Page 51 - borsaaktuel-67-Toplu
P. 51

OCAK-ŞUBAT 51




            TARIMSAL GELİŞME EĞİTİMLİ İNSANLA MÜMKÜN   ZİRAATA İLGİ SEKTÖREL                     İlk tarım ilanı

            Türkiye’nin kendine has ziraat üretim usulünü oluş-  İLANCILIĞI BAŞLATTI             haşerat ve bir
            turabilmek için dünyada olup biteni öğrenen kadro-                                   tay hakkındaydı.
            lara sahip olmasını zorunlu gören ziraat gazeteleri,  Osmanlı  ziraat  dergilerinde  yayınlanan  ilk  ilanlar-
            Avrupa okullarında eğitim gören öğrenci meselesiyle  dan kabul edeceğimiz ilanlar, 1880’li yıllardan itiba-
            yakından ilgileniyor, onlarla ilgili her gelişmeyi ha-  ren görülmeye başlandı. Ziraat Gazetesi’nde birlikte
            ber yapıyorlardı. Sözgelimi Ziraat Gazetesi, Avrupa  yayınlanan bu iki ilandan tarım alanlarına zarar ve-
            ülkelerinin tarımsal  üretimde verimliliği sağlamak  ren haşerat ile, diğeri ise satışa çıkartılan bir Arap
            için aynı yollardan daha evvel geçtiğini, önce tarımı  tayı hakkındaydı. İlan aynen şöyleydi:
            geliştirmek amacıyla birçok vasıta uyguladığını an-  “İran’da ortaya çıkan bir nevi böcek afyon ürünleri-
            cak hiçbirinden arzu ettikleri derecede fayda görme-  ne ve bir nevi dahi ipek hasılatının yarısından ziya-
            diklerini, pek çok tecrübe ve büyük masraftan sonra   desini telef eylediğ işitilmiştir.”
            âkil insanların esas ilerlemenin ziraat ilmindeki ge-
            lişmelerin çiftçilere öğretilip yaygınlaştırılmadıkça   Bu bir ilandan ziyade gazetenin aynı zamanda Ziraat
            istenilen ilerlemenin elde edilemeyeceğini anladığı-  Nezareti’nin de resmi desteğine sahip olması bakı-
            nı  belirtiyordu.  Dolayısıyla  onlar  da  çalışmalarını   mından Nezaretin isteği üzerine yayınlanmış duyuru
            bu noktadan başlatarak, “Avrupa’nın her köşesinde   gibiydi. Anlaşılan Nezaret bunun bedelini ödediği
            müteaddit mektepler açmışlar ve günümüzde ziraat   için “İlan” başlağı altında yayınlanmıştı.
            gazetelerinde görülen ilerleme derecesine ulaşmışlar”   Diğerini ise Üsküdar’da oturan Hacı Ratip Bey ver-
            idi. Denenmiş olan yöntemi bir daha denemeye ve   mişti ve elindeki iyi cins tayı satmak istiyordu:
            aynı sonucu elde etmeye gerek yoktu. Devlet-i Ali-
            ye’nin yani Osmanlı İmparatorluğu’nun da yapması   “Necdî İstanbul’da alınma döllerden olup üç yaşında
            gereken eğitim yolunu takip etmekti:       rengi doru alnı akıtmalı bir ayağı makbul olan dere-
                                                       cede beyaz bir güzel tay satılık olduğu ve talip olan-
            “İşte Devlet-i Aliye dahi Avrupa’nın şu tecrübesini   ların Üsküdar’da Selimiye Mahallesi’nde Duvardibi
            nazarı itinaya alarak ilerlemeye bu noktadan baş-  Caddesi’nde Hacı Ratip Bey’in hanesine müracaat
            lamak  üzere  evvela  malumatlı  memur  yetiştirmek,   eylemeleri iktiza edeceği ilan olunur.”
            saniyen mektepler küşat etmek emeliyle anılan öğ-
            rencilerini  Avrupa darülfünunlarına  göndermiş ol-  “KIRIM CİNSİ BOYLU GÜZEL BOĞA SATILIK…”
            duğundan bu öğrenciler dahi her halde derslere ça-
            lışmakta dakika kaybetmeyecekler diye umuyoruz.”   Ziraat Gazetesi’nin sonraki sayılardan da ilan kısmı
                                                       devam etti. Hayvancılıkla ilgili bu ilanlardan biri de,
            Deyim yerindeyse 1880’li ve 1890’lı yıllarda yurtdışın-  “Dört yaşında Kırım cinsinden boylu bir güzel boğa
            da ziraat eğitim rüzgârı esti. Bu yüzden gazeteler, yurt   ehven fiyatla satılık olup almak isteyenlerin idare-
            dışındaki ziraat okullarının açılış tarihlerini, öğrenci   haneye teşrif buyurmaları ilan olunur”  şeklindeydi.
            giriş sınavları tarihlerini ilgililere duyuruyorlardı. Bun-  Tay ilanının yayınlanmaya devam etmesi ise Hacı
            larda biri de Ziraat Gazetesi’nde şöylece yayınlandı:  Ratip Bey’in henüz istediği fiyatı veren bir müşteri
            “Paris’te Ziraat Darülfünunu’yla (Garinyon), (Gran-  bulamadığını gösteriyordu.
            juvan), (Monpelibe) ziraat mekteplerinin açılış zama-
            nı yaklaştığı cihetle alafranga Teşrinievveli’nin onun-  ÇİFTLİK İŞLERİNDEN ANLAYAN REVAÇTAYDI
            da giriş imtihanlarına başlanılacağı ilan olunur.”    Ziraat Gazetesi, ilan sayısını artırmak ve teşvik et-
                                                       mek için “Satılık olan çiftlik, arazi, çift hayvanatı,
                                                       at ve beygir ve sağılı hayvanlar, her nevi ziraat ede-
                                                       vatı, bahçıvanlık aleti, meyveli ve meyvesiz ağaçlar,
                                                       tohumlar ehven fiyatla ilan edilecektir”  diye duyuru
                                                       yapıyordu.
                                                       Değişen üretim tarzı gibi ilancılığa da çiftçi ve tüccarı
                                                       alıştırmak ziraat gazetelerinin görevleri arasındaydı.
             Paris’teki ziraat mekteplerini giriş sınavını duyuran haber  İlanlardan anlaşıldığına göre 1880’li yılların en bü-
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56