Page 57 - borsaaktuel-74-k

MART-NİSAN 57

Bu örnekten yola çıkılarak ziraat ürünleri, hayvanlar, “Hem kurulacak
tarımsal alet ve edevatın yer aldığı, “şimdilik yalnız mekteplerde
Der’aliye ile Aydın ve Adana ve Edirne vilayetlerinde hocalık
rekabet sergileri açılmasının elzem” olduğu, sergi için
gereken masraflar ile dağıtılacak altın ve gümüş gibi ettirmeğe
madalyalar için toplan bin lira tahsis edilmesi gerektiği ve hem
kaydediliyordu. Devamında ise “Yine anılan vilayet- de vilayetlerde
lerden başlamak ile hayvan ıslahı bağlamında iyi cins istihdam
boğalar, aygırlar, koç, tekeler ve ipek böceği ile bitki- ettirilmeğe
lerin ıslahı için a’lâ cins tohum meccanen tevzi olun- ehliyet ve
mak ve bunların satın alınabilmesi için senevi beş bin
liranın tahsisine muhtaç bulunmuştur” deniliyordu. liyakatı olan
baytarlar
BU ÖNLEMLER YETMEZ, yetiştirilmiş

“MUHAFAZA-İ TERAKKİ-İ ZİRAAT” DA ŞART… olmak için her
Ziraatta gelişme için gerekli bu 4 unsuru saydıktan sene Fransa
sonra Amasyan Efendi, “Muhafaza-i Terakki-i Zi- mekteplerine
raat” yani “tarımda ilerlemeyi korumak” üst başlığı 10’ar nefer
altında 5 alt başlığın da mutlaka yerine getirilmesini talebe
şart koşuyordu. Aksi takdirde yukarıda sayılan dört Ziraat Gazetesi, 27 Şubat 1883, Sene 2, Sayı 16, s.148 gönderilmeli...”
şartın yerine getirilmesi tek başına yeterli olmaya-
cak, 5 alt başlıktan oluşan “Muhafaza-i Terakki-i sintisiz devam etmesinden dolayı zarar gören hayvan
Ziraat”ın uygulanmaması halinde hiçbiri yarar sağ- sahipleri ve çiftçiler çoğunlukla işlerinden geri çekil-
lamayacak, tarımda ilerleme düşüncesi kurumsallaş- meğe mecbur oluyordu. Memâlik-i Osmaniye’de her
mayıp gelip geçici bir “heves” olarak kalacaktı. nevi hayvan pek kolay çoğalabilir iken bilakis azal-
“Terakk-i Ziraatı Muhafaza”nın birinci yolu yani bi- maktaydı ve bu hal ülkenin servetini dahi azaltıyor-
rinci alt başlığı mülkiye baytarları yetiştirilmesiydi. du. İş bu hasarların kaldırılmasına vesile olmak için
Zikrettiği tedbirlerin mahsulleri ve hayvanları artı- her sancak ve kazada ikişer yahut beşer nefer mül-
racağını, bunun da zenginliği çoğaltacağı belirten kiye baytarları bulundurmak gerekiyordu. Halbuki
Amasyan Efendi, işbu mahsullerin ve zenginliğin 1883 itibariyle bütün Osmanlı Devleti’nde yalnız 8
temini için dikkate değer meselenin “mülkiye bay- mülkiye baytarı bulunuyordu.
tarları ve yol ve jandarma ve tarla bekçileri ve ara- Raporda padişah II. Abdülhamid döneminde Ziraat
zi ve ziraata ait nizamnamelerin zaman ve şartların Nezareti tarafından baytar mektebi açılması düşü-
değişmesine göre uygulanması lüzumundan ibaret nüldüğünü değinilerek, şu öneride bulunuluyordu:
olduğuna, bunlar ıslah olunmadıkça terakki-i ziraat “Hem anılan mektepte hocalık ettirmeğe ve hem de
için sarf olunacak sair her türlü fedakarlığın semeresi vilayetlerde istihdam ettirilmeğe ehliyet ve liyakatı
arzu edilen derecede olmayacağının açık olduğuna; olan baytarlar yetiştirilmiş olmak için her sene Fran-
zaten çiftçilerin şimdiki fakirlik ve yokluğu düşme- sa mekteplerine 10’ar nefer talebe gönderilmesi ve bu
sine sebep başlıca işbu mühim cihetlerin muntazam babta senevî gereken mektep ücretleri ile diğer mas-
ve mükemmel surette olmamasına” işaret ediyordu.
rafların dahi toplam 16 bin Frank’a ulaşmış olup yal-
nız yol masrafları için bir defalık olarak 4 bin frank
“8 BAYTARIMIZ VAR, YURT DIŞINA ÖĞRENCİ verileceğinden ve bu yolda yetiştirilen talebeye olacak
GÖNDERMELİYİZ”
senelik masrafların burada açılacak mektepte yetişti-
O zaman birtakım tedbirler alınması gerekiyordu. rilecek talebe için vuku bulacak masraflardan ziyade
Osmanlı Devleti’nin he tarafında bulunan inek, olmayacağından başka Fransa mekteplerinde ilim
manda, koyun, keçi, at ve sair hayvanlarda ortaya tahsil eden talebenin maharet ve ehliyeti daha ziyade
çıkan bulaşıcı vesair hastalıklardan her sene binlerce olacağı açıktır. Dolayısıyla bu hususun dahi husulü
çift hayvan telef oluyordu. Bu geriletici olayların ke- için arz edilen tedbirlerin alınması gerekliliktendir.”
5