Page 3 - 04. İSTİB Haber Temmuz 2022 Sayı 4

04Syf 3_MASTER 1.07.2022 13:58 Page 1

GÜNCEL
TEMMUZ 2022 3

Gıda üretimine strateji TMO, elindeki

odaklı bakmalıyız fındık stoklarını

haziran içinde

elden çıkardı

w İSMAİL ŞEN
İstanbul
stanbul Ticaret Borsasının Haziran ayı Ticaret Borsası TMO yaptığı 1,7 milyar dolar
meclis toplantısında yaptığı duyuru ile gelir elde edilmesi
olumlu bir gelişme.
Giresun, Samsun,
konuşmada, dünyanın ana gündem Başkanı Ali Ordu ve Kocaeli Bu adımla
İ maddesinin gıda olduğunu belirten Kopuz, Başmüdürlükleri ihracatımızın
Başkan Ali Kopuz, “Gelişmiş - geri kalmış, gıdanın stoklarında sekteye
sanayileşmiş - sanayileşmemiş, kaynak fakiri - bulunan 18 bin ton uğramaması
petrol zengini, stratejik öneme sahip veya önemine dikkat (17.000 ton Levant, sağlanmış oldu”
değil, savaşta veya barış içinde; her ülkenin çekerek, 1.000 ton Giresun dedi.
ana gündemi gıda” şeklinde konuştu. Bunun “Tarımsal kalite) 2021 yılı TMO’nun 44
ana nedeninin gıda fiyatlarının hızla mahsulü Giresun Çetin Topaloğlu liralık fiyatının
yükselmesi olduğunu söyleyen Kopuz, hasılamızı ve Levant Kalite kabuklu yakında açıklanacak taban
konuşmasını şöyle sürdürdü: “Dünya tahıl yeni ve etkin fındıkların serbest satışa fiyatla ilgili fikir de verdiğine
ihtiyacının önemli bir kısmını karşılayan iki politikalar ile açıldığını duyurdu. TMO Satış dikkat çeken İstanbul Ticaret
ülkeden birinin diğerini işgali ile bir gıda krizi fiyatı olarak; %50 sağlam iç Borsası Meclis Üyesi Çetin
beklentisi de artıyor… Maalesef bu tip artırmak için fındık esasına göre peşin bedel Topaloğlu, “Bilindiği gibi
konularda, gerçekten bir krizi doğuracak elimizden mukabilinde KDV hariç olmak Toprak Mahsulleri Ofisinin
şartların var olmasına bakmadan, bir söylenti üzere, Giresun ve Levant Kalite şimdiye kadar yıl içinde yaptığı
çıkması bile yetiyor. Herkes kriz olacakmış geleni yapmak için 44 TL/kg olarak belirledi satışların altında bir taban fiyat
gibi pozisyon alıyor ve bu durum da fiyatları zorundayız. Fındıkta taban fiyat hiç açıklanmadı. Bunun anlamı
daha da artırıyor. Gıda iyi gelecek taban fiyat 44 liranın üstünde
olacak. Burada üreticimiz
Gıda tedarik sorunları tüm maddelerinin Toprak Mahsulleri Ofisinin memnun olacağı bir taban
dünyanın gündeminde elinde bulundurduğu stokları fiyatıyla karşılaşacaktır.
üretimine Dolayısıyla bahçelerin bakımına
Gıdanın gündemi ne ölçüde meşgul ettiğini kâr odaklı Haziran ayı içinde kilosu 44 gösterilen özenin önemi daha da
daha iyi anlatabilmek için birkaç örnek TL’den satma kararı almasını artmıştır. Bahçelerin bakımı ne
değerlendiren İstanbul Ticaret
vermek istiyorum. Hafta başında İtalya İçişleri değil, strateji Borsası Meclis üyesi Çetin kadar iyi yapılırsa verim o kadar
Bakanı Luciana Lamorgese, Ukrayna’daki odaklı Topaloğlu, “TMO’nun bu kararı artacak, kazanç o miktarda
savaşının doğurduğu yoksulluk ve açlığın, bakmalıyız” çok önemli. Bilindiği gibi yüksek olacaktır. Yani bahçe
Avrupa’ya yeni bir göç dalgasına sebep Toprak Mahsulleri Ofisi bakımı için emek vermek
olacağına inandığını belirtti. FAO baş dedi. geçtiğimiz Mayıs ayında kesinlikle boşa gitmeyecektir.
ekonomisti Maximo Torero ise, Ukrayna stoklarında bulunan 2021 Fındık, üreticiden başlayarak
savaşının gıda piyasalarına hem doğrudan mahsulü kabuklu fındığın 20 bin tüm Türkiye için bir zenginlik
hem de dolaylı etkilerine dikkat çekerek, öne çekilmesi üreticimizi İlk çeyrekteki yüzde 0.9 büyüme tonluk kısmını kilosu 41 liradan kaynağıdır. Bu nedenle
savaşın gıda yanında enerji fiyatlarını da biraz daha rahatlatacaktır. Zira enerji endişe verici satmıştı. Bu ay içinde de 18 bin verimliliği artırmak için dökülen
yükselttiğini, enerji fiyatlarındaki artışın gıda fiyatları gübre üretimini etkiliyor, gübre ton fındığı 44 liradan satma her damla terin karşılığı
fiyatlarına bir kez daha etki yaptığını belirtti. kullanımından vazgeçmek zorunda kalan Türkiye 2022’nin ilk çeyreğinde yüzde 7,3 kararı aldı. Bu kararla TMO, olacaktır” dedi.
Son haftalarda Avrupa’da market raflarında üretici de yüksek verim alamıyor. Verimin büyüdüğünü hatırlatan Ali Kopuz, “Olağan- ihracatçının döviz kuru Topaloğlu, TMO’nun
boşluklar oluşmaya başladı. Gıda tedarik düşmesi halinde hem karlılık azalır hem de üstü şartlarda gerçekleşen bu büyüme olumlu. dolayısıyla artan dış talebi piyasayı dengeleyecek adımları
zincirinde yaşanan sorunlar nedeniyle, ülke içinde arz açığı doğar. Bu da, ithalat Ancak tarımın ilk çeyrekte sadece yüzde 0,9 karşılaması sürecinde sorun doğru zamanda ve doğru yerde
Almanya’daki bazı marketlerde un ve kapısının açılacağı bir kısır döngüye yol büyümesi endişe verici. Tarımsal hasılamızı yaşanmamasını sağladı. 1 Eylül attığına dikkat çekerek, “Bu
makarna gibi ürünler için sınırlı satış başladı. açabilir. Bizim önlemimizi bu noktaya yeni ve etkin politikalar ile artırmak için 2021-31 Mayıs 2022 tarihleri adımlar, ülkemizin zengin-
Kısaca, iki ülkenin de küresel tahıl ticaretinde gelmeden almak için atılan her önleyici elimizden geleni yapmak zorundayız. Özellikle arasında, 287 bin ton olarak liklerinin değerlenmesini
zirvede olması dünyayı bir tahıl krizi ile karşı politikanın çok önemli olduğuna temel gıda maddelerinin üretimine kar odaklı gerçekleşen fındık ihracatından sağlıyor” şeklinde konuştu.
karşıya bıraktı. inanıyorum.” değil, strateji odaklı bakmalıyız” diye konuştu.
Gübre fiyatı artışı gıda
enflasyonuna yol açıyor
Türkiye, Ukrayna limanlarından 20 milyon
ton tahıl çıkarılması için bir güvenlik koridoru
için mesai harcıyor. Bu gerçekleşirse, tahıl
arzında bir nebze rahatlama yaşanabilir.
Bununla birlikte, dünyadaki koşullar
değişmedikçe, bu çözümün etkileri de geçici
olacaktır. Zira Rusya’ya karşı alınan kısıtlama
kararlarının ardından doğalgaz fiyatı artınca
hem enerji krizi patlak verdi hem de
doğalgazdan üretilen gübrenin fiyatı arttı. Bu
da doğal olarak gıda enflasyonuna yol açan
başka bir neden oldu.”
Dünya gibi biz de harekete
geçelim
İSTİB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kopuz,
ne kadar süreceği belli olmayan Rus - Ukrayna
savaşının etkilerinden korunmak için, tarımsal
üretimin artırılması ve yeni tedbirler alınması
gerektiğini belirterek, “Bildiğiniz üzere daha
önce gıdada piyasanın dengelenmesi için tüm
dünya gibi bizim de harekete geçmemiz
gerektiğini vurgulamıştık. Bu kapsamda
hububatta gümrük vergisi sıfırlanmasının,
tarımsal desteklerin artırılmasının ve dökme
tarımsal ürünler ile canlı hayvan ihracatının
bir süre için izne tabi olarak yapılmasının
ülkemizin yararına olacağını ifade etmiştik. Bu
talebimizin altında geleceğini öngördüğümüz
hububat ve gıda krizi vardı. Neyse ki
hükümetimiz, gereken önlemleri ivedilikle
aldı.
Türkiye tarımda ithalatçı
bir ülke değil

Genel kanının aksine Türkiye tarımda her
şeyi ithal eden bir ülke değil. Tarımsal hasılada
dünyada ilk 10’da, Avrupa’da ise birinci
durumdayız. Ancak bu durumumuz
geleceğimizi garanti altına aldığımızı
göstermiyor. Çünkü çiftçimiz önümüzdeki
dönemde artan maliyetler karşısında üretim
konusunda çekingen davranabilir. Hükümet
bu doğrultuda adımlar atıyor ve inşallah
atmaya da devam edecek. Et Süt Kurumunun
2 Nisan - 1 Mayıs arası için geçerli olan sığır
başına 2.500 TL kesim desteğinin yılsonuna
kadar uzatılması ve TMO’nun sert ekmeklik
buğdayın tonunu 7 bin 50 liradan, arpayı ise
ton başına 6 bin liradan alacağını açıklaması,
bu tedbirlere iyi birer örnek.
Önleyici politikalar
önem taşıyor

Bunların yanında ek mazot ve gübre
destekleri de var... Ayrıca bazı ödemelerin