Page 63 - borsaaktuel-46-k

UNUTULAN MESLEKLER

Sepet, genellikle sepetçi söğüdü de denilen
sorgun ağacı, saz, kamış, kestane ağacı,
ince ve esnek Hint hurması gibi bitkilerin
dallarından yarılarak elde edilen şeritlerle
örülür. Sepetler, yiyecek eşya taşımak için
üretilen, kulplu ya da kulpsuz taşıma veya
saklama kaplarıdır. Bu sayılanların yanı sıra
saman sapı, fındık ağacı ve böğürtlen dalları
sepetçilikte kullanılan diğer bitki çeşitleridir.

KARADENİZ’DE SEPETÇİlİK
Ülkemizde sepetçilik daha çok Kastamonu,
Konya, Trabzon, Rize ve Edirne illerimizde
yaygın olarak icra edilen bir iş koludur ve
mesleği icra edenler için önemli bir geçim
kaynağıdır. Kullanım alanına göre çeşitli
boy ve şekillerde üretilen sepetler genellikle
ince, uzun ve koni biçiminde olurlar. Üre-
tildiği yöreye göre farklı isimler almalarının
yanı sıra taşınması amaçlanan ürüne göre
tasarımlarında bazı farklılıklar bulunabilir.
Doğu Karadeniz bölgesinde üretilen ve çay
ya da fındık taşınmasında kullanılan sepetle-
re “toka” adı verilir. Bu sepetler, çoğumuzun
bildiği veya en azından yöreyi konu edinen
bir televizyon programında gördüğü üzere
bele asılarak kullanılır. Yine aynı yörede ya-
pılan ve “garral” adı verilen sepetin ortası
yürürken kolaylık sağlaması amacıyla bo-
ğumlu olarak yapılır. Garralın alttan dolaşan
ve yanlardan sağlamlaştırılan çember biçimli
bir sapı vardır. Konya yöresinde üretilen, yö- KARAMÜRSEl SEPETİ KÜFE DAHA HACİMlİ OlANıDıR
renin tarımsal ürün yelpazesi içinde daha çok Sepetiyle ünlü başka bir yerleşim birimimiz Sepetin, daha ağır yükler taşımaya yara-
kuru erzak ve üzüm taşınmasında kullanılan de Karamürsel’dir. Ancak ilginç olan nokta, yan, kaba örgülü, sağlam ve hacimli olanı-
sepete ise “kölemen sepeti” denmektedir. bu yöremizde üretilen sepetlerin o meşhur na ise küfe denir. Küfe sepetten daha büyük
deyimdekinin aksine küçük olmalarıdır. Batı olmasının yanında şeklen yuvarlak veya
Karadeniz bölgesinde bulunan Kastamonu dört köşe olarak üretilebilir. Bazı küfeler
ilimiz ve bağlı ilçeleri ise sepetçi ustalarının iki yanındaki meşin askılıklarla sırta alınır,
diğer bölgelere oranla daha yoğun olduğu böylelikle yükün kolay taşınması sağlanmış
yörelerimizdendir. İstanbul Küçükpazar’da olur. Yükten iyice ağırlaşmış bir küfenin sır-
arayıp bulduğum birkaç Kastamonu’lu usta, ta daha az zahmetle alınmasını sağlayan üç
geçmişten günümüze kalan son temsil- ayaklı küfe sehpaları vardır. Küfe de sepet
cilerden olarak benim tablolarıma model gibi, kullanıldığı işe göre “oduncu küfesi”,
olmuşlardır. Burada Karadeniz bölgemizin “pazarcı küfesi”, “kömür küfesi” vb. şeklin-
ekseriye dağlık ve ormanlık bir alana sahip de adlandırılır. Bahçıvan küfesine ise ayrı
olduğu göz önüne alınırsa, sepetçiliğin ve
küfeciliğin neden buralarda daha yaygın bir isim verilerek “çatma” denir.
olarak geliştiği daha iyi anlaşılabilir. Motorlu taşıtların ve daha sonra da taksilerin

Temmuz-Ağustos 2020 61