Page 6 - 01. İSTİB Haber Mart 2022 Sayı 1

02Syf 6_MASTER 21.03.2022 15:57 Page 1

6 PİYASA MART 2022

TARIM PİYASALARINDA YAŞANAN GELİŞMELER Eski Müsteşar Yardımcısı

Piyasaların 2022 seyri daha İsmail
Kemaloğlu

Dünya değişiyor
yatay hatta düşen eğilimli tarım ve gıda

sektörü de

değişiyor

2021-22 hasat sezonunun devam ettiği ve 2022 yılına girdiğimiz bir süreçte piyasaların sakin Dünya hızla değişmektedir. Bu
seyrettiğini görüyoruz. Covid etkisi, gıda tedarik zincirindeki bozulmalar, artan iklim riskleri, değişim fiziki, sosyolojik,
demografik, sosya-kültürel, iklimsel
nakliye fiyatları, talep baskısı gibi çok sayıda faktörün etkisi ile tarım ürünlerinde aşırı fiyat artışları çok sayıda disiplini ilgilendirirken
yaşadığımız 2021 yılının ardından 2022 yılına, daha yatay, hatta düşen eğilimli bir piyasada girdik. tarım ve gıda sektörünün
dinamiklerini de değiştirmektedir.
w İSMAİL KEMALOĞLU Dünyada demografik değişim
yaşanmakta, nüfus artmaktadır.
Nüfus, 1970 yılında 3,7 milyar kişi
eni yıla ilişkin ekiliş ve
üretim beklentileri de iken bugün %110 artış ile 7,8 milyara
Ydaha olumlu. ulaşmıştır. 2050 yılı nüfus öngörüsü
Yeni hasat vadeli fiyat ise %25 artış ile 9.8 milyardır. Nüfus
tekliflerinde bu gevşemeyi yaşlanmakta, ortalama yaşam süresi
görüyoruz. Ancak, bölgesel uzamaktadır. 1970 yılında dünya
dengeleri etkileyecek daha kötü genelinde ortalama yaşam süresi 59
yaş iken bugün 72 yaşına, Türkiye
senaryoda Rusya ve Ukrayna’nın için de aynı dönemde 53 yaşından 76
dünya tarım ürünleri yaşına ulaşmıştır. 65 yaş üstü
ticaretindeki rolünü, buğday nüfusun bugün için dünya nüfusu
ihracatında Rusya’nın birinci içindeki %9 oranının 2050 yılında
olduğunu, Mısır, Ayçiçek tohumu %16’lara ulaşması beklenmektedir.
gibi ürünlerde Karadeniz Çok hızlı bir göç yaşanmaktadır.
bölgesinin hakimiyetini gözardı 20 yıl öncesine göre göçmen nüfus
etmemeliyiz. %50 artmıştır. 85 milyondan fazla
BUĞDAY İÇİN KRİTİK SEZON insan yer değiştirmiştir. Kuzey
ülkelerinde her 100 kişiden 12’si
Ülkemizde de iklim şartları geçen göçmen kişilerden oluşmaktadır.
yıla göre bitki gelişimi açısından Turist sayısı artmaktadır. Bugün 1,5
daha olumlu seyrediyor. Yoğun milyar nüfus, turist olarak hareket
kar yağışının çok olumlu etkisi etmektedir. Sosyo-kültürel değişim
olacak. Ancak hububat yaşanmaktadır. Nüfus hızla
ürünlerinden özellikle buğdayda şehirleşmekte, dünya nüfusunun
ekiliş azalmaları devam ediyor. yarıdan fazlası kentlerde
Önümüzdeki sezon da buğday için yaşamaktadır. Kırsalda yaşayan
kritik olacak. Hem ekilişteki insan sayısı hızla azalmaktadır.
azalmalar, hem gübre ve Bireyselleşme artmaktadır. 2
sertifikalı tohum kullanımındaki milyar dünya hane halkının
düşüş verimi doğrudan %15’i(300 milyon nüfus)tek kişi
etkileyecek. olarak yaşamaktadır, Danimarka,
Finlandiya, İsveç, Almanya gibi
YENİ DESTEKLER AÇIKLANABİLİR ülkelerde yalnız yaşayan hane
halkının oranı %40’lara ulaşmıştır.
Artan girdi maliyetleri de
üretimi daha pahalı hale Dünya ekonomisi büyürken halen
nüfusun %8,6’sı aylık 60 doların
getirmekte, özellikle Anadolu altında gelire sahip olup 815 milyon
coğrafyasındaki küçük ölçekli Rusya-Ukrayna savaşının nüfus açlıkla karşı karşıyadır.
çiftçileri zorlamaktadır. Tarım ve Zenginlik de bölgesel olarak yer
Orman Bakanlığı’nın girdi değiştiriyor. 1970 yılında en zengin
maliyetleri hususunda ilave tarım piyasalarımıza etkisi: ülkeler sıralaması; ABD, Japonya,
çalışmalar yaptığını biliyoruz. Almanya, Fransa şeklinde iken
Önümüzdeki günlerde bugün ABD, Çin, Japonya ve
Cumhurbaşkanlığı tarafından yeni Almanya halini almıştır. 2050 yılı
destek açıklamaları olabilir. Tablodan da görüldüğü üzere öngörüsü ise ABD, Çin, Hindistan
Türkiye’nin hububat ithalatında
GAYRETİMİZİ ARTIRALIM iki ülkenin payı %80 ve Japonya şeklindedir.
Teknoloji ve dijitalleşme hayatın
Nihayetinde ülkemiz her karış civarındadır. Söz konusu her alanını kapsamaktadır. Dünya
toprağını en verimli şekilde kullanmak ülkelerden ithalatın en büyük hane halkının yarısından fazlasının
zorunda. Herkes bunun farkında. avantajı, lojistik ve fiyattır. Diğer evinde bilgisayar mevcut olup,
İthalat artık daha pahalı ve gıda taraftan Rusya, Dünya’nın bir internet kullanan kişi sayısı 4,5
enflasyonu ithalatına dönüşmekte. Bu numaralı buğday ihracatçısıdır. milyarı geçti. 2 milyara yakın kişi e-
ülkenin potansiyelini tarımsal üretim ve Rusya ve Ukrayna, Dünya ticareti kullanmaktadır. Bugün
ihracatta daha ileriye götürmek için buğday ihracatının %29’unu, dünyanın en büyük şirketleri
bütün sektör paydaşları olarak ayçiçeği ihracatının %32’sini, bilişim, e-ticaret, internet şirketleri
gayretimizi artırmalı, sanayici kesim de arpa ihracatının %31’ini, mısır ve olmuştur.
kanola ihracatının %19’unu
yüzünü daha fazla toprağa, çiftçiye yapan iki ülkedir. Dolayısıyla Dünyada çok ciddi bir ekolojik
dönmelidir. değişim yaşanmaktadır. Her yıl
bölgedeki gelişmelerin, tarımsal İtalya ülke sınırlarına denk gelen
emtia fiyatlarını etkilememesi yaklaşık 12 milyon hektar alan
İstanbul Ticaret Borsası adına imtiyaz sahibi mümkün değildir. kentleşme, sanayileşme, erozyon
Yönetim Kurulu Başkanı Nitekim son bir gün içinde Hububat Hububat gibi sebeplerle tarım dışına
Chicago borsası vadeli işlemlerde çıkmaktadır. Bu durum küresel
ALİ KOPUZ buğdayda %9, mısırda %5 ve riskleri de etki bakımından
soya fasulyesinde %4 artış Sektörü Sektörü değiştirmekte; iklim değişikliği,
Genel Yayın yaşandı. Krizin uzun sürmesi ve doğal afetler, olağanüstü hava
Koordinatörü derinleşmesi ile birlikte bunun Rusya Ukrayna
Şule Karadeniz etkisi de devam edecektir. Yurt olayları en büyük riskler grubunu
oluşturmaktadır.
Genel Yayın Yönetmeni ve içi piyasalarda da buğday, arpa İthalatımız İthalatımız Dünyada yaşanan değişimler 3
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü ve mısır başta olmak üzere alanı bugünün ve geleceğin stratejik
İsmail Şen hammadde fiyatlarında artış 2021 2021 sektörü yapmaktadır. Enerji, su ve
YAYIN KURULU yaşanmaktadır. Burada şu tespiti tarım-gıda.
İlhan Koyunseven, Hakkı İsmet Aral, Recep Salih yapmak gerekir: Türkiye’nin Artan nüfus, kentleşme, yaşam
Al, Alaattin Altuntaş, Ali Taş Gülen, Emre Acar, hasata kadar başta buğday olmak Miktar (Ton) Miktar (Ton) süresinin uzaması, iklimsel değişim,
Mehmet Beşir Kılıç, Ömer Tekinaslan, Recep Salih üzere, miktara dayalı yeterlilik 7.559.774 2.947.770
Al, Zeki Aslan, Zülküf Kopuz, Taha Enes Şener riski söz konusu değildir ancak zenginleşme beraberinde çok daha
az çiftçinin daha fazla insan için
EDİTÖR fiyatlar artmakta olduğu için gıda Değer (Dolar) Değer (Dolar) üretmek zorunda olması, risk ve
Denizhan Dere enflasyon riskini de tetiklemeye 2.211.800.950 859.554.803 belirsizliklerin artması, tarımda
devam edecektir. Genel anlamda
HABER MERKEZİ emek yoğun işgücünün azalması,
Ahmet Yirmibeşoğlu, Hakan Kopuz, Sebahattin hububat ürünlerinde arz açığı söz Oran (Yüzde) Oran (Yüzde) tüketim alışkanlıklarının değişmesi,
Özkurt, Şeyda Soykan, Tümer Topal konusu olduğu için bundan tarım ürünlerinin daha uzak
sonra ithalat Romanya başta 58.77 22.84 mesafelere taşınması, ülkelerin gıda
Düzeltme-Mutsel İşgüzar olmak üzere AB ülkeleri, Kuzey- güvenliği riski yaşaması, başka
Fotoğraf-Kenan Dumanlı Güney Amerika ülkeleri, ülkelerde tarım topraklarının
Avustralya gibi daha uzak ölçüde kaybedilebiliyor görünse boyutunu, limanların aktif olup kiralama veya satınalmalara konu
İSTİB HABER GAZETESİ’NDE YAYINLANAN lokasyonlardan yapılabilecek de Dünya fiyatları artacağı için olamama durumunu takip etmek
YAZARLARIN VE MAKALELERİN SORUMLULUĞU ancak maliyeti daha pahalı olması gibi derin değişimlere sebep
YAZARLARINA AİTTİR. İSTANBUL TİCARET sektör ihraç fiyatları da zaman gerekecektir. Diğer taraftan olmaktadır.
BORSASI’NIN GÖRÜŞLERİNİ İÇERMEZ. YAZI VE olacaktır. Bu da kamunun içerisinde buna ayak Rusya, tek başına 35 milyar dolar Bugünlerde yaşanan gıda
HABERLER KAYNAK GÖSTERİLEREK KISMEN YA DA muhtemel görev zararlarını uyduracaktır. Çok keskin tarım ürünleri ihraç eden bir
TAMAMEN KULLANILABİLİR. güvenliği endişesi, artan gıda
arttırabilecektir. Hububat - değerlendirmeler için erken bir ülkedir. Dünya enerji ve tarım fiyatları ve enerji krizleri, tedarik
İSTANBUL TİCARET BORSASI / www.istib.org.tr bakliyat ihracatçıları açısından
Hobyar Mah. Zahire Borsası Sokak No:3 34112 süreç, iki ülke arasındaki savaşın ürünleri ticaretinin kesintiye sorunları tarım ve gıda sektörünü de
Bahçekapı / Fatih / İstanbul / 0212 511 84 40 lojistik ve fiyat avantajı belirli nereye gideceği ve yaptırımların uğramamasını arzu etmekteyiz. ciddi ölçüde etkileyecektir.
BASKI: İhlas Gazetecilik A.Ş.