Page 36 - Sayı 56 Mart-Nisan

34
34 ARAŞTIRMA SEBAHATTİN ÖZKURT

GIDA AMBALAJI İÇİN PAROLA:

AZALTIN, YENİDEN KULLANIN VE GERİ

DÖNÜŞTÜRÜN

PAKETLEMEYE YÖNELİK DÖNGÜSEL YAKLAŞIM

Ambalaj, gıdaları taze tutmada, güvenli olmasını
sağlamada, kayıp ve israfını azaltmada önemli bir
rol oynar ancak çevremiz üzerinde olumsuz etkileri
olabilir. Daha dairesel bir yaklaşımın zamanı geldi.
FAO/Oliver Bunic
Cam, plastik, metal, kâğıt veya bambudan yapılmış
olsun ambalaj, gıdaların taze tutulmasında, güvenli
olmasını sağlamanın yanı sıra kayıp ve israfı azalt- Muzların tarladan pazara güvenli bir şekilde taşınması: plastik
mak için raf ömrünü uzatmada önemli bir rol oy- kasalar, taze yiyecekleri hasardan koruyan sağlam, yeniden
namaktadır. kullanılabilir bir seçenektir. Düzgün bir şekilde muhafaza edilen bu
kasalar 10 yıla kadar kullanılabilir
Temel ambalajlarda veya gıda ile doğrudan temas
eden ambalajlarda plastik çok yaygındır, hafiftir, YENİDEN KULLANILABİLİR AMBALAJ
esnektir ve nispeten düşük maliyetlidir. Bazı plas-
tikler kolayca geri dönüştürülebilir ve yeniden kul- Gıda kaybı, perakende aşamasına kadar gıda mik-
lanılabilirken, bazıları kullanılamaz ve bildiğimiz tarının veya kalitesinin düşmesidir. Tedarik zinciri
gibi, yeniden kullanılmadığında veya geri dönüştü- boyunca zayıf toplu paketleme veya yanlış kulla-
rülmediğinde plastiğin çevre üzerindeki etkisi çok nım, hasar ve bozulmanın ana nedenleri arasında-
büyüktür. dır. Meyve ve sebzeler söz konusu olduğunda, sıkış-
Aynı zamanda, gıda kaybı ve israfı da büyük bir çev- tırma ve aşınmadan kaynaklanan kayıplar, nakliye
resel yük oluşturmaktadır. Kaybedilen ve boşa har- sırasında en yüksek olma eğilimindedir. Bu, taze
canan yiyecekler, su, toprak, enerji ve daha fazlası ürünlerin kalitesini ve ekonomik değerini tehlikeye
gibi onu oluşturan tüm kaynakların kaybı anlamına atmaktadır. Uygun ambalajlamanın kullanılması bu
gelir. Gıda ürünlerinin kayıplarını ve israfını önle- kayıpları önemli ölçüde azaltabilir, nakliye sırasında
mek için yeterli ambalajlama kullanmak, ambalajı ürünleri koruyabilir ve nihayetinde gıdanın karbon
hiç kullanmamaktan daha fazla çevreye fayda sağ- ayak izini azaltabilir.
layabilir.
Örneğin, Güney ve Güneydoğu Asya ülkelerin-
Dairesel bir yaklaşım anahtardır. Dairesel paketle- de geleneksel muz tedarik zincirindeki kayıplar
me çözümleri, tek kullanımlık plastiği en aza in- ortalama yüzde 29 civarındaydı. Muz narindir ve
dirmek, malzemelerin yeniden kullanımını ve geri nakliye sırasında kolayca zarar görebilir, bu da ol-
dönüştürülmesini teşvik etmek ve geri dönüştürül- gunlaşma sırasında hoş olmayan çürüklere ve daha
müş plastik malzemelerin ekonomisini ve kalitesini hızlı çürümeye neden olur. FAO, nakliye sırasında
iyileştirmek dahil olmak üzere azalt-tekrar kullan- kullanılmak üzere plastik kasalar gibi yeniden kul-
geri dönüşüm yaklaşımına odaklanır. lanılabilir dökme ambalaj malzemeleriyle birlikte
Gıda kaybını ve israfını azaltmak için kullanabilece- iyi hasat sonrası yönetim uygulamalarını hayata ge-
ğimiz paketleme yöntemleri: çirdi. Plastik kasalar, nakliye sırasında şoku emerek