Page 64 - borsaaktuel-46-k
P. 64
UNUTULAN MESLEKLER
şehirlerde, kasabalarda yayılmalarından önce
küfeciler geceleri meyhane önlerinde bekler-
ler, evlerine gidemeyecek kadar sarhoş olan-
ları küfelerine koyup sırtlarında evlerine götü-
rürlerdi. Gerçekten de “küfelik olmak” deyimi
kaynağını bu eski olgudan almaktadır.
ÇİÇEK VE ÇEYİZ SEPETlERİ
Sepetçilik ve küfecilik günümüzde yok ol-
maya yüz tutan mesleklerdendir. Bu mes-
leği halen icra eden az sayıdaki usta mev-
cuttur. Şehir hayatındaki tüketim talebinin
son kaynağı olan çiçek ve çeyiz sepeti gibi
daralmış pazar alanları ise ucuz ithalat ile
gelen ürünler tarafından yutulmaktadır.
Plastik mutfak araç ve gereçleri, paket ve
ambalaj sanayinin gelişerek oldukça hızlı ve
ucuz mal üretmesi sepetçiliği ciddi biçimde
erozyona uğratmıştır.
Anadolu’da çeşitli belediye ve halk eğitim
merkezleri bu mesleğin unutulmaması için KÜFE NASIL YAPILIR?
kurslar açıyor. Hasır ve sepet örme kursla-
rında üretilen sepetler ve hasır sandalyeler, Sepetin yapılacağı malzeme, örneğin ları da örgüye dahil edilir.
başta turistik olmak üzere çeşitli amaçlarla kestane veya söğüt dalları sepetçi ustası Sepet veya küfenin dip tarafı sonradan ilave
Karadeniz ve Akdeniz bölgelerine gönderil- tarafından “yarma demiri” adı verilen bir edilir. Bir bataklık bitkisi olan kamış sepet
mekte, elde edilen gelir mesleğin devam alet ile uzunlamasına yarılır. Yarma demiri, imalatında kullanıldığı zaman dilimlenerek
etmesi için küçük de olsa bir destek oluş- yontma demiri, yontma tahtası, testere, ayrılır. Kamıştan yapılan sepetlerin örülmesi
turmaktadır. bıçak ve tokmak sepetçilerin ve küfecile-
rin kullandıkları diğer aletlerdir. Sırt tarafı oldukça zordur, bu nedenle çok zahmetli bir
yuvarlak olan dallar yontma bıçağı ile yon- üründür. Bunun yanı sıra kamışlar dilimlen-
tularak düz şeritler haline getirilir. diklerinde kenarları jilet gibi keskin olur.
Öyle ki örgü yapan usta dikkatsiz olursa
Elde edilen yassı şeritler aralarına yontul-
mamış çubuklar konularak, bir alttan bir kendini ciddi biçimde yaralama riski ile kar-
üstten geçirilerek örgü yapılır. Bu örgüyü şı karşıyadır. Bu zorluklara rağmen kamış
hasır örgüsüne benzetebiliriz. Sepet saplı sepetlerin tercih edilme nedeni diğer sepet
olacaksa ağız çemberi eklenirken sap dal- türlerine göre daha sağlam olmalarıdır.
SEPETÇİ YÖRÜK OSMAN
Halk edebiyatımızda, dolaylı da olsa bu İntikam almak için Yörük Osman’ın geride
meslekle ilgili olan “Sepetçioğlu Zeybeği”ni bıraktığı anne ve karısını rehin alır. Kendi-
kısaca hatırlayalım. Hikâye, konusunu sine dağdan inmesini, aksi halde annesini
Kastamonu’nun Araç ilçesinde yaşayan ve karısını öldüreceğini haber eder. Sepetçi
sepetçi Yörük Osman’ın yaşadıklarından al- Yörük Osman rehin tutulan annesini ve ka-
mıştır. Yörük Osman, Araç Beyi’nin zulmün- rısını zalim beyin oğlundan kurtarır. Ancak,
den yılmıştır. Beyi öldürür ve dağlara çıkar. ardından çıktığı dağda kıstırılarak öldürü-
Beyin oğlu ise gaddarlıkta babasını arat- lür. Sepetçioğlu ezgisi ise Yörük Osman’ın
maz; öyle ki, gelen gideni aratır olmuştur. ardından yakılan bir ağıttır.
62