Page 57 - Sayı-55 Ocak - Şubat 2022

OCAK-ŞUBAT 55

İLK YAZIYI YENİ FİKİR’DE YAZDI

Belkıs İclal’in ilk yazısının yayınladığı Yeni Fi-
kir, iki idealist öğretmen olan Edhem Nejad ve
A. Ferid tarafından görev yaptıkları Manastır
Darülmuallimîn’de (Manastır Öğretmen Okulu’na)
Manastır Darülmuallimîn Talebe ve Mezunlar Ce-
miyeti fikirlerini yaymak, gençlerin ve öğretmenle-
rin istifadelerine sunmak üzere 13 Ocak 1912’den
itibaren yayınlanmayı başarmış bir dergiydi. Os-
manlı sınırları içinde 13 kuruş bedelle yıllık abone
kabul eden derginin beher sayısı 50 paradan satılı-
yordu. Elbette Manastır’da çıkan bu derginin yaygın
dağıtım merkezi İstanbul’da Bab-ı Âli Caddesi’nde
bulunuyordu.

“GİRİŞİMCİLERİ KADIN YETİŞTİRİR”

İclal’in olumlu tepkilerin çoğalmasına yol açan ya-
zısı “Çiftçilik ve Hanımlarımız” başlıklı makalesiy-
di. Makale anlaşılır, yalın ve duru bir şeklide, ara
başlıklar eşliğinde yazılmıştı. “Hanımlar terbiye
edilirler ise erkekler iki kat iyi terbiye olur” sloganı
altında İclal, “kadınların müteşebbis gençler yetiş-
tirecek” tek merci olduğunu vurguluyor, kadın-
lar müteşebbis gençler düşüncesinde olmazlarsa, Belkıs İclal Hanım’ın “Çiftçilik ve Hanımlarımız” başlıklı yazısı
memleketin ihtiyaç duyduğu çiftçilere, tacirlere ve mının tanzim edildiğini” aktarıyordu.
sanatkârlara “çok zaman sonra kavuşacağını” belir-
tiyordu. 1900’lerin başında Osmanlı Devleti’nde “ÇİFTÇİLİK OKUYAN KADINLAR SAYESİNDE KÖYLER
yaşayan kadınların Amerikalı, Belçikalı, Alman, ADAMSIZ KALMAZ”
Fransız ve Macar kızları gibi yetiştirilmediğini, bu
yüzden de ne yapacaklarını, hangi yoldan gidecekle- İclal, “Hanım validelik halinde kendinden neler “Mektepte
rini bilemediklerini kaydeden İclal, şöyle yazıyordu: istenir?” ara başlığı altında ise kadınların validelik
(analık) görevi vazifesini “memlekete faydalı, müte- çiftçilik okumuş
“Fakat Amerikalılar, Belçikalılar, Fransızlar, Alman- şebbis, faal, kendi işini kendi görür, taştan para çı- bir köy hanımı
lar ve Macarlar kızlarını öyle bir surette terbiye edi- karır kuvvetli, gürbüz çocuklar, gençler yetiştirmek çocuklarına
yorlar ki mektepten çıkanlar gayet iyi bir aile reisi ve terbiye etmek” olarak açıklıyordu. İyi terbiye ve
olduktan maada (başka) gayet iyi ev idaresi, çocuk tahsil görmüş bir hanımın köyde bulunmasının köy iyi fikirler
büyütme ve sairenin yollarını dahi hanımlarımızdan halkının maddi ve manevi ilerlemesine, hallerinin vereceğinden
daha fazla biliyorlar. Hanım kızların bu suretle ter- ıslahına faydalı olacağına işaret eden Belkıs İclal, onlara köyleri,
biyesi şehirlere mahsustur. Köylü hanımlar ise daha şöyle devam ediyordu: tarlaları ve
başka bir surette yani zevçleri olacak çiftçilere her köylülüğü
suretle yardım edecek bir surette okutulup terbiye “Şu halde bir köylü kızının okuması o aile için de- sevdireceğinden
ediliyorlar.” ğil, bütün köylü için saadet kaynağıdır. Mektepte büyüttükleri
çiftçilik okumuş bir köy hanımı çocuklarına iyi fi-
1900 Paris Sergisi’nden sonra “Avrupa’da köy ha- çocukların
nımlarının” okutulmasının gündeme geldiğini kay- kirler vereceğinden onlara köyleri, tarlaları ve köy-
lülüğü sevdireceğinden büyüttükleri zaman hepsi hepsi köy
deden İclal, Belçikalı Pervavest tarafından “hanım- köy hayatını hepsine tercih ederek çiftçilik yaparlar. hayatını diğer
ların çiftçi aileleri arasında iyi bir mevki tutması,
çiftçiliğin ileri gitmesi ve köylerin terk edilmemesi Validelerin çocuklarını böylece terbiye etmesi köy- hepsine tercih
için lazım olan fikir ve malumata haiz olmaları için lerin adamsız kalmamasının önünü almaktadır. ederek çiftçilik
nasıl okutulmaları ve terbiye edilmelerinin progra- Bazı kimseler çiftçilerin iktisadi sebeplerden dolayı yaparlar.”