Page 55 - borsaaktuel-74-k

MART-NİSAN 55

“EVVELA ZİRAAT MEKTEBİ” “Memâlik-i

Amasyan Efendi raporunu 4 madde ve 5 unsur üze- Mahruse-i
rine kuruyordu. Esas dört maddenin birincisi ziraat Şahane’de bu
mekteplerinin açılmasıydı. “Evvela Ziraat Mektebi” hayırlı işin
başlıklı bölümde aslında raporun Avrupa ülkelerinin [tarımsal
ama özellikle Fransa’nın ziraî kalkınmasını esas aldı- ilerlemenin]
ğı anlaşılıyordu.
meydana
Avrupa’da ziraatın süratle terakki etmesi ve istenilen
seviyeye ulaşmasının mekteplerin açıldığı günden gelmesi ziraat
itibaren başladığına dikkat çeken Amasyan, “Bun- mekteplerinin
dan dolayı Memâlik-i Mahruse-i Şahane’de dahi bu açılıp teşkil
hayırlı işin meydana gelmesi ziraat mekteplerinin edilmesine
açılıp teşkil edilmesine bağlıdır. Bu mekteplerden bağlıdır.”
istenilen ve beklenen iyiliklerin elde edilmesi ve
mekteplerin açılmasının devamını temin etmek bu
alanda tam maharet sahibi olan müdür ve müderris-
ler yetiştirmek ilk işlerdendir” diyordu.
Ancak henüz bu mektepler açık olmadığına ve eğit-
men ihtiyacını karşılayamayacağına göre mevcut
“ihtiyaç tamamlanıp savılıncaya değin beher sene Ziraat Gazetesi, 27 Şubat 1883, Sene 2, Sayı 16, s.146
Avrupa yüksek ziraat mekteplerine on nefer talebe
gönderilmesi” gerekiyordu. Ancak halen mevcut YENİ TARIM ALETLERİNİN YAYGINLAŞMASI
bulunan yetişmiş eğiticiler istihdam edilmek sure- MEKTEPLERE BAĞLI
tiyle üç ziraat mektebi açılabilirdi: Amasyan’a göre “Avrupa’da icat ve istimal olunan her nevi tarımsal
“şimdilik burada mevcut bulunan ziraat ilmine aşina alet ve edevatın kullanımının yaygınlaştırılmasının
birkaç kimse ile bundan iki sene önce devlet tarafın- ziraatın ilerlemesini ve çiftçinin istifadesini sağla-
dan Fransa Yüksek Ziraat Mekteplerine gönderilen yacağının aşikâr olduğundan” Osmanlı Devleti’ne
ve ilim tahsil ederek avdet etmeleri zamanı yaklaş- bunların ithal edilmesi lazımdı. Ancak bir sorun
mış olan sekiz nefer diplomalı öğrenci ile üç mektep vardı. O da “çiftçilerin ekseriya görmüş oldukları
idare olunabileceği cihetle biri Dersaadet’te [İstan- usulü kolaylıkla terk etmeyeceklerinin doğal olması”
bul’da] ve biri Aydın ve diğeri de Adana vilayetle- idi. Ayrıca aletlere karşı ön yargı da vardı. Sebebi ise
rinde olmak üzere birer mektep küşad” olunabilirdi.
kırılması ya da bozulması halinde tamirine muktedir
Bu mekteplerin idare ve eğitiminde de daha önce usta bulunamayacağından fayda yerine mazarrat do-
kaleme alınan ve rapor ile birlikte tekrar sunulan la- ğacağı endişesiydi. Bu endişeyi ortadan kaldırmanın
yihadaki usul ve kuralların tatbik olunması yeterliy- yolu ziraat ehline tarım aletlerinin kullanılmasını
di. Amasyan Dersaadet’te açılacak ziraat mektebinin talim ettirmekten, mekteplerde de öğrencilere öğret-
2
senede ne miktar tahsisat ile idare olunacağına dair mekten geçiyordu.
bir fizibilite çalışması yapıldığını, hatta mektep için
gerekli olan çiftliğin satın alınması için gerekli yazış-
maların ifasına daha önce başlandığını hatırlatarak,
Sultan II. Abdülhamid sayesinde mektebin açılışının
yaklaştığını ifade ediyordu. Bir başka ifadeyle Der-
saadet’teki mektep açılışa hazırdı. Geriye diğerleri
kalıyordu ki, bu durumda “yalnız Aydın ve Adana
vilayetlerinde açılacak mektepler için birer çiftlik
almak ve senelik masraflarının bütçesini belirlemek
için bizzat anılan mahallere gitmek” gerekiyordu.
İki beygirli çektirilen bahçıvan tarağı