Page 6 - 04. İSTİB Haber Temmuz 2022 Sayı 4
P. 6

04Syf 6_MASTER  1.07.2022  12:01  Page 1










                       6                                                                      PİYASA                                                                          TEMMUZ 2022





                         Tarımda hasat                                                                                                                             Eski Müsteşar Yardımcısı  İsmail






                                                                                                                                                                                Kemaloğlu
                         sezonu piyasa                                                                                                                            Tarım piyasalarında



                                                                                                                                                                  yaşanan gelişmeler


                         görünümü                                                                                                                                  tedirginlikler devam ediyor. Gıda krizi,
                                                                                                                                                                     Dünya tarım piyasalarında
                                                                                                                                                                   buğday krizi kavramları daha sıklıkla
                                                                                                                                                                   işlenmeye başlandı. Ülkelerin enflasyon
                                                                                                                                                                   rakamlarında uzun yıllar
                                                                                                                                                                   ortalamalarına göre ciddi artışlar var.
                                                                                                                                                                   Avrupa Birliği ülkeleri, ABD dahil
                                                                                                                                                                   olmak üzere çok uzun süredir
                            Dünyada çok az ülkede bulunan bir özellik olarak                                                                                       enflasyona alışık olmayan ülkeler enerji

                          ülkemizde hububat hasadı yaklaşık 3 ay sürüyor.                                                                                          ve gıda fiyatlarının sürüklemesiyle
                                                                                                                                                                   tarihi enflasyon rakamlarını yaşıyor.
                          Ülkemizde hububat hasat sezonu başladı.                                                                                                  Bizler değişik vesilelerle altını çiziyoruz
                                                                                                                                                                   ki, esasında dünyada tarım ürünlerinin
                                                                                                                                                                   üretim m,ktarına dayalı bir kıtlık veya
                           w İSMAİL KAMİLOĞLU                    Bugüne kadarki                                                                                    bir yokluk söz konusu değildir.
                                                                 istatistikler göstermiştir
                                    AKLİyAT ve yağlı             ki, ülkemizde rekoltede                                                                           Dünyanın gerek tarım toprağı gerekse
                                                                                                                                                                   üretim potansiyeli insanlığı
                                    tohumlarda bölgelere göre    %50’ler civarı kayıp çok                                                                          besleyebilecek miktardadır. Bugn
                                    hasat başlamak üzere         olağan dışı bir                                                                                   dünya küresinde 13.2 milyar hektar
                            Bdiyebiliriz. Akdeniz ve             durumdur. Bu manada                                                                               karasal alan bulunmakla birlikte bunun
                         Güneydoğu Anadolu ayrıca Ege            farklı coğrafya ve                                                                                4.2 milyar hektarı potansiyel tarım
                         Bölgesinde buğday ve arpa hasadı        iklimsel faktörlerin                                                                              arazidir. Oysa dünya bugün 1.6 milyar
                         başladı ve devam ediyor. Bu vesile ile  etkisiyle iklim                                                                                   hektar civarında tarım arazisini
                         önemli bir noktanın altını çizmek       değişikliğinin                                                                                    kullanmaktadır. Başka bir örnek
                         isteriz. Dünyada çok az ülkede          olumsuzluklarını                                                                                  vermek gerekirse bugün küresel açlığın
                         bulunan bir özellik olarak ülkemizde    daha az                                                                                           ve beslenme yetersizliğinin en yoğun
                         hububat hasadı yaklaşık 3 ay            hissedebilen bir                                                                                  olduğu bölge sahra altı Afrika
                         sürmektedir. Mayıs ayı itibarıyla       kuşaktayız                                                                                        ülkelerinin bulunduğu bölgedir. Oysa
                         Çukurova, Amik Ovası, Harran Ovası,     diyebiliriz.                                                                                      Afrika kıtasındaki 11 ülkeyi havzasına
                         Ege gibi bölgelerde başlayan hasat,       Bu çerçevede özetlemek gerekirse                                                                alan bir nil nehri ve yeterli toprak söz
                         Ağustos ayı itibarıyla Doğuanadolu’da   bu yıl da Güneydoğu Anadolu,                                                                      konusudur. Yani tarım için toprak
                         son bulmaktadır. Bu farklı iklim ve     Akdeniz ve İç Anadolu Bölgesinde                                                                  vardır, su vardır. Bugün dünyada arazi
                         coğrafyada üretim yapabilmenin          özellikle bahar yağışlarının azlığına                                                             kiralama veya satın alma
                         zenginliği aynı zamanda önemli bir      bağlı olarak bir rekolte kaybı söz       TMO Müdahale                                             operasyonlarının en yoğun olduğu
                         tarımsal riskin azaltılmasına vesiledir.  konusudur. Buğday ve arpa gibi                                                                  bölgelerden biri çok ilginçtir ki,
                         Avustralya veya Kanada gibi belirli     hububat ürünlerinin %80’e yakın          Fiyatları                                                dünyanın en fazla açıkla boğuşan ülke
                         ülkelerde kuraklık veya olumsuz iklim   kısmını kuru tarım şartlarında                                                                    sınırlarıdır.
                                                                                                                                                                     Uluslararası raporlarda, en son
                         şartları yaşandığında hasadın yarısını  yaptığımız, sulanabilen alanların          Bu yılki müdahale fiyatı  beklentisi ürünün daha iyi bir  USDA tarafından yayınlanan rekolte
                         kaybetme riski söz konusudur. Çünkü     %20’ler civarında olduğunu göz önüne    açıklamasında genelde alışık  fiyata piyasada işlem       tahminlerinde dünya buğday
                         üretim coğrafyası ve bölgesi aynı       aldığımızda ekim ve bahar dönemi        olmadığımız bir yöntem    görmesine vesile olabilir. Bu   üretiminin 775 milyon ton civarında
                         kuşakta bulunmaktadır. Oysa             yağışlarının bu ürünler için neyi ifade  hayata geçirilmiş oldu.  durumda kamu yurt içi           olacağı, tüketimin ise 785 milyon
                         ülkemizde her bölgenin farklı coğrafi   ettiği daha iyi anlaşılabilir.          Ürününü Toprak Mahsulleri  tüketimi karşılamak için yine  tonları bulacağı açıklanmıştır. Her ne
                                                                                                                                   ithalata başvurmak zorunda
                         ve iklimsel özellikleri söz konusudur.    REKOLTE GEÇEN yILDAN İyİ              Ofisine satan çiftçilere  kalabilir.                      kadar üretim ve tüketim arasında 10
                                                                                                         açıklanan müdahale fiyatlarına
                         Geçen yıl da yaşadığımız gibi                                                   ilave olarak 1000 tl/ton fark  Hasatın başladığı          milyon ton civarında bir fark söz
                         Güneydoğu Anadolu veya İç Anadolu         Marmara Bölgesinde geçen yılki gibi   fiyat verileceği belirtildi.  bugünlerde çiftçilerin      konusu ise de dünyada 270 milyon ton
                         Bölgesinde bir kuraklık yaşanmakla      olumlu bir iklim sezonu yaşandı. Ülke   Buradaki temel yaklaşıma  ürününü genel olarak            civarı buğday stoğunun devretmesi söz
                         birlikte Marmara Bölgesinde veya        genelini değerlendirdiğimizde           baktığımızda çiftçinini eline  bekletme eğiliminde        konusudur. Aynı şekilde mısır, arpa ve
                         Doğuanadolu Bölgesinde olumlu bir       özellikle buğday ekilişindeki azalma,   geçen fiyatla piyasa fiyatı  olduğunu, piyasada tüccar    yağlı tohumlar grubunda da belirli
                         üretim sezonu yaşanabilmektedir.        girdi maliyetlerindeki artışa bağlı     arasındaki farkın gıda    faaliyetinin yoğun devam        ürünlerde azalma olmakla birlikte
                                                                            olarak gübre ve sertifikalı  enflasyonunun önlenmesine  ettiğini söyleyebiliriz. İç    önemli stok devirleri söz konusudur.
                                                                                                         olumlu katkı verebileceğini
                                                                                                                                   Anadolu Bölgesi ve Marmara
                                                                                 tohum                   söyleyebiliriz.           gibi daha yoğun potansiyelin    Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın
                              Buğday alım fiyatı
                                                                                                                                                                   her iki ülkenin dünya tarım ürünleri
                          MAKARNALIK   CİNSİ               ALIM FİYATI (TL/TON)  geçen yıldan daha       savunduğumuz şey;         arpa hasadı yoğunlaştıkça       dolayısıyla piyasalara olumsuz
                                                                                 kullanımındaki
                                                                                                           Yani uzun yıllardır
                                                                                                                                   olduğu bölgelerde buğday ve
                                                                                                                                                                   üretimi ve ihracatındaki etkileri
                                                                                 düşüşün etkisiyle
                                                                                                         müdahale fiyatının bir tatmin
                                                                                                                                   piyasalar şekillenmiş olacaktır.
                                                                                                                                                                   yansıması normaldir. Ancak son
                                                                                                                                     Diğer taraftan TMO
                                                                                 olumlu bir iklim
                                                                                                         fiyat, bir tavan fiyat olmadığı
                                                                                                                                                                   raporlarda Rusya’nın 85 milyon ton
                                                                                                                                   tarafından yapılan açıklamayla
                                                                                                         bir eşik fiyat mahiyeti
                                                                                 yaşanmasına rağmen
                              MAKARNALIK BUĞDAY (2. Grup)
                                                                       6.500
                                                                                                                                                                   civarlarında buğday üreteceği ve
                                                                                                                                   yine uzun dönemdir alışık
                                                                                                         taşıdığıdır. Dolayısıyla çok
                                                                                 üretim artışının
                                                                                                                                                                   bunun 35-40 milyon tonunu ihraç
                                                                                                         yüksek müdahale fiyatları
                                                                                                                                   olmadığımız şekilde ‘Un
                                                                                 beklenen miktarlarda
                                                                       6.250
                              DÜŞÜK VASIFLI MAKARNALIK BUĞDAY
                           EKMEKLİK   SERT EKMEKLİK BUĞDAY (2.Grup)    6.050     gerçekleşemeyeceğini    aynı zamanda hammadde     Regülasyonu’ amacıyla hasat     edebileceği açıklanmaktadır. Aynı
                                                                                                                                   döneminde un sanayine
                                                                                                         fiyatlarının artışına bağlı
                                                                                                                                                                   şekilde Ukrayna limanlarında da geçen
                                                                                 öngörmekteyiz.
                                                                                                                                   düşük fiyatla buğday tahsisi
                                                                                                         olarak un, makarna, irmik,
                                                                                                                                                                   yıldan bekleyen tahıl stokları yanında
                                                                                 Rekoltenin buğday
                                                                                                         bisküvi gibi mamul
                                                                                                                                   yapılacağı açıklanmıştır.
                                                                                                                                                                   yeni yıl üretimlerinin belirli yollarla
                              DİĞER EKMEKLİK BUĞDAYLAR (2.Grup)
                                                                       6.025
                                                                                 için geçen yıldan
                                                                                                                                   Haziran ayı itibarıyla un
                                                                                                         fiyatlarında da artış demektir.
                                                                                                                                                                   uluslararası ticarete kazandırılma
                                                                                                         Esas olan çiftçinin üretimi
                                                                                                                                   regülasyonu kapsamında
                                                                                 daha iyi olduğunun
                              DÜŞÜK VASIFLI EKMEKLİK BUĞDAY
                                                                       5.975
                                                                                 altını çizebiliriz, arpa
                                                                                                                                                                   noktada 2 şeyi birbirine karıştırmamak
                                                                                                         toplam miktarın tatmin edici
                                                                                                                                   4500 tl/ton civarında fiyatla
                                                                                 için de bir miktar      sürdürebilmesi için eline geçen  protokol imzalayan firmalara  gayretleri söz konusudur. Tam bu
                                                                                                                                                                   gerekir; Evet dünyada gıda tedarik
                              ARPA-ÇAVDAR-YULAF-TRİTİKALE (2.Grup)     5.500     artış söz konusudur.    olmasıdır. Bu açıdan      buğday tahsisi yapılacak,       zincirinde bozulmalar, maliyetlerde
                                                                                 Mısır hasadı Ağustos    müdahale fiyatı yanında   tahsisler fiili olarak Eylül ayı  ciddi artış, lojistikteki sıkıntılar,
                                                                                                                                   itibarıyla gerçekleşecektir.
                                                                                                         destek teşvik, prim, fark fiyat
                                                                            ayı itibarıyla Çukurova      gibi uygulamalar enflasyon  Değişen dünya şartları        fiyatların artması söz konusudur.
                                                                 hattında başlamaktadır. Aynı şekilde    açısından olumlu          üretimde yeterliliği ve daha    Ancak tekrar ifade edelim ki, üretim ve
                          İstanbul Ticaret Borsası adına imtiyaz sahibi  yağlı tohumlarda Haziran itibarıyla  yaklaşımlardır.      geniş çerçevede gıda            miktara dayalı bir kıtlık, bir yokluk söz
                                 Yönetim Kurulu Başkanı          Marmara Bölgesinde kanola, Akdeniz        Diğer taraftan söz konusu  güvenliğini çok kritik hale  konusu değildir. Yine bu noktada
                                  ALİ KOPUz                      Bölgesinde ayçiçeği tohumu ile yoğun    fark fiyatın sadece ürününü  getirmiştir. Bugün yurt      değişen dünya tarım ürünleri
                                                                                                                                   dışından ekmeklik buğday
                                                                                                         TMO’ya satana verilmesi
                                                                                                                                                                   ticaretinde dengelerin nasıl
                                                                 bir hasat süreci görülecektir.
                                                                                                         devletin yurt içi piyasadan  ithalatı yapmak istediğimizde  şekillendiğini iyi analiz etmek
                                       Genel Yayın                                                       ürün satın almak istediğine  450 $ tonları (7300 tl/ton),
                                      Koordinatörü                 BUĞDAyDA KRİTİK EŞİK                  işarettir. Ancak piyasa   mısır ithalatı yapmak           gerekmektedir.
                                     Şule Karadeniz                Buğdayda yeterlilik kavramı sıklıkla  tecrübemizle bir konunun  istediğinizde 400 $ ton (6400     Enerji, su, tarım ve gıdanın bugünün
                                 Genel Yayın Yönetmeni ve        tartışılan konulardandır. yıllık buğday  altını çizmiş olalım; piyasa  tl/ton) bedelleri ödemeniz  ve geleceğin en stratejik 3 alanı olduğu
                                 Sorumlu Yazı İşleri Müdürü      tüketimimiz 20-21 milyon ton civarında  düzenleme kurumlarının    gerekmektedir.                  dünyada sınırlı sayıda üretici ve
                                      İsmail Şen                 seyretmektedir. Bu miktardaki artış     temel görevi ihtiyaç duyulan  Dolayısıyla ithalat ucuz    ihracatçı ülkenin bulunması dengeleri
                                                                                                                                                                   daha hassas hale getirmektedir. En son
                          YAYIN KURULU                           veya azalışı yem sektörünün talebi      bir bardak su için bardağı dolu  değildir. Üstelik savaşların  Davos zirvesinde dünya gıda
                          İlhan Koyunseven, Hakkı İsmet Aral, Recep Salih  belirlemektedir. Dolayısıyla bu  tutmaktır. Şayet bardakta  etkisiyle kolay da değildir.  ticaretinin %70’ini 4 tane şirketin
                                                                                                                                   Haziran sonu ve Temmuz ayı
                          Al, Alaattin Altuntaş, Ali Taş Gülen, Emre Acar,  denklemden son birkaç yıldır buğday  eksiklik varsa onu dışardan                       yönettiği gündeme getirilmişti. Aynı
                          Mehmet Beşir Kılıç, Ömer Tekinaslan, Zeki Aslan,  yeterliliğinde daha kritik bir eşikte  tamamlayacak araçları  başında hububat hasatının
                          Zülküf Kopuz, Taha Enes Şener                                                  harekete geçirmektedir yoksa  yoğunlaşmasını              şekilde dünya tarım ürünleri, tohum,
                                                                 olduğumuzu söyleyebiliriz. yurt içi     bardakta bulunan suyu     beklemekteyiz. Bu yıl iklim     ilaç, gübre piyasasını sınırlı sayıda
                          EDİTÖR                                 tüketimi üretimle karşılayabilmek için  süngerle çekip tekrar bardağa  şartlarına bağlı olarak bir  ülkenin veya şirketin yönetiyor olması
                          Denizhan Dere
                                                                 20-21 milyon ton buğday üretmemiz       boşaltmak arzda güvenliği  miktar gecikme                 tarım piyasalarındaki oynaklığı
                          HABER MERKEzİ                          gerekmektedir. Bunun için de her yıl    sağlamayacaktır.          görünmektedir. Özellikle        arttırmakta çoğu zaman serbest ticarete
                          Ahmet Yirmibeşoğlu, Hakan Kopuz, Sebahattin  ekilmeden boş devreden 2 milyon     Kaldı ki, üretim ve tüketim  Haziran ayı içerisinde     engeller konulmaktadır. Gelinen
                          Özkurt, Şeyda Soykan, Tümer Topal                                              arasındaki arz açığına bağlı  bölgelere göre sel, dolu ve
                                                                 hektarlık tarım arazimizin üretime                                                                noktanın ülkeler için gıda güvenliği
                          Fotoğraf-Kenan Dumanlı                                                         olarak piyasa dinamikleri  fırtınanın etkisi de           açısından ilave önlemler almayı
                                                                 kazandırılması son derece hayatidir.
                                                                                                         kamuya yeterince ürün     hissedilmektedir.
                              İSTİB HABER GAZETESİ’NDE YAYINLANAN  ALIM FİyATLARI AÇIKLANDI              satışına da imkan           Temel arzumuz ülkemiz         zorunlu kıldığı aşikardır.
                           YAZARLARIN VE MAKALELERİN SORUMLULUĞU                                         vermeyebilir. Çiftçinin   insanını besleyebilecek yeterli   Üretebilen ülkeler mevcut
                             YAZARLARINA AİTTİR.  İSTANBUL TİCARET                                                                                                 potansiyelini en iyi şekilde kullanmaya
                           BORSASI’NIN GÖRÜŞLERİNİ İÇERMEZ. YAZI VE  Hasat sezonunun başlaması ile       ürününü beklettiğinde daha  üretimin yapılabilmesidir.
                          HABERLER KAYNAK GÖSTERİLEREK KISMEN YA DA  birlikte bir hafta önce sayın       fazla kar elde edebileceği  Piyasanın nasıl şekilleceğini  çalışırken net ithalatçı ülkeler lojistik
                                 TAMAMEN KULLANILABİLİR.                                                 yönündeki öngörüsü veya   önümüzdeki günlerde daha        merkezlere, stoklamaya, tedarik
                                                                 Cumhurbaşkanımız tarafından buğday
                           İSTANBUL TİCARET BORSASI / www.istib.org.tr  ve arpa müdahale alım fiyatları  sanayici, tüccarın ürün   iyi değerlendirme imkanı        güvenliğine, başka ülkelerde arazi
                           Hobyar Mah. Zahire Borsası Sokak No:3 34112                                   fiyatlarının artacağı yönündeki  olacaktır.               organizasyonlarına daha fazla ağırlık
                           Bahçekapı / Fatih / İstanbul / 0212 511 84 40  açıklandı.
                           BASKI: İhlas Gazetecilik A.Ş.                                                                                                           vermektedir.
   1   2   3   4   5   6   7   8