Page 35 - Sayı-53 Eylül Ekim 2021

EYLÜL-EKİM’21 33

rin de verimliliği arttırmada ciddi manada zorlanmaları. cuk felci, boğmaca, Haemophilus influenza tip B enfek-
Bu nedenle, ekonomik büyümenin ‘itici güç’ü olan ve- siyonları, Hepatit B, pnömokok enfeksiyonları, invaziv
rimlilikteki inişli çıkışlı süreç, bir 15 yıl öncesine göre, serogrup C meningokok hastalığı, kızamık, kabakulak ve
son 15 yılda dünya ekonomisinde ortalama büyüme per- kızamıkçık’dan oluşan 11 aşıyı zorunlu aşı takvimine aldı.
formansında da gözle görülür bir zayıflamaya sebep oldu. İtalya ise, Fransa’dan 1 yıl önce, 2017 yılında zorunlu aşı
Yüksek teknolojiye daha hızlı adapte olabilmiş olan fir- sayısını 10’a çıkardı. Fransa’da aşı yapılmasını reddeden
malarla ile olamamış firmalar arasında artan verimlilik ve ailelere 6 aydan başlayan hapis cezası ve 3 bin 700 Euro
karlılık uçurumu; önde gelen ekonomilerin çoğunda aynı para cezası uygulanırken, İtalya’da çocuğunu aşılamayan
zamanda bir yatırım iştahsızlığına sebep olmuş durumda. ailelere 100 ila 500 Euro arasında değişen para cezası söz
Bu nedenle, bilhassa X Kuşağı ile karşılaştırıldığında, Y konusu. Çekya’da 9, Slovakya’da 10, Polonya, Macaristan
Kuşağı’ndan çıkan girişimci sayısında bir zayıflama ken- ve Bulgaristan’da 11, Letonya’da 13 aşı zorunlu. Belçika’da
disini hissettiriyor. Bu nedenle, bilhassa Y kuşağını giri- çocuk felci aşısı, Almanya’da 2019’nun nisan ayından iti-
şimci ve yatırımcı olmaya daha fazla özendirmek adına, baren, Branderburg Eyaleti’nde kızamık aşısı zorunlu oldu.
yüksek teknolojiye dayalı ‘yeni nesil’ verimliliğin önünü Çünkü, son 1 yılda tüm dünyada kızamık vaka sayısı
açabilmek adına, hem sermayenin ucuzlaması, finans- yüzde 300 artarken, Avrupa’da tarihi rekor kırılmış du-
man imkanlarının zenginleştirilmesi, hem de istihdama rumda. Sadece kızamık dünyada 2020 yılında 136 bin
yeni beceriler, yüksek teknolojiye adapte olabilecek yeni can aldı. Türkiye’de ise 13 aşı ücretsiz olarak aşı takvi-
eğitim-öğretim kabiliyetleri kazandırmak gerekiyor. ‘Ko- minde. Estonya, Litvanya, Danimarka, İsveç, Finlandiya,
vid-19’ küresel pandemisiyle birlikte, çalışma yaşamının İrlanda, Portekiz, Lüksemburg, Türkiye ve İngiltere’de aşı
yüksek teknolojiye dayalı olarak yeniden tasarlanması ar- yaptırılması halen önerilmekte. Şimdilerde, bu konu ‘Ko-
tık hiç bir ülkenin, hiç bir firmanın göz ardı edebileceği vid-19’ aşısı ile yeni bir safhaya geçmiş durumda. ABD’de
bir süreç değil. Bu nedenle, işgücü verimliliğini arttırabil- Pentagon, eylül ortasına kadar aşılarını tamamlamalarını
mek adına, artık yeni yaklaşımlar, yeni teşvik ve ödüllen- zorunlu kılarken, CNN ve United Airlines tüm çalınları-
dirme mekanizmaları oluşturmak gerekmekte. na aşıyı zorunlu kılmış durumda. Bir çok eyalette sağlık
ve eğitim çalışanlarına aşı zorunlu kılındı. İngiltere kasım
Almanya’nın Makroekonomi ve Konjunktür Araştırma- ayına kadar huzurevi çalışanlarına aşı zorunluluğu getirir
ları Enstitüsü’nün (IMK) Ekonomi Direktörü Sebastian iken, Fransa ve İngiltere’de kapalı mekanlara ve toplu taşı-
Dullien, BioNTech’in bu yıl Alman ekonomisinin büyü- ma araçlarına ancak aşı kartı ile girilebiliyor olacak.
mesine tek başına yüzde 0,5 oranında katkı sağlamasını
beklediklerini açıklaması ve bu oranın Almanya’nın 2021 Fransa, ayrıca, aşı yaptırmayı özendirmek için, bedava
büyümesinin sekizde birine karşılık gelmesi, yüksek tek- olan PCR testini 50 euro’ya çıkardı. Almanya’da da 11
nolojiye dayalı ‘yeni nesil’ verimliliğin ülke ekonomileri- Ekim’den itibaren testler minimum 15 euro olacak. Bel-
nin büyüme patikasında nasıl bir değişim yaşanacağına çika 31 Temmuz’dan itibaren, İtalya ise 6 Ağustos’tan iti-
en somut örneği oluşturuyor. baren ‘yeşil kart’ anlamında Sağlık Belgesi uygulamasını
devreye almış durumda. ABD Başkanı Biden ise, ABD
ekOnOmi için ‘zOrunlu’ aşı çaĞrısı Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) Amerikan ilaç firması
Pfizer’ın Alman biyoteknoloji firması BioNTech’le ge-
Neredeyse tüm yaz dönemini dünyanın önde gelen eko- liştirdiği ‘Kovid-19’ aşısına tam onay vermesiyle birlikte,
nomilerinin siyasi liderlerinin ‘aşı olun’ çağrısıyla ve bu bilhassa özel sektördeki firmalara, elemanlarına aşı zorun-
çağrılara en geniş kapsamlı tepkilerin Avrupa coğrafyasın- luluğu getirme çağrısı yaptı. Ülkeler, ‘Delta Varyantı’nın
da gözlemlendiği bir gündemle geçirdik. Tartışmalar önce vaka sayılarında artışa sebep olma riskine yönelik olarak,
Almanya’da mayıs ayı sonunda gençlere ve çocuklara aşı yeniden geniş kapsamlı kapanma veya karantina kararla-
zorunluluğu geldi mi, gelmedi mi tartışmaları ile başladı. rını zorunlu kılmaması adına, aşı konusunu sıkı tutmak
Hükümet böyle bir zorunluluk olmamakla birlikte, ebe- istemekte. Çünkü, büyüme ve istihdamda yakalanan
veynlerin ‘bağımsız ve sorumlu bir karar alarak’ çocukla- toparlanmayı ekonomiler haklı olarak kaybetmek iste-
rını aşılatmaları adına detaylı bilgilendirileceğini duyur- miyor. Bu nedenle, önümüzdeki günlerde hükümetlerin
du. Esasen konu sadece ‘Kovid-19’ aşısıyla sınırlı değil. özel sektöre yönelik olarak, çalışanlarını aşı yapmaya da-
Fransa 2018 yılı başından itibaren difteri, tetanoz, ço- vet etme çağrılarının yoğunlaştığını gözlemleyebiliriz.