,0 mil- Bu aylarda uluslararası piyasalarda hammadde fiyatla-
hattındaki yon ton düşüşle 157,0 milyon ton ve geçen yılki rının hızlı yükselişine dair bir beklenti görünmemek-
stok ve ihracat 160,0 milyon tonluk rekor mahsule göre 3,0 mil- tedir. Şubat ayından itibaren piyasalar yeni hasadın
iştahı fiyatları yon ton düşüşle 157,0 milyon ton olacağı tahmin beklentilerini satınalmaya başlayacaktır. Bahar ayları
ile görünecek muhtemek iklim şartları beklentileri
edilmektedir. Orta Batı bölgesi ve kuzeydoğu eya-
dengelemekte. letlerindeki yağışların azalması verim potansiyelini şekillendirecektir.