Page 63 - Borsa Aktüel Sayı 47

uNuTulAN MESlEKlER

dumanın hem de sıcak su borularının ısıt- geçerek yıkanma bölümüne gelir. Ortada da bir köşeye çekilip keseleme işini yapar.
masıyla hamamın en sıcak yeri olur. zeminden yüksekçe olan altıgen ya da se- Keseden sonrada yıkama faslına geçer. Tel-
kizgen şekilli mermerden göbek taşı deni- lak sabun leğeninde torbasını sabunladık-
HAMAMDA YıKAnMAnın KURALLARı len terleme yeri vardır. Göbek taşının etra- tan sonra bir hareketle torbayı hava ile dol-
fında yıkanma bölümleri ve bu bölümlerde durur, sonra da o torbanın ağzını kapatarak
Her evde banyonun olmadığı zamanlar- sıkınca içindeki hava dışarı çıkarken bol sa-
da, hamamlar toplumun uğrak yerlerinden de kurnalar bulunur. Kurnalarda herkes yı-
kanabilirken hamamın halvet bölümü kapalı bun köpüğü yapar. Tellak aynı zamanda bu
biriydi. Hamama gelenler soyunma bölü- köpüğü kullanarak masaj da yapabilir. Daha
olup buradakiler tek başına yıkanır.
münde soyunduktan sonra, tellakların veya sonra kişinin başını ve sırtını sabunlayarak
hamamcının verdiği peştamala sarınarak Göbek taşında terlemek isteyenler başları- iyice yıkar. Son yıkamayı da müşterisine bı-
takunya ile yıkanma bölümüne geçerlerdi. nın altına hamam tasını koyarak yatarlar. rakıp kendisi soyunma yerinden temiz hav-
Daha önce de kıymetli eşyasını hamamcının Burada yatıp terleyen müşteriler isterlerse lu getirir. Tellak görevini tamamlamıştır.
gösterdiği küçük kasalara koyarak kilitler tellağa kese olabilirler. Tellak kese olacak Müşteri de bu havlulara kurulanıp sarınarak
ve anahtarını da yanına alır. Soğukluktan kişinin iyice terlemesini bekler. Daha sonra dışarı çıkar. Soyunma yerinde, havluları
tekrar değiştirilir. Bu durumdaki bir insanın
dinlenmeye ihtiyacı vardır. Limonlu bir ıh-
lamur da ona ilaç gibi gelir. Daha sonra di-
lerse uzanıp biraz yatar ya da giyinip gider.

GECE VE GÜnDÜZ HAMAMLARı

Çarşı hamamları geceleri erkeklere gün-
düzleri kadınlara çalışır. Hamama gidecek
olanlar bu saatleri bilirler. Hamam eğer çifte
mimari planında yapılmışsa bu ayrıma ge-
rek yoktur çünkü kadın ve erkek bölümleri
birbirlerinden ayrıdır. Hamamlar eğlenceye
ve dinlenceye pek uygun, eşin, dostun bir
araya geldiği oldukça sosyal mekanlardır.
Dolayısıyla Türk toplumunun hamam kültü-
rü de oldukça geniştir. Gelin hamamı, adak
hamamı, damat hamamı, kırk hamamı, lo-
ğusa hamamı vb. terimler halkımızın gün-
lük yaşamlarında hamamların özel bir yeri
olduğunu göstermektedir.

Eylül-Ekim 2020 61