Page 35 - borsaaktuel-67-Toplu

35
OCAK-ŞUBAT 35
OCAK-ŞUBAT

başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işve- belirlenmektedir. Ancak hakim altı ayın üzerinde
ren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört tazminata hükmedecekse gerekçesini ayrıca açık-
aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat lamalıdır. Buna göre, İşe başlatmama tazminatının
ödemekle yükümlü olur (İK. m.21/1). İşe başlat- hesaplanmasına ilişkin kanuni bir düzenleme bulun-
mama tazminatı, brüt ücret üzerinden hesaplanır. mamakta olup Yargıtay kararlarıyla bu hususa açık-
Yalnızca damga vergisine tabi olup gelir vergisinden lık getirilmiştir. İşe başlatmama tazminatı hesabında
ve SGK kesintisinden muaftır. Belirtilen dört-sekiz işçinin kıdemi esas alınmakta ve tazminat tutarı;
aylık tazminatın tutarının belirlenmesine ilişkin yar- 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4 aylık,
gıtay içtihadı birleştirme kurulunun verdiği karara 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5 aylık,
göre hakim somut olayın özelliklerine göre belirleye- 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti
cektir. Şöyle ki, feshin geçersizliği ve işe iade kararına tutarında belirlenmektedir Y9HD., E. 2019/2672,
rağmen süresinde başvurduğu hâlde işverence işçiyi K. 2019/6911, T. 27.3.2019. 6 ayın üzeri için ise
işe başlatılmayan işçi lehine hüküm altına alınacak hakim gerekçeyi tam olarak belirtmelidir.
en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarındaki iş güvencesi
( işe başlatmama ) tazminatının miktarını hakimin, Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine
Kanunun 21. maddesinin gerekçesinde yer alan “iş karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halin- İşe başlatmama
sözleşmesinin sona erdirilmesi” ve “işverenin işçiyi de ödenecek tazminat miktarını da belirler (İK. tazminatı, brüt
işe başlatmama sebeplerini dikkate alarak, her somut m.21/2).
olayın özelliğine göre takdir etmesi gerektiği dikka- İş Kanunu madde 21/1,2 ve 3 hükümleri mutlak ücret üzerinden
te alındığında, bağlayıcı nitelikteki içtihadı birleş- emredici olup hiçbir surette değiştirilemez. Örne- hesaplanır.
tirme kararı verilerek bu yetkinin sınırlandırılması ğin, en az dört en çok sekiz aylık ücret tutarındaki Yalnızca damga
mümkün olmadığından içtihatların birleştirilmesine tazminat sözleşmeler ile artırılamaz ve azaltılamaz. vergisine tabi
gerek olmadığı ve ön sorun bulunduğu sonuç ve ka- Burada yine belirtilmelidir ki, İş Güvencesine ilişkin olup gelir
naatine varılmıştır. YİBK., E. 2017/3, K. 2018/3, T. hükümler kamu düzenine ilişkin olup, söz konusu
13.4.2018. vergisinden
hükümler kapsamında işe iade davası açma hakkını
Dört-sekiz aylık iş güvencesi tazminatının belirlen- ortadan kaldıran işlemlere değer verilemez. Başka ve SGK
mesi alt ve üst sınırlar belirlenirken yargı kararlarına bir anlatımla, işe iade davasından önceden feragat kesintisinden
göre işçinin çalışma süresine göre tazminat miktarı mümkün değildir. muaftır.