Page 30 - Sayı-51 Mayıs Haziran 2021

28 ARAŞTIRMA

Bu yabani zeytinler örneğin kozmetik endüstrisinde TÜRKİYE’DE DELİCE ZEYTİNYAğı PAZARı bÜYÜYoR
kullanmak veya sadece besin değerleri için içmek
konusunda ise yabani zeytinyağının İtalya’da bir Delice zeytin ağaçlarının, doğada dağınık bir bi-
emtia olmadığını söyleyebilirim. Yabani zeytin ge- çimde ve sarp arazilerde bulunmaları dolayısıyla
nellikle çok küçük bir boyuta sahiptir ve genellikle delice zeytin toplanması zor bir işlem. Ayrıca deli-
Sylvestris’ten zeytinyağı üretmeye ilgi yoktur. Ancak ce zeytinin veriminin çok düşük olması da şimdiye
kadar önemli bir ekonomik değer haline gelmesi-
Akdeniz iklimine yüksek adaptasyonu nedeniyle ni engelledi. Ancak son yıllarda yüksek polifenol
hem zeytinyağında hem de yapraklarda ilginç ikin- içeriği dolayısıyla “ilaç niyetine” tüketilmeye baş-
cil metabolitler bulma olasılığını da dışlamıyorum. lanması, dünyada olduğu gibi Türkiye’de de pa-
Bu yönleri incelemek ilginç olurdu!
zara sunulmasını sağladı. Çok düşük miktarlarda
Bence alt sp. cuspidata kozmetik endüstrisi için bulunması dolayısıyla şimdilik büyük zeytinyağı
daha ilginç olurdu çünkü bu subsp. eski zamanlar- üreticilerinin uzak durduğu delice zeytinyağı bu-
dan beri tıbbi kullanım için seçilmiştir” tik olarak üretiliyorsa da umut veren bir ürün
olarak değerlendiriliyor.
Fas’ta bulunan
Rabat Ticaret oSMAN ÖZ - KAVLAK ZEYTİN FAbRİKA MÜDÜRÜ
Müşavirliği’nden
alınan bilgiye göre “Biz 3 yıldır üretim yapıyoruz. Köylüler bu zey-
ise, The National tinleri bize toplayıp getiriyor. Delice zeytinin
Institute of Agronomic Research (INRA) yani toplanması çok zahmetli ve sınırlı miktarda yağ
Ulusal Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün yabani zey- veriyor. Faydalı bir ürün olduğu için üretim yap-
maya karar verdik. Yüksek kaliteli bir ürün ama
tin ağacını karakterize etme sürecindedir ancak daha sınırlı ve butik üretim yapıyoruz.”
önceleri ülkede böyle bir çalışma yapılmamıştır.
Endülüs Bölgesel buSE ERCE GıDA MÜHENDİSİ (MALİA TARıM ÜRÜN-
Yönetimi’nden alınan LERİ SAN. VE TİC. A.ş.)
yanıt ise yabani zeytin “İki yıldır delice zeytinyağı üretiyoruz. Saf delice
ağaçlarının aşılanması zeytin gerçekten çok az bulunuyor. Biz bölgemiz-
tavsiye edilmediği oldu. deki köylülerden topluyoruz ve saf delice olma-
Buna gerekçe olarak da yabani zeytin ağaçlarının sına çok dikkat ediyoruz. Delice zeytinden çok
farklı tohum bitkilerinden geldiği ve aşılamalar so- az yağ çıkıyor ve çok kaliteli. Bu nedenle belirli
nucunda ortaya çıkacak ağaçların çok düzensiz zey- bir vardiyada üretim gerçekleştiriyoruz ki diğer
tinlikler ortaya çıkarabileceğinden bahsedildi. ürünlerle karışmasın. 250 ml’lik ambalajda satışa
sunduk. Yüksek oranda polifenol içeriği dolayı-
Dahası, yabani zeytin ağaçlarının soyundan gelen
daha güçlü oldukları gözlemlenmiştir, bu da zeytin sıyla anti kanserojen olduğu söyleniyor. Eğer bu
yetiştiriciliğinde azaltılmış çerçeve kullanma eğili- kanıtlanırsa büyük bir Pazar haline gelecektir.”
miyle çelişmektedir. AFAT SELçuK FİDAN (VELİ FİDAN ZEYTİN &
Bununla birlikte, doğal orman florasının önemli bir ZEYTİNYAğı FAbRİKASı)
bileşeni olmasının yanı sıra, yabani zeytin ağaçları, “Çok faydalı bir ürün olduğu için 2017 yılın-
biyotik (hastalıklar ve zararlılar) ve abiyotik (çevre- da delice zeytinyağı üretimine başladık. Gerek-
sel) faktörlere (rüzgar, erozyon, yangın vb.) Karşı li izinleri alıp dağlar ve tepelerdeki ağaçlardan
direnç için önemli bir biyolojik çeşitlilik kaynağıdır. kendi işçimize toplatıyoruz. 100 kilo zeytinden
Bu bağlamda, vertisilloza dayanıklı yabani zeytin- en iyi ihtimalle 10 kilo yağ alıyoruz. Kimi şifa
den (yabani zeytin) elde edilen anaçların kullanıl- olsun diye alıyor, kimi salata da kullanıyor. Bu
ması için bazı girişimlerde bulunulmuştur. yağla yemek yapılmaz. Toplaması zor, verimi dü-

Daha önce Katalunya, Endülüsün bazı bölgeleri ve şük olmasına rağmen diğer yağlara göre değeri
Kuzey İtalya’nın bazı bölümlerinde aşılama yapıldı- fazla olduğu için üretiyoruz ve her yıl da yüzde
ğını biliyoruz. Ancak artık bu yöntem pek kullanıl- 30 civarı kapasitemiz artıyor. Delice zeytinin yay-
mıyor. Piyasada bulunan neredeyse bütün ağaçlar, gınlaşacağına inanıyorum. Şu andaki üretimimiz
bitkisel üremenin sonucunda oluşmuştur. içindeki payı yüzde 10 civarında.”