Page 64 - borsaaktuel-46-k
P. 64

UNUTULAN MESLEKLER




           şehirlerde, kasabalarda yayılmalarından önce
           küfeciler geceleri meyhane önlerinde bekler-
           ler, evlerine gidemeyecek kadar sarhoş olan-
           ları küfelerine koyup sırtlarında evlerine götü-
           rürlerdi. Gerçekten de “küfelik olmak” deyimi
           kaynağını bu eski olgudan almaktadır.

           ÇİÇEK VE ÇEYİZ SEPETlERİ

           Sepetçilik ve küfecilik günümüzde yok ol-
           maya yüz tutan mesleklerdendir. Bu mes-
           leği halen icra eden az sayıdaki usta mev-
           cuttur. Şehir hayatındaki tüketim talebinin
           son kaynağı olan çiçek ve çeyiz sepeti gibi
           daralmış pazar alanları ise ucuz ithalat ile
           gelen  ürünler  tarafından  yutulmaktadır.
           Plastik mutfak araç ve gereçleri, paket ve
           ambalaj sanayinin gelişerek oldukça hızlı ve
           ucuz mal üretmesi sepetçiliği ciddi biçimde
           erozyona uğratmıştır.

           Anadolu’da  çeşitli  belediye  ve  halk  eğitim
           merkezleri bu mesleğin unutulmaması için             KÜFE NASIL YAPILIR?
           kurslar açıyor. Hasır ve sepet örme kursla-
           rında üretilen sepetler ve hasır sandalyeler,   Sepetin  yapılacağı  malzeme,  örneğin  ları da örgüye dahil edilir.
           başta turistik olmak üzere çeşitli amaçlarla   kestane  veya  söğüt  dalları  sepetçi  ustası   Sepet veya küfenin dip tarafı sonradan ilave
           Karadeniz ve Akdeniz bölgelerine gönderil-  tarafından “yarma demiri” adı verilen bir   edilir. Bir bataklık bitkisi olan kamış sepet
           mekte,  elde  edilen  gelir  mesleğin  devam   alet ile uzunlamasına yarılır. Yarma demiri,   imalatında kullanıldığı zaman dilimlenerek
           etmesi için küçük de olsa bir destek oluş-  yontma  demiri,  yontma  tahtası,  testere,   ayrılır. Kamıştan yapılan sepetlerin örülmesi
           turmaktadır.                         bıçak ve tokmak sepetçilerin ve küfecile-
                                                rin kullandıkları diğer aletlerdir. Sırt tarafı   oldukça zordur, bu nedenle çok zahmetli bir
                                                yuvarlak olan dallar yontma bıçağı ile yon-  üründür. Bunun yanı sıra kamışlar dilimlen-
                                                tularak düz şeritler haline getirilir.  diklerinde  kenarları  jilet  gibi  keskin  olur.
                                                                                 Öyle  ki  örgü  yapan  usta  dikkatsiz  olursa
                                                Elde edilen yassı şeritler aralarına yontul-
                                                mamış  çubuklar  konularak,  bir  alttan  bir   kendini ciddi biçimde yaralama riski ile kar-
                                                üstten geçirilerek örgü yapılır. Bu örgüyü   şı  karşıyadır.  Bu  zorluklara  rağmen  kamış
                                                hasır örgüsüne benzetebiliriz. Sepet saplı  sepetlerin tercih edilme nedeni diğer sepet
                                                olacaksa ağız çemberi eklenirken sap dal-  türlerine göre daha sağlam olmalarıdır.


                                                               SEPETÇİ YÖRÜK OSMAN


                                                Halk  edebiyatımızda,  dolaylı  da  olsa  bu  İntikam almak için Yörük Osman’ın geride
                                                meslekle ilgili olan “Sepetçioğlu Zeybeği”ni  bıraktığı anne ve karısını rehin alır. Kendi-
                                                kısaca  hatırlayalım.  Hikâye,  konusunu  sine dağdan inmesini, aksi halde annesini
                                                Kastamonu’nun  Araç  ilçesinde  yaşayan  ve karısını öldüreceğini haber eder. Sepetçi
                                                sepetçi Yörük Osman’ın yaşadıklarından al-  Yörük Osman rehin tutulan annesini ve ka-
                                                mıştır. Yörük Osman, Araç Beyi’nin zulmün-  rısını zalim beyin oğlundan kurtarır. Ancak,
                                                den yılmıştır. Beyi öldürür ve dağlara çıkar.  ardından çıktığı dağda kıstırılarak öldürü-
                                                Beyin  oğlu  ise  gaddarlıkta  babasını  arat-  lür. Sepetçioğlu ezgisi ise Yörük Osman’ın
                                                maz; öyle ki, gelen gideni aratır olmuştur.  ardından yakılan bir ağıttır.




           62
   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68