Page 50 - borsaaktuel-69
P. 50
50
50 İKTİSAT TARİHİ
“Büyük cihat, “İttihat ve Terakki Cemiyeti” sana bu yolu hazır- hizmet eden adamların içtimaından vücuda gelir…
küçük cihat’tan lıyor. Bu yolda senin ayağına batacak dikenleri ve İşte “İttihat ve Terakki Cemiyeti” memlekette bu
yani harpten muzır ve yabani otları zaman mahveder. Zira bilirsin ittihadı, bu vahdet-i fikr ve nazır hazırlıyor. Müslü-
ki tarlandaki yabani otlar üzerinden bir mevsim ge-
sonra memleketi çince kuruyup mahvolur, sen tarlanı güzelce sürer manlığın emrettiği de bu vahdet ve ittihattan başka
imar ve halkını ve işler isen onlar bir daha çıkmaz. Yine bilirsin ki bir şey midir?
mesut etmek için kendi haline bırakılan bir toprakta muzır otlardan, Sure-i Mümin, 51 [52]’inci Ayet’te “Bu sizin mille-
çalışmaktır.” ele ve ayağa batacak dikenlerden kurtulamazsın. Ce- tiniz İslamiyet’tir ki vahdet ve ittihada tabi bir şeri-
nab-ı Hakk Kur’an-ı Kerim’inde: attır, ben de sizin Rabbinizim, benden korkunuz.”
diyen Cenab-ı Hakk değil midir?
“(Toprağı) kötü ve elverişsiz olandan ise, faydasız
bitkiden başkası çıkmaz.” “Sevda-yı vatan, tarladan başlar”
Sure-i A’raf, 57 [58]’inci Ayet, diyor. Habis olan Sen de daima vatanın iyiliğine, saadet haline ait bir
bir toprağın çalı çırpıdan, muzır ve yabani otlardan fikir ve maksatta komşularınla beraber ittihat etmeli
başka bir şey çıkarmayacağını söylüyor. Sen de bu ve onlardan ayrılmamalısın, zira bilirsin ki sevda-yı
büyük sözden ibret almalısın. vatan senin hayatını kazandıran tarladan, bahçeden
başlar. Onu da düşünmelisin. Seni ve senden son-
“Memleketin refahı, birinin düşündüğünü diğeri- ra çocuklarını ve onların evlat ve ahfadını yaşatacak
nin hissetmesiyledir”
bu topraktır. Sen her manasına göre onun evladısın.
Ziraatın bir tarifi de “toprağı yalnız ekilen mahsule Fakat babanın ihtiyarlıktan kuvveti kalmadığını,
münhasır buldurmak”tır. Bir tarlada dört nevi mah- ananın memeleri senelerden beri emilip çekildiği
sul bir zamanda yetişmez, çünkü her bir mahsulün için sütünün azalıp bütün bütün kurumak haline
ayrı ayrı evsaf ve şeraiti [vasıf ve şartları] vardır. Bir geldiğini unutmamalısın. Seni ve evladını yaşatmak
topraktan mebzul ve iyi mahsul almak isteyen bir ve sonra memleketi mesut vermek için bu toprakları
çiftçi onu yalnız bir cins mahsule münhasır bulun- biraz canlandırmak lazımdır.
durur. Bunun gibi bir memleketin refah ve saadetini
temenni eden bir hükümet de halka aynı terbiye-i “İttihat ve Terakki senin iyiliğin için bu kitabı yazdı”
fikriye ve vicdaniye vermek, birinin düşündüğünü İşte “İttihat ve Terakki Cemiyeti” bugün bunu da
diğerine hissettirmek ister. Bir tarzda düşünüp his- yapmak istiyor. Senin iyiliğini isteyen ve daima seni
seden, biri birinin derdinden, maksadından anlayan düşünen bu cemiyet toprağına da feyz ve hayat ver-
insanlar memleket ve hükümet için pek büyük bir mek istemiş ve senin için bu kitabı yazmış. İşte bu-
kuvvettir. Zira bilirsin ki bugün hiçbir hükümet, rada görecek ve okuduğun zaman anlayacaksın ki bir
millet arasında kendisine bir kuvvet bulmadıkça toprak ne için ve nasıl sürülür; onu hangi mahsul
payidar olmaz. Bu kuvvet de bir fikir ve maksada için yüzden veya derin işlemek lazım gelir; köklerin