Page 44 - BORSAAKTUEL_60k

İSTİB HABER
42 T TOBB HABER

Bu duruma Rusya’nın tepkisi ise dost olmayan ül- GÜBRE
keler kapsamında yer verdiği ülkelere doğalgaz öde-
melerinin ruble cinsinden talep etmesi ve gaz arzı
hususunda kısıtlama uygulanması şeklinde oldu. Bu
gibi hususlar doğalgaz fiyatlarında yukarı yönlü dal-
galanmaları beraberinde getirdi.

Doğalgaz ithalatçısı olan Türkiye bu durumdan
olumsuz etkilenmektedir. TL’nin yabancı para bi-
rimleri karşısında değer kaybetmesiyle, yaklaşık
%45 oranında Rusya’dan tedarik ettiğimiz doğal-
gazda, kamunun son tüketiciye sübvansiyonuna rağ- Tarım-GFE Yıllık Değişim Oranı (%), Eylül 2022 / AB Komisyonu
men ciddi fiyat artışı yaşanmaktadır. GIDA ÜRETİMİNDE, ENERJİ MALİYETİNİN ARTIŞI
İGDAŞ’ın “Serbest Tüketiciler (0-300.000 metreküp)” DOLAYISIYLA BİR AKSAMA VAR MI?
Ekim 2022 verilerine göre, doğalgazın İstanbul’daki Enerji krizleri öncelikle üretimin azalması ve bazı
bir yıllık fiyat değişimi %324,9 olarak gerçekleşti.
ürünlerin üretiminden vazgeçilmesi ile sonuçlanır.

MAZOT Dolayısıyla içinden geçilen bu süreçte de, enerji
fiyatlarının yükselmesinden kaynaklanan maliyet
Pandemi sonrasında dünyada görülen brent petrol artışları, çok uluslu şirketlerin üretim stratejilerinde
fiyatındaki artışlar ve ülkemizde yaşanan kur atakları belirgin bir değişikliğe gitmesine neden oldu. Artan
ülkemizdeki mazot fiyatlarını yükselten en önemli enerji maliyetleri sebebiyle Avrupa’da bazı alanlarda
etkenlerden biri oldu. Diğer taraftan küresel pazar- üretim yapmak karlı olmaktan çıktı. İtalya’daki bazı
larda ticaretin artarak devam etmesi ve buna bağlı firmaların nohut konservesi ihracatı yerine nohudu
olarak talebin artması da mazot fiyatlarını yükseltti. dökme olarak ihraç etmeyi düşündüğü birçok habe-
re yansıdı.
TP Petrol Dağıtım A.Ş. verilerine göre, 5 Ekim 2022
tarihleri arasında mazotun İstanbul’daki bir yıllık fi- Bununla beraber ülkemizde döviz kurunun etkisiyle
yat değişimi %231,91 olarak gerçekleşti. ucuz iş gücü maliyeti, uluslararası şirketlerin üreti-
mini ülkemize kaydırmasına veya yerli şirketlerimi-
ELEKTRİK zin uluslararası şirketler karşısında görece avantajlı
2021 yılında elektrik üretimimizin %33,2’si doğal- konuma gelmesini sağladı. Ayrıca enerji maliyetle-
gazdan elde edilmiştir. Doğalgaz fiyatında yaşanan rindeki artışlar, buğday ve arpa gibi enerji bağımlılı-
artışlar, elektrik üretimindeki maliyeti de günden ğı yüksek tarım ürünlerinin üretimini zorlaştırırken
güne artırmakta. çiftçilerin daha az gübre ve enerji kullanabileceği
mercimek ve nohut gibi ürünlere yönelmesine ne-
Fiyat artışları tarım sektöründen, imalat sektörüne, den oldu. Bu sebeple ekimi az olan ürünlerde fiyat
2021 yılında küçük esnaflardan, marketlere, kafe ve restoranlara artışları belirginleşti.

elektrik kadar tüm sektörlerde girdi maliyetlerinde ciddi ar- Sonuç olarak enerji bazlı tarımsal girdilerdeki artışın
tışlara neden oldu.
üretimimizin Enerji Piyasası Denetleme Kurumu verilerine göre, mamul fiyatlara direkt veya dolaylı etki ettiği, üre-
%33,2’si Ekim 2022 itibarıyla tarımsal faaliyetlerde kullanı- timde de ciddi olumsuzluklara sebep olduğu aşikâr-
dır. Bu durum gıda arzında bozulmaları da berabe-
doğalgazdan lan elektriğin bir yıllık değişimi %206,71’dir. rinde getirmekte ve önlem alınmazsa dünyayı bir
elde edilmiştir. DÜNYA’DA ENERJİ FİYATLARININ DEĞİŞİMİ gıda krizinin eşiğine yaklaştırmakta.
Doğalgaz Aynı zamanda, gıdada enerji girdilerindeki artışlar-
fiyatında ENERJİ dan dolayı ülkemizde fiyatlama sorunu devam edi-
yaşanan yor. Buna karşın, kamu otoritesinin proaktif davra-
narak hali hazırda 4,5 milyon ton buğday, 1 milyon
artışlar, elektrik ton arpa stoklaması, hasat alım fiyatlarını doğru
üretimindeki zamanda ve iyi fiyatla açıklaması, tarımsal sulama
maliyeti de kullanılan elektriğin vergi muafiyetine alınması gibi
günden güne tedbirler dünyada oluşabilecek muhtemel bir gıda
arzı sorununa karşı Türkiye’nin aldığı önemli bir
artırmakta. Tarım-GFE Yıllık Değişim Oranı (%), Eylül 2022 / AB Komisyonu tedbir olarak öne çıkıyor.