Page 6 - 04. İSTİB Haber Temmuz 2022 Sayı 4
P. 6
04Syf 6_MASTER 1.07.2022 12:01 Page 1
6 PİYASA TEMMUZ 2022
Tarımda hasat Eski Müsteşar Yardımcısı İsmail
Kemaloğlu
sezonu piyasa Tarım piyasalarında
yaşanan gelişmeler
görünümü tedirginlikler devam ediyor. Gıda krizi,
Dünya tarım piyasalarında
buğday krizi kavramları daha sıklıkla
işlenmeye başlandı. Ülkelerin enflasyon
rakamlarında uzun yıllar
ortalamalarına göre ciddi artışlar var.
Avrupa Birliği ülkeleri, ABD dahil
olmak üzere çok uzun süredir
Dünyada çok az ülkede bulunan bir özellik olarak enflasyona alışık olmayan ülkeler enerji
ülkemizde hububat hasadı yaklaşık 3 ay sürüyor. ve gıda fiyatlarının sürüklemesiyle
tarihi enflasyon rakamlarını yaşıyor.
Ülkemizde hububat hasat sezonu başladı. Bizler değişik vesilelerle altını çiziyoruz
ki, esasında dünyada tarım ürünlerinin
üretim m,ktarına dayalı bir kıtlık veya
w İSMAİL KAMİLOĞLU Bugüne kadarki bir yokluk söz konusu değildir.
istatistikler göstermiştir
AKLİyAT ve yağlı ki, ülkemizde rekoltede Dünyanın gerek tarım toprağı gerekse
üretim potansiyeli insanlığı
tohumlarda bölgelere göre %50’ler civarı kayıp çok besleyebilecek miktardadır. Bugn
hasat başlamak üzere olağan dışı bir dünya küresinde 13.2 milyar hektar
Bdiyebiliriz. Akdeniz ve durumdur. Bu manada karasal alan bulunmakla birlikte bunun
Güneydoğu Anadolu ayrıca Ege farklı coğrafya ve 4.2 milyar hektarı potansiyel tarım
Bölgesinde buğday ve arpa hasadı iklimsel faktörlerin arazidir. Oysa dünya bugün 1.6 milyar
başladı ve devam ediyor. Bu vesile ile etkisiyle iklim hektar civarında tarım arazisini
önemli bir noktanın altını çizmek değişikliğinin kullanmaktadır. Başka bir örnek
isteriz. Dünyada çok az ülkede olumsuzluklarını vermek gerekirse bugün küresel açlığın
bulunan bir özellik olarak ülkemizde daha az ve beslenme yetersizliğinin en yoğun
hububat hasadı yaklaşık 3 ay hissedebilen bir olduğu bölge sahra altı Afrika
sürmektedir. Mayıs ayı itibarıyla kuşaktayız ülkelerinin bulunduğu bölgedir. Oysa
Çukurova, Amik Ovası, Harran Ovası, diyebiliriz. Afrika kıtasındaki 11 ülkeyi havzasına
Ege gibi bölgelerde başlayan hasat, Bu çerçevede özetlemek gerekirse alan bir nil nehri ve yeterli toprak söz
Ağustos ayı itibarıyla Doğuanadolu’da bu yıl da Güneydoğu Anadolu, konusudur. Yani tarım için toprak
son bulmaktadır. Bu farklı iklim ve Akdeniz ve İç Anadolu Bölgesinde vardır, su vardır. Bugün dünyada arazi
coğrafyada üretim yapabilmenin özellikle bahar yağışlarının azlığına kiralama veya satın alma
zenginliği aynı zamanda önemli bir bağlı olarak bir rekolte kaybı söz TMO Müdahale operasyonlarının en yoğun olduğu
tarımsal riskin azaltılmasına vesiledir. konusudur. Buğday ve arpa gibi bölgelerden biri çok ilginçtir ki,
Avustralya veya Kanada gibi belirli hububat ürünlerinin %80’e yakın Fiyatları dünyanın en fazla açıkla boğuşan ülke
ülkelerde kuraklık veya olumsuz iklim kısmını kuru tarım şartlarında sınırlarıdır.
Uluslararası raporlarda, en son
şartları yaşandığında hasadın yarısını yaptığımız, sulanabilen alanların Bu yılki müdahale fiyatı beklentisi ürünün daha iyi bir USDA tarafından yayınlanan rekolte
kaybetme riski söz konusudur. Çünkü %20’ler civarında olduğunu göz önüne açıklamasında genelde alışık fiyata piyasada işlem tahminlerinde dünya buğday
üretim coğrafyası ve bölgesi aynı aldığımızda ekim ve bahar dönemi olmadığımız bir yöntem görmesine vesile olabilir. Bu üretiminin 775 milyon ton civarında
kuşakta bulunmaktadır. Oysa yağışlarının bu ürünler için neyi ifade hayata geçirilmiş oldu. durumda kamu yurt içi olacağı, tüketimin ise 785 milyon
ülkemizde her bölgenin farklı coğrafi ettiği daha iyi anlaşılabilir. Ürününü Toprak Mahsulleri tüketimi karşılamak için yine tonları bulacağı açıklanmıştır. Her ne
ithalata başvurmak zorunda
ve iklimsel özellikleri söz konusudur. REKOLTE GEÇEN yILDAN İyİ Ofisine satan çiftçilere kalabilir. kadar üretim ve tüketim arasında 10
açıklanan müdahale fiyatlarına
Geçen yıl da yaşadığımız gibi ilave olarak 1000 tl/ton fark Hasatın başladığı milyon ton civarında bir fark söz
Güneydoğu Anadolu veya İç Anadolu Marmara Bölgesinde geçen yılki gibi fiyat verileceği belirtildi. bugünlerde çiftçilerin konusu ise de dünyada 270 milyon ton
Bölgesinde bir kuraklık yaşanmakla olumlu bir iklim sezonu yaşandı. Ülke Buradaki temel yaklaşıma ürününü genel olarak civarı buğday stoğunun devretmesi söz
birlikte Marmara Bölgesinde veya genelini değerlendirdiğimizde baktığımızda çiftçinini eline bekletme eğiliminde konusudur. Aynı şekilde mısır, arpa ve
Doğuanadolu Bölgesinde olumlu bir özellikle buğday ekilişindeki azalma, geçen fiyatla piyasa fiyatı olduğunu, piyasada tüccar yağlı tohumlar grubunda da belirli
üretim sezonu yaşanabilmektedir. girdi maliyetlerindeki artışa bağlı arasındaki farkın gıda faaliyetinin yoğun devam ürünlerde azalma olmakla birlikte
olarak gübre ve sertifikalı enflasyonunun önlenmesine ettiğini söyleyebiliriz. İç önemli stok devirleri söz konusudur.
olumlu katkı verebileceğini
Anadolu Bölgesi ve Marmara
tohum söyleyebiliriz. gibi daha yoğun potansiyelin Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın
Buğday alım fiyatı
her iki ülkenin dünya tarım ürünleri
MAKARNALIK CİNSİ ALIM FİYATI (TL/TON) geçen yıldan daha savunduğumuz şey; arpa hasadı yoğunlaştıkça dolayısıyla piyasalara olumsuz
kullanımındaki
Yani uzun yıllardır
olduğu bölgelerde buğday ve
üretimi ve ihracatındaki etkileri
düşüşün etkisiyle
müdahale fiyatının bir tatmin
piyasalar şekillenmiş olacaktır.
yansıması normaldir. Ancak son
Diğer taraftan TMO
olumlu bir iklim
fiyat, bir tavan fiyat olmadığı
raporlarda Rusya’nın 85 milyon ton
tarafından yapılan açıklamayla
bir eşik fiyat mahiyeti
yaşanmasına rağmen
MAKARNALIK BUĞDAY (2. Grup)
6.500
civarlarında buğday üreteceği ve
yine uzun dönemdir alışık
taşıdığıdır. Dolayısıyla çok
üretim artışının
bunun 35-40 milyon tonunu ihraç
yüksek müdahale fiyatları
olmadığımız şekilde ‘Un
beklenen miktarlarda
6.250
DÜŞÜK VASIFLI MAKARNALIK BUĞDAY
EKMEKLİK SERT EKMEKLİK BUĞDAY (2.Grup) 6.050 gerçekleşemeyeceğini aynı zamanda hammadde Regülasyonu’ amacıyla hasat edebileceği açıklanmaktadır. Aynı
döneminde un sanayine
fiyatlarının artışına bağlı
şekilde Ukrayna limanlarında da geçen
öngörmekteyiz.
düşük fiyatla buğday tahsisi
olarak un, makarna, irmik,
yıldan bekleyen tahıl stokları yanında
Rekoltenin buğday
bisküvi gibi mamul
yapılacağı açıklanmıştır.
yeni yıl üretimlerinin belirli yollarla
DİĞER EKMEKLİK BUĞDAYLAR (2.Grup)
6.025
için geçen yıldan
Haziran ayı itibarıyla un
fiyatlarında da artış demektir.
uluslararası ticarete kazandırılma
Esas olan çiftçinin üretimi
regülasyonu kapsamında
daha iyi olduğunun
DÜŞÜK VASIFLI EKMEKLİK BUĞDAY
5.975
altını çizebiliriz, arpa
noktada 2 şeyi birbirine karıştırmamak
toplam miktarın tatmin edici
4500 tl/ton civarında fiyatla
için de bir miktar sürdürebilmesi için eline geçen protokol imzalayan firmalara gayretleri söz konusudur. Tam bu
gerekir; Evet dünyada gıda tedarik
ARPA-ÇAVDAR-YULAF-TRİTİKALE (2.Grup) 5.500 artış söz konusudur. olmasıdır. Bu açıdan buğday tahsisi yapılacak, zincirinde bozulmalar, maliyetlerde
Mısır hasadı Ağustos müdahale fiyatı yanında tahsisler fiili olarak Eylül ayı ciddi artış, lojistikteki sıkıntılar,
itibarıyla gerçekleşecektir.
destek teşvik, prim, fark fiyat
ayı itibarıyla Çukurova gibi uygulamalar enflasyon Değişen dünya şartları fiyatların artması söz konusudur.
hattında başlamaktadır. Aynı şekilde açısından olumlu üretimde yeterliliği ve daha Ancak tekrar ifade edelim ki, üretim ve
İstanbul Ticaret Borsası adına imtiyaz sahibi yağlı tohumlarda Haziran itibarıyla yaklaşımlardır. geniş çerçevede gıda miktara dayalı bir kıtlık, bir yokluk söz
Yönetim Kurulu Başkanı Marmara Bölgesinde kanola, Akdeniz Diğer taraftan söz konusu güvenliğini çok kritik hale konusu değildir. Yine bu noktada
ALİ KOPUz Bölgesinde ayçiçeği tohumu ile yoğun fark fiyatın sadece ürününü getirmiştir. Bugün yurt değişen dünya tarım ürünleri
dışından ekmeklik buğday
TMO’ya satana verilmesi
ticaretinde dengelerin nasıl
bir hasat süreci görülecektir.
devletin yurt içi piyasadan ithalatı yapmak istediğimizde şekillendiğini iyi analiz etmek
Genel Yayın ürün satın almak istediğine 450 $ tonları (7300 tl/ton),
Koordinatörü BUĞDAyDA KRİTİK EŞİK işarettir. Ancak piyasa mısır ithalatı yapmak gerekmektedir.
Şule Karadeniz Buğdayda yeterlilik kavramı sıklıkla tecrübemizle bir konunun istediğinizde 400 $ ton (6400 Enerji, su, tarım ve gıdanın bugünün
Genel Yayın Yönetmeni ve tartışılan konulardandır. yıllık buğday altını çizmiş olalım; piyasa tl/ton) bedelleri ödemeniz ve geleceğin en stratejik 3 alanı olduğu
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü tüketimimiz 20-21 milyon ton civarında düzenleme kurumlarının gerekmektedir. dünyada sınırlı sayıda üretici ve
İsmail Şen seyretmektedir. Bu miktardaki artış temel görevi ihtiyaç duyulan Dolayısıyla ithalat ucuz ihracatçı ülkenin bulunması dengeleri
daha hassas hale getirmektedir. En son
YAYIN KURULU veya azalışı yem sektörünün talebi bir bardak su için bardağı dolu değildir. Üstelik savaşların Davos zirvesinde dünya gıda
İlhan Koyunseven, Hakkı İsmet Aral, Recep Salih belirlemektedir. Dolayısıyla bu tutmaktır. Şayet bardakta etkisiyle kolay da değildir. ticaretinin %70’ini 4 tane şirketin
Haziran sonu ve Temmuz ayı
Al, Alaattin Altuntaş, Ali Taş Gülen, Emre Acar, denklemden son birkaç yıldır buğday eksiklik varsa onu dışardan yönettiği gündeme getirilmişti. Aynı
Mehmet Beşir Kılıç, Ömer Tekinaslan, Zeki Aslan, yeterliliğinde daha kritik bir eşikte tamamlayacak araçları başında hububat hasatının
Zülküf Kopuz, Taha Enes Şener harekete geçirmektedir yoksa yoğunlaşmasını şekilde dünya tarım ürünleri, tohum,
olduğumuzu söyleyebiliriz. yurt içi bardakta bulunan suyu beklemekteyiz. Bu yıl iklim ilaç, gübre piyasasını sınırlı sayıda
EDİTÖR tüketimi üretimle karşılayabilmek için süngerle çekip tekrar bardağa şartlarına bağlı olarak bir ülkenin veya şirketin yönetiyor olması
Denizhan Dere
20-21 milyon ton buğday üretmemiz boşaltmak arzda güvenliği miktar gecikme tarım piyasalarındaki oynaklığı
HABER MERKEzİ gerekmektedir. Bunun için de her yıl sağlamayacaktır. görünmektedir. Özellikle arttırmakta çoğu zaman serbest ticarete
Ahmet Yirmibeşoğlu, Hakan Kopuz, Sebahattin ekilmeden boş devreden 2 milyon Kaldı ki, üretim ve tüketim Haziran ayı içerisinde engeller konulmaktadır. Gelinen
Özkurt, Şeyda Soykan, Tümer Topal arasındaki arz açığına bağlı bölgelere göre sel, dolu ve
hektarlık tarım arazimizin üretime noktanın ülkeler için gıda güvenliği
Fotoğraf-Kenan Dumanlı olarak piyasa dinamikleri fırtınanın etkisi de açısından ilave önlemler almayı
kazandırılması son derece hayatidir.
kamuya yeterince ürün hissedilmektedir.
İSTİB HABER GAZETESİ’NDE YAYINLANAN ALIM FİyATLARI AÇIKLANDI satışına da imkan Temel arzumuz ülkemiz zorunlu kıldığı aşikardır.
YAZARLARIN VE MAKALELERİN SORUMLULUĞU vermeyebilir. Çiftçinin insanını besleyebilecek yeterli Üretebilen ülkeler mevcut
YAZARLARINA AİTTİR. İSTANBUL TİCARET potansiyelini en iyi şekilde kullanmaya
BORSASI’NIN GÖRÜŞLERİNİ İÇERMEZ. YAZI VE Hasat sezonunun başlaması ile ürününü beklettiğinde daha üretimin yapılabilmesidir.
HABERLER KAYNAK GÖSTERİLEREK KISMEN YA DA birlikte bir hafta önce sayın fazla kar elde edebileceği Piyasanın nasıl şekilleceğini çalışırken net ithalatçı ülkeler lojistik
TAMAMEN KULLANILABİLİR. yönündeki öngörüsü veya önümüzdeki günlerde daha merkezlere, stoklamaya, tedarik
Cumhurbaşkanımız tarafından buğday
İSTANBUL TİCARET BORSASI / www.istib.org.tr ve arpa müdahale alım fiyatları sanayici, tüccarın ürün iyi değerlendirme imkanı güvenliğine, başka ülkelerde arazi
Hobyar Mah. Zahire Borsası Sokak No:3 34112 fiyatlarının artacağı yönündeki olacaktır. organizasyonlarına daha fazla ağırlık
Bahçekapı / Fatih / İstanbul / 0212 511 84 40 açıklandı.
BASKI: İhlas Gazetecilik A.Ş. vermektedir.